خروج از بحران راهی خواهد داشت؟

امروزه بر کسی پوشیده نیست که دنیا با مساله جدیدی آشنا شده که هم سلامت مردمانش را در خطر قرار داده و هم در نتیجه آن اقتصاد زندگی آنها را هدف گرفته است. این مهمان ناخوانده آنچنان بر کسب‌وکارها تاثیر گذاشته که همه را نگران کرده است. رشد بیکاری، متوقف شدن فعالیت روزانه کسب‌وکارها، بالا رفتن دوره‌های بازگشت سرمایه‌گذاری، متوقف شدن (shut down) سرمایه‌گذاری روی شرکت‌ها، کمبود نقدینگی و… همگی از تاثیرهای خطرناک این مهمان ناخوانده روی اقتصاد انسان‌هاست. اما در این اوضاع پیشگویی‌ها از آینده اکوسیستم استارت‌آپی و سرمایه‌گذاری‌های این حوزه چیست؟
اگر از دید مدل‌های تحلیل فضای کسب‌وکار به این بحث نگاه کنیم، یک عامل خارجی موثر بر شرایط کسب‌وکار اضافه شده که تمامی کسب‌وکارها با این فرض که بیماری برای مدتی قابل توجه بر کسب‌وکار آنها تاثیر می‌گذارد باید این عامل را در استراتژی‌های خود لحاظ کنند. به عنوان مثال پنج نیروی رقابتی مایکل پورتر (تهدید ورود کالا/ خدمت جایگزین، قدرت چانه‌زنی تامین‌کنندگان، رقابت بین رقبای فعلی، تهدید ورود رقبای جدید و قدرت چانه‌زنی خریداران) را می‌توان به عنوان یک مدل مناسب به کسب‌وکارها برای تعیین استراتژی‌های رقابتی خود پیشنهاد داد. در این مدل یا می‌توان با تغییراتی کسب‌وکار را در حالت بهینه به مشتریان پیشنهاد داد یا اینکه قدرت این نیروهای تحلیلی در کسب‌وکار به قدری است که راهکار جایگزینی وجود ندارد و متاسفانه باعث شکست در کسب‌وکارها می‌شود. بنابراین اگر کسب‌وکارها بتوانند از خلأهای موجود و تغییراتی که در نیازهای افراد و انتظارات آنها ایجاد شده است بهره ببرند، می‌توانند از این بحران عبور کنند در غیر این صورت محکوم به شکست و تحمل خسارت‌های زیاد خواهند بود. بنابراین هم سرمایه‌گذاران و هم سرمایه‌پذیران می‌توانند با در نظر گرفتن این عوامل جدید مدل‌های اجرایی خود را تغییر دهند تا بتوانند از این بحران عبور کنند. ولی به یاد داشته باشیم عبور از بحران سخت است! بحران‌های اقتصادی اینچنینی تاثیرهای بلندمدتی بر کسب‌وکارها می‌گذارد. در این حالت پیش‌بینی می‌شود پس از عبور از شک حاصل از این مهمان ناخوانده که باعث کاهش سرمایه‌گذاری‌ها، شکست کسب‌وکارهایی که در بالا توضیح داده شد و ایجاد کسب‌وکارهایی با نیازها و ارزش‌های پیشنهادی جدید شد، روند طبیعی سرمایه‌گذاری‌ها و کسب‌وکارها با درک شرایط جدید ادامه پیدا می‌کند. به یاد داشته باشیم در شرایط بحران‌های اقتصادی همیشه فرصت‌های کم‌نظیری برای جهش اکوسیستم‌های استارت‌آپی و دانش‌بنیان فراهم می‌شود.