«میانگین اجرای برنامه توسعه طی ۶ دوره گذشته حدود ۳۰ درصد بوده است.» این نتیجه…
۱۰ آذر ۱۴۰۳
سالهاست که دولتمردان در مورد پیادهسازی دولت الکترونیکی و نقش آن در رشد و شکوفایی کشور صحبت میکنند و به تبع آن ما خبرنگاران نیز گفتههای آنان را به روشهای مختلف منعکس میکنیم اما آنچه تاکنون در مقابل ما به عنوان دولت الکترونیکی قرار گرفته- که این روزها به سمت دیجیتالی شدن و در نهایت هوشمند شدنش در حرکت هستیم- بیشتر شبیه شیر بییال و دمی است که هرچند دولتمردان بر کشیدن کامل آن اصرار دارند اما توان تحمل درد آن را ندارند؛ دردی که از شفافیت ناشی میشود.
هرچه میگذرد بیشتر به این نتیجه میرسم چیزی که مانع شکلگیری کامل دولت الکترونیکی در کشور شده، ترس از شفافیت است. هرچند بسیاری از صاحبمنصبان کمبود بودجه و نبود اعتبارات لازم را دلیل به نتیجه نرسیدن و تکمیل نشدن نقشه کامل دولت الکترونیکی در کشور میدانند، که قطعاً این عامل هم موثر است، اما آنچه دلیل تمامی این کاستیهاست ترس از شفافیت است. ترس از شفافیت در جایجای کشور جا گرفته است. همه نگران جوابگویی هستیم و هیچکس حاضر به قبول مسئولیت از جانب خود یا پذیرش مسئولیت وظیفهای که انجام داده نیست. از همین روست که بسیاری از اسناد صادرشده در کشور مهر محرمانه میخورند و از دسترس خارج میشوند. حتی گاهی تصمیمهایی مهر محرمانه میخورند که به صورت مستقیم روی کسبوکارها تاثیر میگذارند و نتیجه مستقیم آن بر زندگی روزمره مردم است و شهروندان زمانی از آن آگاه میشوند که دیگر کار از کار گذشته است. این موضوع در روابط میان وزارتخانهها و دستگاههای اجرایی نیز وجود دارد؛ بسیاری از دستگاهها با بهانههای مختلف از جمله محرمانه بودن دادههایشان یا مالکیت کامل بر دادههایشان حاضر به اشتراکگذاری دادهها با دیگر سازمانها نیستند، اگر یک سمت آن منع قانونی یا دستورالعملی یا رویه اداری باشد سمت دیگرش ترس یا نگرانی از شفافیت در مورد دادهها و در نهایت مجبور به پاسخگو بودن در مورد عملکردی است که تاکنون نسبت به آن پاسخگو نبودهاند.
طی سالهای گذشته هر وقت مدیران پشت تریبونهای سخنرانی قرار گرفتهاند از کاهش فساد پس از پیادهسازی دولت الکترونیکی گفتهاند؛ کاهش فساد نیز جز با شفافیت و پاسخگو بودن به عملکرد به دست نمیآید. مدیران با شعار مبارزه با فساد به سمت پیادهسازی دولت الکترونیکی پیش میروند حال آنکه بسیاری به دلیل ترس از شفافیت چندان علاقهای به پیادهسازی دولت الکترونیکی ندارند. واقعیت این است که تا زمانی که تمام شئون کشور حاضر به پذیرش شفافیت نباشد و برای آن تلاش نکند، صحبت کردن از دولت الکترونیکی و پیادهسازی آن بیمورد خواهد بود، چرا که همیشه هستند افراد صحاب نفوذی که حاضر نیستند هزینه شفافیت را پرداخت کنند.