اتحادیه کسبوکارهای مجازی صدور مجوز رمزارزیها را آغاز میکند
اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی از آغاز فرآیند صدور مجوز برای صرافیهای رمزارزی خبر داد. روندی که…
۱۷ آذر ۱۴۰۴
۱۷ آذر ۱۴۰۴
زمان مطالعه : ۸ دقیقه

مدیرعامل بورس تهران اعلام کرد مأموریت راهاندازی صندوقهای رمزارزی به بورس تهران سپرده شده است. او بزرگترین چالش در این زمینه را طراحی نهاد امین یا کاستودین دانست.
به گزارش پیوست، گزارههای مطرحشده در روز اول رویداد رمزآتی یک تصویر روشن بهدست میدهد. همه بازیگران، از بورس و بانک مرکزی تا پلتفرمهای خصوصی، بر ضرورت حرکت بهسمت دارایی دیجیتال توافق دارند، اما بر سر چگونگی آن اختلاف جدی وجود دارد. بورس تهران میخواهد صندوقهای رمزارزی را هرچه زودتر راهاندازی کند، بانک مرکزی از پیچیدگیهای امنیتی و مسئولیتپذیری میگوید، مجلس از نبود قانون واحد گلایه دارد و پلتفرمها هشدار میدهند که تصمیمات خلقالساعه میتواند کل زیستبوم را بیثبات کند. این چندصدایی، تصویری از آیندهای است که هنوز هیچکس نقشه کاملش را در اختیار ندارد.
محمود گودرزی، مدیرعامل بورس تهران در پاسخ به پرسش درباره سازوکار ورود صندوقهای رمزارزی و دارایی دیجیتال گفت: انگیزه اصلی بازار سرمایه برای ورود به این حوزه، نیاز سرمایهگذاران نسل جدید است که کلاس دارایی سنتی برایشان کافی نیست. او توضیح داد نهادهای مالی بهدلیل محدودیتهای قانونی قادر نیستند دارایی دیجیتال در سبد خود داشته باشند و این باعث شده عملکردشان در مقایسه دلاری ضعیف بهنظر برسد.
گودرزی گفت: حکمرانی اقتصادی ترجیح میدهد مردم به جای خرید مستقیم طلا یا رمزارز، آن را در قالب اوراق بهادار بخرند تا امکان توثیق و نظارت فراهم باشد.
او تأکید کرد: جریان خروج سرمایه از بورس هنگام رونق رمزارزها نشان میدهد باید به جای رقابت منفی، همگرایی ایجاد شود.
او افزود: سازمان بورس بهطور رسمی مأموریت راهاندازی صندوقهای رمزارزی را به بورس تهران سپرده و امید دارد با همکاری وزارت اقتصاد بهزودی شاهد صندوقهای رمزارز در بازار سرمایه باشیم.
او توضیح داد: در طراحی صندوقهای رمزارزی اصل بر این بوده که هیچ ذینفعی حذف نشود. بزرگترین چالش، طراحی نهاد امین یا کاستودین است که در دستورالعمل بانک مرکزی فقط نامش ذکر شده بدون اینکه ساختارش مشخص باشد.
گودرزی توضیح داد: بورس تهران دو مدل نگهداشت دارایی بررسی کرده: کیفپول سرد و کیفپول گرم. جمعبندی این بوده که بیش از ۹۰ درصد دارایی باید در کیفپول سرد نگه داشته شود تا ریسک امنیتی به حداقل برسد و تنها حدود ۵ درصد در کیفپول گرم برای معاملات نگهداری شود.
او افزود: مدیران صندوقها تجربه معامله رمزارز ندارند، بنابراین باید با پلتفرمها قرارداد ببندند و پلتفرمها برای آنها خرید و فروش انجام دهند. شفافیت، گزارشدهی و ارزشگذاری نیز باید توسط متولی صندوق کنترل شود.
او گفت: مدل طراحیشده شباهت زیادی به بورسهای آمریکا و قزاقستان دارد و هدف این است که صندوقها بتوانند علاوه بر نقش سرمایهگذاری، در تامین مالی اقتصاد نیز ایفای نقش کنند؛ مسالهای که برای رگولاتور اهمیت زیادی دارد.
محمدرضا مانییکتا، مدیرکل نظامهای پرداخت بانک مرکزی درباره چرایی ورود جدی بانک مرکزی به تنظیمگری رمزارز گفت از سال ۱۴۰۰، ابهامات پذیرش این پدیده در دولت زیاد بود و سهم بازار رمزارزها نیز بسیار کمتر از امروز. اما دو نقطه عطف رخ داد: نخست ورود جدی نهادهای مالی جهانی، و دوم تصویب قانون بانک مرکزی در داخل کشور که تکلیف واژهها و حدود اختیارات را روشن کرد.
او توضیح داد: مأموریت ذاتی بانک مرکزی حفظ ثبات بازار پول و ارز است و نمیتواند نسبت به پدیدهای با اثرات کلان اقتصادی بیتفاوت باشد.
او گفت: در شرایط پایدار، تنظیمگری باید توسعهمحور باشد، اما در شرایط خاص اقتصادی ناچار است تصمیمات سلبیِ مقطعی اتخاذ کند. با این حال هدف نهایی رگولاتور توسعه اقتصاد دیجیتال است، نه محدودیت دائمی.
مانییکتا درباره ریال دیجیتال توضیح داد: ایران یکی از نخستین کشورهایی است که طراحی عملیاتی آن را آغاز کرده و تدوین چارچوبها پیچیدگی زیادی دارد، زیرا باید تعیین شود این ابزار شبیه اسکناس عمل میکند یا حساب بانکی.
او گفت: انتشار ریال دیجیتال از جنس پول بدون بهره است و جذابیت آن باید از طریق کارکرد و سهولت استفاده ایجاد شود. امنیت در سطوح مختلف باید دیده شود؛ از رفتار کاربر تا نگهداری دارایی دیجیتال و زیرساختهای تبادل.
در ادامه، مانییکتا درباره توسعه ریال دیجیتال گفت: مراحل آزمایشی در حال انجام است و طراحی پول دیجیتال پیچیدگی زیاد دارد. او تأکید کرد امنیت در این حوزه ابعاد گستردهای دارد و از رفتار کاربر تا زیرساخت صرافی و مدل نگهداشت باید طراحی شود. او گفت تدوین چارچوب نهاد امین در بانک مرکزی آغاز شده اما پیچیدگی کار زیاد است و شاید با زمانبندی بورس تهران هماهنگ نباشد.
مهدی طغیانی، نماینده مجلس توضیح داد: مجلس در سالهای گذشته تلاش کرد قانونگذاری حوزه رمزارز را آغاز کند اما اختلاف میان دستگاههای دولتی علت اصلی توقف کار بود. او گفت سازمان بورس، وزارت اقتصاد، بانک مرکزی، نهادهای امنیتی و بخش خصوصی هرکدام دیدگاه متفاوتی داشتند و دولت لایحه واحدی ارائه نکرد، بنابراین مجلس مصمم شده خود وارد قانونگذاری شود.
او تأکید کرد: تعیین حدود نقش دستگاهها ضروری است، زیرا هرکدام سهمی در تأثیرگذاری بر این بازار دارند. همچنین تأکید کرد برخی فرصتهای مهم از دست رفته، مثل تأخیر در مجوزدهی صندوقهای طلا، نتیجه کندی نهادهای بازار سرمایه بوده است. به گفته او، برای پیشبرد درست بازار رمزارز، لازم است قانون شفاف، پایدار و چندساله تصویب شود تا ذینفعان تکلیف مشخص داشته باشند.
ایرج نیازی، مدیرعامل بانک کارگشایی با اشاره به قدمت صدساله بانک کارگشایی و نقش آن در اصالتسنجی طلا گفت: این بانک توانست ریسک سیستماتیک بازار طلا در سال ۱۴۰۳ را کاهش دهد و پلتفرمهایی که در جاهای مختلف پراکنده بودند گرد هم بیاورد. در حال حاضر حدود سه تن طلا در پلتفرمها گردش دارد و حجم واقعی معاملات بسیار بیشتر است.
نیازی معتقد است اگر طلا بخواهد نقش واقعی در اقتصاد بازی کند باید به سمت تولید، صادرات و صنعت هدایت شود. او گفت: بانک کارگشایی با توجه به ۵۵ نقطه فعال و ۱۵۰ دستگاه تحویل طلا، آمادگی دارد خدمات استانداردسازی و تحویل امن طلا را به پلتفرمها ارائه دهد و اعتماد کاربران را افزایش دهد.
در ادامه نیازی درباره نقش بانک کارگشایی در اعتمادسازی گفت: رفتار کاربران در شرایط بحرانی مثل جنگ نشان داد مردم همیشه به خرید آنلاین طلا هجوم نمیآورند.
او از دستورالعمل جدید خریدوفروش طلا استقبال کرد و گفت: بانک کارگشایی با امکانات خود قصد دارد پلتفرمها را تقویت کند تا کاربران خیال راحتتری داشته باشند و بدانند طلا در بانک موجود است و هر زمان بخواهند میتوانند تحویل بگیرند.
اشکان رحیمی، معاون توسعه کسبوکار فینیکس گفت: کسبوکارها باید بپذیرند که رگولاتور اصلی در حوزه پول، بانک مرکزی است و این نهاد بهطور طبیعی مسئول حفظ ارزش پول ملی است.
او گلایه کرد که طی دو سال گذشته به جای تعامل سازنده، تقابلهای مخرب بین رگولاتور و بخشی از اکوسیستم شکل گرفته که نتیجهای جز تأخیر در تنظیمگری ندارد.
او از مصوبه اخیر بانک مرکزی درباره تاسیس کارگزاران رمزارز قدردانی کرد و گفت: هیچ کسبوکاری دوست ندارد در وضعیت «تعلیق» باشد.
رحیمی تأکید کرد اگر مجوزها ارائه شود، اعتماد عمومی به پلتفرمهای بومی افزایش مییابد و خروج سرمایه به پلتفرمهای خارجی کاهش پیدا میکند. او همچنین بر ضرورت لیستشدن ریال دیجیتال در صرافیها برای توسعه پرداختهای برنامهپذیر اشاره کرد.
رحیمی به مشکل محدودیتهای ناگهانی بانک مرکزی نیز پرداخت و گفت: در دوران جنگ غزه بسیاری از درگاههای پرداخت صرافیها بسته شد و این فضا باعث سوءاستفاده برخی پلتفرمها از وضعیت شد.
او خواستار پایان تصمیمات خلقالساعه و فراهمشدن امکان برنامهریزی پایدار برای کسبوکارها شد و در بخش دیگر توضیح داد که نگهداشت متمرکز داراییها در یک نهاد امین اگر درست طراحی نشود ممکن است ریسک شناسایی ولتها و بلوکهشدن داراییها را افزایش دهد.
رحیمی دوباره به کاستیهای سند بانک مرکزی اشاره کرد؛ از ممنوعیت معاملات تعهدی تا ضعف در تعریف نهاد امین. او گفت: متمرکزکردن داراییها در یک نهاد امین ریسک فلگشدن والتها را بالا میبرد. همچنین تاکید کرد ذخیره احتیاط در دستورالعمل بانک مرکزی باید داینامیک باشد نه ثابت، چون با بزرگشدن صرافی اثرش را از دست میدهد. در دوران جنگ، بستهشدن درگاهها باعث شد برخی پلتفرمها تسویه ریالی را هم عملاً متوقف کنند و نیاز است بانک مرکزی پیش از اعمال محدودیت، زمان و الگوهای مشخص اعلام کند.
محسن ابوالفتحی، مدیرعامل پلتفرم طلا با مثالی طنزآلود گفت: مشکل تنظیمگری این است که رگولاتور عمل میکند بدون اینکه اثر تصمیمش بر بیزینس مشخص باشد؛ مانند پزشکی که تومور را خارج میکند اما بیمار زنده نمیماند. او توضیح داد پلتفرم او پنج سال بدون شکایت فعال بوده اما هر بار که پیشنهادهای کارشناسی به رگولاتور ارائه شد، نتیجه همان بوده که از ابتدا نوشته شده بود.
او محدودیت ساعت فعالیت پلتفرمها را مثال زد و گفت: این تصمیم تحتتأثیر منافع بخشهایی از بازار سنتی اتخاذ شده و از نظر فنی هیچ دلیلی ندارد، زیرا قیمت دلار، تتر و اونس جهانی بهصورت شبانهروزی در دسترس است.
او تأکید کرد: پلتفرم طلا اصولی را رعایت کرده و فضای امنی ایجاد کرده و تنظیمگر باید این تجربه را بهعنوان الگو برای سایر کسبوکارها به رسمیت بشناسد.
در بخش پایانی، ابوالفتحی درباره آینده محصولات گفت: ذخایر طلا در بانکها میتواند به سمت تولید و صادرات هدایت شود و این برای صنعت طلا حیاتی است.
او هشدار داد پلتفرمها در حال جداشدن از بازار سنتیاند، چون موظفاند اطلاعات خود را در سامانه جامع تجارت ثبت کنند، در حالی که بازار سنتی این کار را نمیکند و همین باعث قطع ارتباط میان دو بخش میشود. او گفت پلتفرمها باید با شمش استاندارد کار کنند و این جدایی ممکن است مانع ارتباط آنها با کارگاهها و تولیدکنندگان کوچک شود.