کاربران سهام

اخبار شرکت‌های فناوری اطلاعات لحظه‌ای گریبان پرالتهاب بورس را رها نمی‌کند. هرچند بازار سهام ایران بی‌محابا به سمت اوج حرکت می‌‌کند ولی پابه‌پای آن خبر ورود به بورس دیجی‌کالا، کافه‌بازار، تپسی،‌ صبا ایده، شیپور و دیگران هم هر روز شنیده و رد می‌شود.
تحلیل‌ها درباره نیاز این دو پدیده به یکدیگر چندان پیچیده نیست؛ از یک طرف استارت‌آپ‌های ایرانی برای جذب سرمایه، کسب ثروت برای سهامداران و توسعه خود بین گزینه حذف‌شده سرمایه خارجی و گزینه پرخطر سرمایه حاکمیتی بالاخره یک روزنه سوم پیدا کرده‌اند و می‌خواهند از این نمد داغ بازار سرمایه برای خود کلاهی ببافند.
از طرف دیگر بازار بورس هم در غیاب نام‌های بزرگ و مردم نیازمند آن است که بالاخره با پذیرفتن جدی تک‌شاخ که نه، شاخ‌های استارت‌آپی ایران، گامی در جهت به‌روز شدن بردارد و دیواره شکننده حباب فعلی در بورس را کمی ضخیم‌تر کند؛ اما در این معادله ساده عرضه و تقاضا کمتر کسی به نیاز رأس سوم ولی خاموش این معامله اعتنا کرده است: خریداران سهام یا به عبارت دیگر کاربران سهام.
فقط با نگاهی به آمار ده‌‌ها میلیون نفری کاربران این سرویس‌های استارت‌آپی در ایران و این حقیقت که بالاخره بخش بزرگی از کسانی که خرید اینترنتی می‌کنند، تاکسی اینترنتی می‌گیرند، از گوشی‌های هوشمند استفاده می‌کنند و فیلم‌ها و سریال‌های آنلاین می‌بینند از طبقه متوسط شهری هستند می‌توان این فرض را پذیرفت که لاجرم همین انبوه معامله‌گران حقیقی سهام هم در میان این کاربران شمار بالایی را به خود اختصاص داده‌اند، کسانی که حتی بسیاری از سهام‌شان را هم الکترونیکی خرید و فروش می‌کنند.
با این تحلیل، ورود این غول‌های تجارت و سرویس‌ الکترونیک ایران به بازار بورس، نه تنها به خودشان شانس تامین نقدینگی و به بورس شانس سرویس‌محور شدن را می‌‌دهد بلکه بالاخره پس از نزدیک به یک دهه به کاربران فرصت می‌دهد تا واقعاً خود را فراتر از استفاده‌کنندگان این پلتفرم‌ها، شریک و ذی‌نفع در آنها هم ببینند و شاید این مهم‌ترین نیاز امروز این کسب و کارها باشد.
روال ارتباطی رایج این روزهای استارت‌آپ‌های فناوری نشستن پای سفره دل چرکین کاربران‌شان در شبکه‌های اجتماعی و یک عذرخواهی نیم‌بند و گرفتن کد سفارش است ولی وقتی همین کاربران سهامداران یکی از این کسب و کارها باشند، بی‌شک دید هر دو طرف به یکدیگر تغییر خواهد کرد.
از یک سو سهامداران نوخاسته دیجی‌کالا،‌ کافه‌بازار، فیلیمو، تپسی یا هر بازیگر دیگری خواهند آموخت که جهان را فقط اندکی از دید یکی از صاحبان کسب و کار تحلیل کنند و در هر موقعیت پیچیده سیاسی، اجتماعی یا اقتصادی‌ای از آنها انتظاراتی آرمانی نداشته باشند و از سوی دیگر کسب و کارها هم لاجرم می‌آموزند که هر کاربر ناراضی می‌تواند به بهای یک پله پایین‌تر برای سهام آنها بدل شود و به ندرت کاربر یک سرویس، در قضاوت راجع به آینده آن کسب و کار و شانسش برای بقا در مقابل رقیبان، به خطا می‌رود.
لازم نیست شما هم یکی از این خریداران حقیقی یا کاربران مجازی باشید؛ کافی است پرونده این شماره از ماهنامه پیوست را ورقی بزنید تا دریابید چه کسانی به خط شروع مسابقه سهام‌های استارت‌آپی نزدیک‌ترند.