تجارت الکترونیکی مانند ساختمان چهارطبقه اجارهنشینهاست، سریالی که در سالهای میانی دهه 60 پخش میشد. مستاجران ساختمان اجارهنشینها هر کدام ساز خود را میزدند و میخواستند به شیوه خودشان به ساختمان سروسامانی دهند. هر کدام از آنها هر روز با شیوهای جدید وارد میشد و جنگ جدیدی راه میانداخت. هیچکس با دیگری به تفاهم نمیرسید و در نهایت پایه منبع آب ساختمان شل شد، فرو ریخت و ساختمان و ساکنانش را آب برد. داستانی که شباهت زیادی به حال این روزهای استارتآپهای حوزه تجارت الکترونیکی و روند سیاستگذاری برای آنها دارد.
مرکز توسعه تجارت الکترونیکی امسال را سال سیاستگذاری و برنامهریزی برای حوزه تجارت الکترونیکی اعلام کرده است. سیاستگذاریای که بر پایه قانونی خواهد بود که تقریباً 16 سال از عمر آن میگذرد و بسیاری از فعالان این حوزه نیاز به بازنگری در آن را بارها گوشزد کردهاند اما روند کند تغییرات در دولت موجب شده بسیاری از کارشناسان این حوزه به همین قانون فعلی رضایت دهند.
گزارش نسیم سلطان بیگی درباره چالشهای کسبوکارها در حوزه سیاستگذاری تجارت الکترونیکی را بشنوید
اگر بازار سنتی ایران این روزها دلیل بیرونقی خود را بیثباتی نرخ ارز میداند و نگاهش به ساختمان شیشهای بانک مرکزی دوخته شده تا شاید با تصمیمی بتواند رونق را به آن بازگرداند، بازار تجارت الکترونیکی تمام مشکلات خود اعم از فیلترینگ کسبوکارها یا امنیت کاربران این حوزه یا تعدد مجوزهای متفاوتی را، که از عمر آنها در فضای کنونی سالها گذشته است، نبود یک متولی واحد در زمینه تجارت الکترونیکی میدانند.
معاونت علمی ریاست جمهوری، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، وزارت امور اقتصادی و دارایی، بانک مرکزی، مرکز ملی فضای مجازی و اتحادیه کسبوکارهای فضای مجازی هر کدام به نوعی خود را متولی بخشی از فضای تجارت الکترونیکی کشور میدانند. پرسشی که به نظر میرسد هنوز جوابی ندارد، سالهاست در قانون تجارت الکترونیکی و اساسنامه مرکز توسعه تجارت الکترونیکی پاسخ داده شده است، با این وجود به نظر میرسد کسی علاقهای به شنیدن آن ندارد؛ اما این موضوع با توجه به آغاز فصل سرمای اقتصادی دوباره نزد دولتمردان داغ شده است.
گزارش مهرک محمودی در این باره را در فایل زیر بشنوید.
نشست کارشناسی درباره امنیت در استارتآپها
با صدای: آرش برهمنددر مدت کوتاهی که از سال 98 گذشته، بارها خبرهایی در مورد هک و نفوذ به زیرساختهای شرکتهای استارتآپی کشور شنیده شده است که شاید مهمترین آنها مربوط به نفوذ به اطلاعات فاکتور رانندگان تپسی و دسترسی به سورسکد سایت کافهبازار باشد. هر کدام از این شرکتها نیز تاکنون دلایل مختلفی برای بحرانهای امنیتیای که برایشان پیش آمده اعلام کردهاند؛ اما آنچه همه آنها به صورت مشخص عنوان میکنند این است که در شرایطی که شرکتهای استارتآپی تمام توانشان را برای توسعه بازار خود گذاشتهاند و در این زمینه سرعتشان برای توسعه سیستمهایشان به شکل باورنکردنی بالا میرود، اولین چیزی که قربانی میکنند امنیت است.
در نشست کارشناسی پیوست با حضور مدیر فناوری شرکت تپسی، معاون مهندسی کافهبازار و مدیر امنیت زرینپال، به بررسی اهمیت یافتن موضوع امنیت در اکوسیستم شرکتهای استارتآپی کشور پرداختیم. در این نشست عوامل گوناگونی برای افزایش حملات امنیتی به شرکتهای استارتآپی اعلام شد؛ از سختی ارتباط با شرکتهای خارجی برای فراهم کردن زیرساختهای امنیتی مناسب گرفته تا قربانی شدن امنیت به خاطر توسعه بازار و نبود قانونهای شفاف در فضای امنیتی برای شرکتهای استارتآپی.
میزگرد پیوست در این باره را در فایل زیر بشنوید:
«What I’d like to see with Iran, I’d like to see them call me»؛ همین یک جمله از صحبتهای دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، کافی بود تا سیل شوخیهای ایرانیها روانه شبکههای اجتماعی و پیامرسانها شود. کاربران آنچنان با این بخش از سخنان او شوخی کردند که اصل موضوع به فراموشی سپرده شد و در این میان، انیمیشن کوتاهی که نشان میداد ترامپ از انبوه پیامهای تبلیغاتی کاشت مو و سفر به آنتالیا و غیره به ستوه آمده و خودکشی میکند، حتی نظر وزیر ارتباطات را هم جلب کرد. همگان میدانند که ثبت شماره یک ایرانی در هر جا، به معنی دریافت انبوه پیامکها و تماسهای تبلیغاتی است اما انگار کسی نمیتواند با آن مقابله کند. این در حالی است که هنوز کارزار وزیر با خدمات ارزش افزوده موبایلی تمام نشده است، کارزاری که تاکنون تلفات بسیاری داده اما همچنان در ظاهر بر بستر فنی پیش میرود.
گزارش میثم قاسمی درباره خدمات ارزش افزوده تلفن همراه و پیامکهای تبلیغاتی را در فایل زیر بشنوید.
فضایی مهآلود میان آنها و دیگران
با صدای: بهناز توحیدی«اگر شبکه ملی اطلاعات راهاندازی شده، پس کجاست؟»
یک هفته از انتشار خبر «قتل طلبه همدانی» میگذرد. کمی از تب و تاب ماجرا کاسته شده است و نمایندگان در راهروهای مجلس همچنان از رها بودن فضای مجازی میگویند و وقتی از راهکار آنها پرسیده میشود تنها میگویند: راهاندازی شبکه ملی اطلاعات. شبکه ملی اطلاعات را میتوان به مثابه حکایت «فیل در تاریکی» مولانا دانست. هنوز بسیاری از ماهیت «شبکه ملی اطلاعات» برداشت دقیقی ندارند و هر کسی از ظن خود در مورد آن اظهارنظر میکند و معمولاً این اظهارنظرها رنگ و بوی سیاسی نیز میگیرند. با اینکه مدیران وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بارها اعلام کردهاند شبکه ملی اطلاعات راهاندازی شده است، اما هنوز برخی از نمایندگان در پی راهاندازی این شبکه هستند.
البته این تنها موضوع مرتبط با ارتباطات و فناوری اطلاعات نیست که نمایندگان طی هفتههای اخیر به آن علاقه نشان دادهاند. گزارش بهناز توحیدی از آنچه در ماه گذشته در مجلس رخ داده را در فایل زیر بشنوید.
موضوع امنیت اطلاعات کاربران در ماههای اخیر در ایران بسیار مهم شده است. کمتر هفتهای است که خبری درباره تلاش برای دستیابی به اطلاعات کاربران یک سایت یا پلتفرم منتشر نشود و گاهی نیز این اطلاعات در اختیار دیگران قرار گرفته. هرچند کسبوکارهای نوپا تنها بخشهایی نیستند که هدف این حملات قرار میگیرند؛ اما سخنان درباره آنها بیشتر است.
شماره 68 ماهنامه پیوست تیتر اصلی خود را به این موضوع اختصاص داده و مانند همیشه با گزارشها، گفتوگوها و یادداشتهایی، موضوع امنیت اطلاعات در استارتآپها را بررسی کرده است.
از دیگر موضوعات این شماره پیوست، بررسی عملکرد مرکز توسعه تجارت الکترونیکی است که در بخش خدمت و تجارت به آن پرداخته شده است.
در این اپیزود از رادیو پیوست مانند ماههای گذشته، مروری داریم بر جدیدترین شماره ماهنامه پیوست. شما میتوانید با گوش کردن این شماره از رادیو پیوست از کلیات موضوعات مطرح شده در ماهنامه مطلع شوید و پس از آن مطالب و مقالات دلخواه خود را بخوانید. هماکنون نسخه الکترونیکی شماره 68 ماهنامه پیوست از طریق جار و فیدیبو در دسترس است و نسخه کاغذی نیز منتشر شده است.