ضرورت بازاندیشی در نحوه مواجهه حقوقی با مسائل نوین

هر تمدنی متشکل از یک هسته فکری است و متاثر از آن، الگوی فرهنگی و ساختارهای خود را می‌سازد. نظام حقوقی نیز در آخرین لایه‌های تمدنی، وسیله‌ای برای صیانت از تجلیات آن هسته فکری در ساحت زندگی اجتماعی و دادوستد روزمره مردم است. در واقع، نظام حقوقی باید با برخوردی فعال با مسائل نوین، زمینه یک زندگی مطلوب را برای مردم فراهم سازد و خود به یکی از موانع جدی حیات روزمره مبدل نشود. زیست امروزین ما به ‌سبب سرعت اکتشافات علمی و تکنولوژی‌های نوین، آبستن مسائلی شده که نیاکان ما به ‌طور عام و اندیشمندان حقوقی ما به ‌طور خاص، در قوای ذهنی خود توان به تصویر کشیدن آن را نداشتند؛ چه رسد به اینکه بخواهند ابعاد مختلف آن را بسنجند. از جمله مسائل نوین امروزی، مسائل مرتبط با حوزه بلاک‌چین و نیز قراردادهای هوشمند است. با وجود اینکه فردی به ‌نام سابو در دهه 90 میلادی، چشم‌انداز قراردادهای هوشمند را ترسیم کرده ‌بود، این گروه اتریوم بود که در سالیان اخیر، اولین پلتفرم اصلی و چشم‌گیر برای استفاده از قراردادهای هوشمند غیرمتمرکز را خلق کرد. علاوه بر اتریوم، هم‌اکنون پلتفرم‌هایی نظیر کاردانو، پولکادات، سولانا و کاسموس نیز امکان ارائه قرارداد هوشمند را دارند. قرارداد هوشمند قراردادی است که در قالب کدهای کامپیوتری در بستر بلاک‌چین (به‌ عنوان مثال اتریوم) منعقد، ثمن و بهای آن صرفاً در قالب ارزهای مجازی پرداخت و تعهدات در آن، به ‌طور خودکار اجرا می‌شود. در روزهای نخستین، این قرارداد با استقبال چندانی مواجه نبود؛ به ‌نحوی که در ۳ آوریل ۲۰۱۶، تنها سه مورد تاییدشده از این قرارداد در بستر اتریوم منعقد شد، لیکن در روزهای اخیر (۸ مارس ۲۰۲۲)، ۴۶۳ مورد تاییدشده از آن، تنها در بستر بلاک‌چین اتریوم منعقد شده است. اگر با نگاه سنتی حقوقی و بدون تسامح در برخی اصول بخواهیم این قرارداد را بررسی کنیم، با چالش‌های جدی...