پرونده‌ای درباره جامعه بدون پول نقد؛ کسی اسکناس‌ها را نمی‌شمارد

خیلی وقت است که از عصر مبادله کالابه‌کالا گذشته‌ایم و خیلی وقت است که نسل‌های بشری سکه‌ها و اسکناس‌هایشان را می‌شمارند و پول خرج می‌کنند. اما امکان زیست در «جامعه بدون پول نقد» اگرچه در تاریخ بهشت خیلی‌ها بوده، میسر نبوده مگر تا یکی دو دهه اخیر. معنی‌ و مفهوم جامعه بدون پول نقد یا جامعه غیرنقدی (Cashless Society) واضح است؛ همه می‌دانند پول نقد دیگر حکم قدیم را ندارد. ابتدا کارت‌های پلاستیکی توانستند به ‌سرعت گود را از آن خود کنند و با فاصله اندک، روش‌های مختلف پرداخت‌های همزمان و فوری سر رسیدند: از کیف‌ پول‌های دیجیتالی گرفته تا کدهای QR و پرداخت‌های نامرئی. همه اینها نشان می‌دهد که چرا و چطور یکی از روندهای مهم صنعت مالی در سال ۲۰۲۲ به همین نکته اشاره داشت: «پرداخت‌ از هر جا، در هر زمان و حالا به هر شکلی.» صنعت پرداخت پیش می‌رفت و آرام‌آرام جای خود را در بین مردم باز می‌کرد، اما پاندمی سرعت این گذار را بیشتر کرد: دهان‌به‌دهان می‌چرخید که پول نقد می‌تواند ناقل ویروس باشد و حالا دیگر پرداخت‌های آنلاین و بدون تماس (Contactless) علاوه بر سرعت و سهولت، امنیت را نیز وعده می‌دادند. پاندمی کمک کرد جامعه سریع‌تر دست از اسکناس‌های چرک و چروک بکشد و تمیزتر پول خرج کند. حجم‌ پرداخت غیرنقدی بر اساس برآوردهای PwC، از ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ به بیش از ۸۰ درصد در سطح جهان افزایش پیدا خواهد کرد؛ و رقم تقریباً هزار میلیارد تراکنش در ۲۰۲۰ به تقریباً ۱.۹ هزار میلیارد تراکنش در ۲۰۲۵ خواهد رسید. این روند تکاملی و انقلابی در سطح جهان گسترش پیدا خواهد کرد اما با روش‌ها و سرعت‌های متفاوت. در این میان مسائل مختلفی نیز سر بر کشیده‌اند: رگولاتوری و تنظیم قوانین مناسب در اقتصاد جهانی، جرائم مالی، امکان همکاری بین فین‌تک‌ها و بانک‌ها. منتقدان می‌گویند جامعه بدون پول نقد، اگر به طور کامل...