صنعت فناوری پاکستان چه مسیری پیش روی خود دارد؛ پرش از موانع

چالش‌های وخیم پاکستان بار سنگینی روی دوش کارآفرین‌ها و سرمایه‌گذارها می‌گذارد. در جولای ۲۰۲۲، صحنه استارت‌آپ نورسته پاکستان ضربه‌ای سنگین متحمل شد. ایرلیفت که استارت‌آپ تحویل فوری است و حدود یک سال پیش ۸۵ میلیون دلار جذب کرد. حالا این شرکت می‌گوید عملیاتش را به دلیل «تاثیر مخرب» شرایط اقتصادی ناگوار برای همیشه متوقف می‌کند. ایرلیفت در بیانیه‌ای می‌نویسد: «این تصمیمی به‌شدت سخت است که بر مجموعه بزرگی از صاحبان منافع و اکوسیستم فناوری نوظهور تاثیر می‌گذارد.» شکست استارت‌آپ در بازارهای بالغ رایج است و بخشی از فرایند نوآوری و تحول تلقی می‌شود. اما فروپاشی شرکتی که امید می‌رفت اولین یونیکورن- استارت‌آپ با ارزش بالای یک میلیارد دلار- پاکستان باشد صحنه فناوری نوپدید کشور را تکان داد. برخی مشاوران، سرمایه‌گذارها و کارآفرین‌ها می‌گویند شکست ایرلیفت باعث شده بنیان‌گذارها و سرمایه‌گذارهای استارت‌آپ پاکستانی توجه‌شان را از «رشد سریع» به ایجاد مدل‌های کسب‌وکار «پایدار» معطوف کنند. مانند هشداری که در صنعت فناوری جهانی و صنعت سرمایه‌گذاری خطرپذیر رواج دارد، تامین بودجه استارت‌آپ در پاکستان به‌شدت افت کرده است. استارت‌آپ‌های پاکستان در فصل آخر سال ۲۰۲۲ کمی بیش از ۱۵ میلیون دلار جذب کردند. این آمار نشانگر بدترین رقم بعد از فصل اول سال ۲۰۲۰ و ۷۹ درصد کمتر از همان دوره در سال گذشته است. این آمار را دیتا داربار با ردیابی صحنه استارت‌آپ پاکستان منتشر کرده است. عاتیف آوان، بنیان‌گذار صندوق خطرپذیر مرحله اولیه به نام ایندوس ولی کاپیتال- که بر پاکستان تمرکز دارد و در ایرلیفت سرمایه‌گذاری کرده بود-، می‌گوید: «با توجه به کاهش سرعت جهانی و چالش‌های سیاسی و اقتصادی کلان در پاکستان، وضعیت سخت است و احتمالاً در سال ۲۰۲۳ همین‌طور باقی خواهد ماند.» برخی از چالش‌های وخیمی که پیش روی کشور است- از جمله کاهش ذخایر ارز خارجی، مسائل امنیتی، قطعی خدمات و ریسک شدید سیل- بسیاری از جوانان پاکستانی را به مهاجرت سوق می‌دهد. موانع زیادی...