چگونه «کلاب‌ هاوس» با ورود سیاستمداران برای ایرانیان جذاب شد

به گزارش پیوست، هر چند بنیان‌گذاران این شبکه اجتماعی بارها اعلام کرده‌اند که هنوز نسخه اندروید آن آماده نشده است و طی چند ماه آینده آن را منتشر خواهند کرد با این وجود بسیاری به نسخه‌های غیررسمی این شبکه اجتماعی روی آورده‌اند؛ اما آنچه موجب شده این شبکه اجتماعی به صورت ناگهانی در میان مخاطبان فارسی زبان و ایرانی‌ها گل کند شاید اتاق‌های گفت‌وگویی است که مدیران کشور و وزرا در آن حضور می‌یابند و به سوالات مخاطبانشان رودررو اما مجازی پاسخ می‌دهند.

یکی از معروف‌ترین این اتاق‌های گفت‌وگو که به صورت ناگهانی و یک‌شبه طرفداران ایرانی کلاب‌هاوس را چند برابر کرد، اتاقی بود که در آن وزیرامور خارجه محمد جواد ظریف در خصوص قرارداد ایران و چین در آن صحبت کرد. اتاقی که در نهایت اعضای آن از صدها نفر به ۸هزار نفر رسید.

یونیکورن شدن یک تازه‌وارد

کلاب هاوس به عنوان یک شبکه اجتماعی صوتی درست یک سال قبل در آوریل ۲۰۲۰ متولد شد؛ هرچند که این برنامه تا چندین ماه اول فعالیت خود، مخاطبان چندانی نداشت اما سرمایه گذاری اندرسن هوروویتز، شرکت سرمایه گذار ریسک پذیر روی کلاب‌ هاوس که تاکنون روی استارت‌آپ‌های موفق زیادی سرمایه گذاری کرده است، باعث شد تا این شبکه اجتماعی به سرعت بین استارت‌آپ‌ها و فعالان صنعت تکنولوژی و همچنین سیاستمداران جهان شناخته شود. اندرسن هوروویتز با سرمایه گذاری ۱۲ میلیون دلاری خود روی این اپلیکیشن ارزش اولیه این استارت‌آپ را که تا پیش از این تنها هزار و ۵۰۰ کاربر داشت به ۱۰۰ میلیون دلار رساند.

در ماه‌های گذشته هم افرادی مانند ایلان ماسک، مارک زاکربرگ مدیرعامل فیس‌بوک و استیو بالمر مدیرعامل سابق مایکروسافت در این شبکه عضو شده‌اند و حضور آنها با بالابردن اعتبار این برنامه، این شبکه اجتماعی را بیشتر از قبل بر سر زبان‌ها انداخت. علاوه بر این، چندی پیش ایلان ماسک در صفحه توییتر خود از ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه درخواست کرده بود که در این پلتفرم با او گفت‌وگو کند. ماسک نوشته بود قبول این دعوت از سوی پوتین باعث افتخار او خواهد بود. سخنگوی کاخ کرملین در پاسخ این دعوت نوشت: «به طور کلی این پیشنهاد جذابی است؛ اما باید بدانیم این درخواست چه معنایی دارد و چه چیزی پیشنهاد شده است. نخست باید کنترل کنیم و سپس واکنش نشان می‌دهیم.»

همه این اتفاق‌ها برای این پلتفرم سبب شد تا این برنامه که فقط در اختیار کاربران ios است در اوایل سال ۲۰۲۱، بیش از 5 میلیون بار از اپل استور دانلود شود و حالا ارزش آن به یک میلیارد دلار برسد.

اگر از ایلان ماسک و پوتین که این روزها حضورشان در کلاب‌هاوس داغ شده بگذریم، در یک ماه گذشته کلاب هاوس توانست در بین ایرانیان که عاشق گفت‌وگو هستند نیز جای خود را باز کند. این اتفاق مخصوصا در هفته گذشته و با دعوت محمدجواد آذری جهرمی، از محمد جواد ظریف به کلاب هاوس توجه ایرانیان به این شبکه را بیشتر و خبرساز کرده است.

این افراد تنها سیاستمدارانی نیستند که حضورشان جلب توجه کرده است بلکه محمود صادقی، نماینده سابق مجلس و تعدادی دیگر از وکلای مجلس، رئیس سازمان انرژی اتمی، سخنگونی وزارت امور خارجه و اعضای دولت در این شبکه اجتماعی نشان داد که این افراد می‌خواهند از طریق این شبکه اجتماعی با افرادی صحبت کنند یا صدایشان را به کسانی برسانند که شاید احتمال  گفت‌وگو با آنان از طریق رسانه‌های رسمی کشور به راحتی امکان پذیر نیست.

حضور این روزهای ظریف در کلاب‌هاوس یادآور حضور او در توییتر در دوره مذاکره برای به نتیجه رسیدن برجام است. او در آن دوره با استفاده‌ای که از توییتر کرد نه تنها بسیاری از سیاستمداران آمریکایی را بارها به پای میز مذاکره بازگرداند؛ بلکه توانست اخباری را به دست مخاطبانش برساند که بسیاری تشنه آن بودند. درست در همان زمان بود تبدیل شدن توییتر به یک منبع خبری پررنگ‌ترشد  و اکانت ظریف هر روز توسط رسانه‌های مختلف چک می‌شد و در سرتیتر اخبار قرار می‌گرفت.

فروش دعوتنامه و ساخت نسخه غیررسمی

با وجود طرفداران زیادی که این شبکه اجتماعی میان ایرانی‌ها پیدا کرده و اینکه نسخه غیررسمی اندروید آن هر روز بیشتر از گذشته در ایران دانلود و نصب می‌شود؛ اما به نظر می‌رسد تا زمانی‌که نسخه رسمی اندروید آن منتشر نشود، نتواند مخاطبان بیشتری را به سمت خود جلب کند.

نیازمندی به دعوتنامه فردی دیگر از ویژگی‌های منحصر به فرد این شبکه اجتماعی بر پایه صوت است و همین موضوع بازار فروش دعوت‌نامه کلاب هاوس را در بازار سیاه حسابی داغ کرد. با یک جست‌وجو ساده در گوگل چندین و چند سایت پیدا می‌شوند که در آنجا دعوت‌نامه‌های کلاب هاوس با قیمت‌هایی که از ۲۰الی ۳۰ هزار تومان شروع شده و حتی تا ۴۰۰ هزار تومان هم بالا می‌رود، برای فروش گذاشته شده‌اند.

البته این ماجرا مختص ایران نیست و رویترز گزارش داده که تب و تاب ورود به کلاب هاوس به قدری بالاست که دعوت‌نامه‌های ورود به این اپلیکیشن در سایت‌های مختلفی مانند Reddit، eBay  و CRaigslist،  به فروش می‌رسد و چینی‌ها هم برای خرید دعوت‌نامه کلاب هاوس از بازار سیاه، از پلتفرم علی بابا استفاده می‌کنند.

علاوه بر این در حال حاضر کلاب هاوس تنها روی سیستم عامل iOS ارائه می‌شود؛ که مدیران کلاب هاوس علت این امر را تعداد زیاد کاربران اندورید اعلام می‌کنند و اینکه سرورهای این برنامه هنوز آمادگی حجم بالای تقاضا را نخواهد داشت با این حال، خبر اضافه شدن یک برنامه نویس اندروید به تیم کلاب هاوس می‌تواند خبری خوب برای کاربران اندرویدی باشد هرچند که هنوز مشخص نیست نسخه اندروید کلاب هاوس چه زمانی ارائه خواهد شد.

تیغ فیلترینگ به کلاب‌ هاوس می‌رسد

اما رشد این شبکه در دنیا به مذاق خیلی از کشورها خوش نیامده است. برای نمونه کلاب هاوس برای چینی‌ها فضایی بود که بتوانند در آن از مسائلی صحبت کنند که شاید صحبت درباره آن در سایر پلتفرم‌های شبکه اجتماعی که اکثرا در این کشور فیلتر شده و یا شبکه‌های داخلی‌شان کار راحتی نبود و همین حضور دعوت‌نامه‌ای و گزیده افراد را به موضوعی ارزشمند تبدیل کرده بود؛ اما در نهایت کلاب هاوس در چین به دلیل اینکه مسئولان چینی آن را عدم کنترل و نظارت می‌نامیدند، در این کشور فیلتر شد.

دچار شدن کلاب هاوس به سرنوشت فیلتر فیس‌بوک، توییتر و تلگرام و امکان ضبط شدن صدای آنها در این شبکه حالا کاربران ایرانی را هم نگران کرده است.  این درحالی است که وزیر ارتباطات در یکی از اتاق‌های کلاب هاوس و در پاسخ به این نگرانی کاربران گفت که بعید است این شبکه فیلتر شود.

محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات اولین سیاستمداری بود که در این شبکه اجتماعی عضو شد؛ او اغلب در اتاق‌هایی کلاب هاوس عضو می‌شود و پاسخگوی کاربران است. به صورت مشخص هم چندین بار در مورد موضوع فیلترینگ در کشور در این شبکه اجتماعی صحبت کرده است.

برای نمونه او در اتاقی در مورد نگرانی کاربران در مورد فیلترینگ کلاب هاوس گفت: «بعید می‌دانم برنامه‌ای برای فیلتر این شبکه وجود داشته باشد و تا به حال من نشنیده‌ام و چنین چیزی مطرح نشده است، ولی در مورد ضبط آن هم باید بگویم هر کسی که در این کلاب است می‌تواند صحبت‌های گروه‌ها را ضبط  کند، یعنی بحث آزاد و آشکاری است چون صحبت‌ها در یک محیط عمومی اتفاق می‌افتد.»

او در خصوص امکان ضبط صدا و حفاظت از اطلاعات و گفت‌وگوهای کاربران گفت: «هر کسی که در این کلاب است می‌تواند صحبت‌های گروه‌ها را ضبط  کند، یعنی بحث آزاد و آشکاری است چون صحبت‌ها در یک محیط عمومی اتفاق می‌افتد.» این در حالی است که «بر اساس قوانین کلاب هاوس ضبط کردن صدای افراد ممنوع بوده و چنان‌چه تخلفی در این زمینه اتفاق بیفتد، فرد و دعوت کننده او از برنامه اخراج خواهند شد.» با این وجود همچنان نمی‌توان توقع کامل داشت که آنچه در این برنامه گفته می‌شود، از برنامه خارج نشود.

همچنین در اتاق «ناگفته‌های تفاهمنامه ایران و چین» با حضور محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه و سخنگوی این وزارتخانه او ضمن دفاع از قرارداد بین ایران و چین در جواب پرسش یکی از کاربران در خصوص فیلترینگ کلاب هاوس گفت: «من و آذری جهرمی نه فیلتر می‌کنیم و نه موافق فیلتر هستیم.»

اما این سوال همچنان مطرح است که سیاستمداران ایرانی از چه نوع گوشی‌ایی برای حضور در این شبکه اجتماعی استفاده می‌کنند. هم‌اکنون فقط دارندگان آیفون می‌توانند به صورت رسمی از کلاب هاوس استفاده کنند، این در شرایطی است که به سیاستمداران ایرانی توصیه شده است که از آیفون استفاده نکنند و حتی از استفاده آن منع شده‌اند. از سویی استفاده از نسخه‌های غیر رسمی اندروید یا پوسته‌هایی که برای کلاب هاوس طراحی شده است نیز از امنیت کافی برخوردار نیستند از همین رو استفاده از این نسخه‌ها نیز برای سیاستمداران توصیه نمی‌شود!

با این‌همه کلاب هاوس این روزها در حال فراگیر شدن در ایران و دنیاست و نظر به اینکه هنوز کاربران بی‌شمار اندروید هم به این پلتفرم اضافه نشده اند، راهی دراز در پیش دارد.