چه شد که بانک‌ها تصمیم گرفتند شرکت‌های فناوری اطلاعات تاسیس کنند؟ رد پول روی صفر و یک

۲۸ بانک و موسسه مالی و اعتباری در ایران حدود ۸۰ شرکت فناوری اطلاعات دارند. این در حالی است که در سال‌های اخیر حساسیت‌ها بر سر بنگاه‌داری بانک‌ها افزایش یافته و نهادهای قانون‌گذاری و نظارتی تاکید ویژه‌ای بر بیرون راندن بانک‌ها از زمین شرکت‌داری دارند. آیا شرکت‌های فناوری اطلاعات مشمول قوانین و مقررات متعدد در زمینه منع بنگاه‌داری بانک‌ها نمی‌شوند؟ آیا پس از رکود در بازار املاک و مستغلات و افزایش هزینه‌های تولید در بخش‌های مختلف صنعت، فناوری اطلاعات به گزینه مناسبی برای سوددهی سرمایه‌های بانکی تبدیل شده است؟ در سمت مقابل، آیا خروجی فناوری اطلاعات بانک‌ها توانسته است تحول بزرگی در بانکداری، تجارت، بیمه، پرداخت و اعتبارسنجی و غیره ایجاد کند؟ چند شرکت آی‌تی بزرگ با سوددهی مناسب یا چند استارت‌آپ به‌بلوغ‌رسیده می‌توان نام برد که بانک‌صاحب باشند؟ آیا اکوسیستم بانکداری ایران نیازمند این تعداد شرکت برای خدمات‌دهی است؟ هجوم به فناوری یافتن شرکت‌های زیرمجموعه بانک‌ها گاه چنان دشوار می‌شود که نمی‌توان به صورت قطعی گفت هر بانک، تملک چند شرکت را در اختیار دارد. از سوی دیگر وظایف هر کدام از این شرکت‌ها نیز کاملاً شفاف نیست. با این حال در یک نگاه کلی می‌توان دریافت مجموع ۲۸ بانک، موسسه اعتباری و قرض‌الحسنه که در فهرست موسسات مالی مجاز بانک مرکزی قرار دارند، حداقل ۸۰ شرکت مرتبط با فناوری اطلاعات در زیرمجموعه خود دارند. به این تعداد، باید حداقل چهار شرکت را که چندین بانک به صورت مشترک سهامدار آنها هستند نیز افزود و در ادامه شرکت‌های حاکمیتی مانند شرکت خدمات انفورماتیک و شاپرک نیز وجود دارند که علاوه بر بانک مرکزی، بانک‌های دیگر نیز سهامدارشان هستند. شرکت‌های بانک‌صاحب در حوزه‌های مختلفی مانند هلدینگ سرمایه‌گذاری آی‌تی، پرداخت، کربنکینگ، PSP، پرداخت‌یاری، اعتبارسنجی، تولید نرم‌افزارهای بانکی، دیتاسنتر و خدمات شبکه و غیره فعالیت می‌کنند. همچنین بانک‌ها در سال‌های اخیر علاقه زیادی به تملک یا تاسیس استارت‌آپ‌های حوزه بانکی و مالی...