اینترنت چطور به دست ما می‌رسد؛ داده‌ها در راه

اینترنت از میانه دهه ۷۰ وارد ایران شد و کمتر از ۳۰ سال بعد به مهم‌ترین زمینه و موضوع گفت‌وگوی ایرانی‌ها تبدیل شده است. چیستی اینترنت برای بشر امروز چندان موضوع پیچیده و غیرقابل درکی نیست؛ اما اینکه اینترنت چطور به دست کاربران می‌رسد، مساله‌ای است که حداقل در ایران مناقشات بسیاری به دنبال داشته و ابهامات بسیاری در این زمینه وجود دارد. در این گزارش تلاش کرده‌ایم به زبان ساده توضیح دهیم اینترنت چطور وارد ایران شده و توزیع می‌شود. میزان مصرف دیتا در کشور چقدر است و آنچه شبکه ملی اطلاعات خوانده می‌شود کجای این منظومه قرار دارد.   پهنای باند خارجی و داخلی دیتایی که یک وسیله متصل به شبکه، فراخوان می‌کند، بر حسب آنکه در سرورهای داخل کشور میزبانی می‌شود یا خارج از کشور قرار دارد، به ترافیک داخلی یا خارجی تقسیم‌بندی می‌شود. محتوای تولیدشده می‌تواند در دسته‌های مختلف سرگرمی، اداری، اطلاع‌رسانی و... قرار گیرند. اگر دیتایی در داخل کشور قرار داشته باشد و تنها کاربران داخلی بتوانند به آن دسترسی پیدا کنند، عملاً یک شبکه داخلی (اینترانت) ایجاد شده است. آنچه در این روزها بسیار شنیده می‌شود که برخی سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها «ایران‌اکسس» شده‌اند، یعنی تنها با IPهای داخل ایران در دسترس هستند. از سوی دیگر اگر محتوای تولید داخل در دیتاسنترهای بیرون از ایران میزبانی شود، ترافیک خارجی محسوب می‌شود. پهنای باند خارجی (اینترنت): برای دسترسی به دیتاهایی که در دیتاسنترهای کشورهای مختلف دنیا میزبانی می‌شوند، باید به اینترنت متصل شد. مسیرهای مختلفی برای رسیدن به دیتاسنترهای اصلی شرکت‌هایی مانند گوگل، مایکروسافت، آمازون و... وجود دارد. اینترنت ایران از لینک‌های متعددی تامین می‌شود که از کشورهای ارمنستان، آذربایجان، ترکیه و عمان وارد می‌شوند. برخی از لینک‌ها پس از طی مسیر به سرورهای اصلی در اروپا متصل می‌شوند و برخی دیگر به CDNهای مستقرشده در کشورهای مختلف می‌رسند. معمولاً شرکت‌های بزرگ، یک نسخه از دیتاهایی...