ردپاهای گمشده

انحصار به وضعیتی گفته می‌شود که شرکت و محصولات ارائه‌شده از سوی شرکت بر کل صنعت یا بخشی از آن مسلط باشند. انحصارها را می‌توان نتیجه حاد سرمایه‌داری در بازارهای آزاد و شرایطی قلمداد کرد که محدودیت یا قیدوبندهایی وجود ندارد و یک شرکت یا گروه می‌تواند آن‌قدر بزرگ شود که کل بازار (کالاها، تامین، زیرساخت، دارایی و غیره) یا بخشی از آن را با محصول یا خدماتی خاص در اختیار بگیرد. انحصار در بیشتر موارد در شرکت‌هایی رخ می‌دهد که امتیاز یا برتری ناعادلانه‌ای در رقابت دارند: آنها یا تنها ارائه‌دهنده محصول‌اند یا کنترل بخش عظیمی از بازار را در اختیار دارند یا سهم مشتری‌شان از بازار قابل ‌توجه است. درست است که انحصارها در صنایع مختلف متفاوت‌اند، اما اغلب ویژگی‌های مشترکی دارند: موانع جدی در ورود به بازار: رقیبان نمی‌توانند وارد بازار شوند و شرکت انحصاری می‌تواند به ‌آسانی مانع از این شود که رقیبان جای پایی در صنعت داشته باشند. فروشنده واحد: فقط یک فروشنده در بازار وجود دارد؛ یعنی شرکت در واقع خود صنعت است. تعیین تعرفه: شرکتی که انحصار ایجاد کرده تعرفه محصول را مشخص می‌کند و با توجه به اینکه رقابتی در میان نیست، وضعیت تعرفه‌ها را بررسی می‌کنند. در نتیجه قیمت‌ها در وضعیت انحصار افزایش می‌یابند. مزیت مقیاس: هزینه‌های تولیدی شرکت انحصاری معمولاً نسبت به شرکت‌های کوچک‌تر کمتر است؛ مثلاً شرکت‌های انحصاری می‌توانند حجم عظیمی از نوآوری را با تخفیف خریداری کنند. در نتیجه چنین شرکتی می‌تواند تعرفه‌هایش را آن‌قدر کاهش دهد که رقیبان کوچک‌تر نتوانند دوام بیاورند. در واقع شرکت‌های انحصاری می‌توانند به واسطه مقیاس تولید و شبکه‌های توزیع‌شان (مثل انبار یا حمل‌و‌نقل) هزینه‌های کمتری نسبت به دیگر رقبایشان در صنعت متحمل شوند. انحصارهای مطلق شرکتی که انحصار محض دارد شرکتی است که تنها فروشنده بازار به حساب می‌آید و هیچ جایگزینی ندارد. از سوی دیگر، در وضعیت انحصاری محض، موانع جدی‌ای...