رئیس سازمان فناوری اطلاعات: همه مراکز دولتی ذیل ابر دولت فعالیت میکنند
گرفتن زمان مصاحبه آن هم در آخرین روزهای سال چندان ساده نیست، در میانه یک…
۳ فروردین ۱۴۰۴
نیمه دوم سال با افزایش قیمت طلا، پلتفرمهای فروش آنلاین طلا نیز با استقبال مواجه شدند و این اتفاق، سیاستگذار این حوزه را نگران کرد. این در حالی است که پلتفرمهای آنلاین طلا گفته بودند فقط مدل کسبوکار خود را از حالت فیزیکی خارج کرده و به حالت آنلاین درآوردهاند، با وجود این، سیاستگذار نظر دیگری داشت.
از همین رو بود که دستورالعملی که تقریباً پنج سال از عمر آن میگذشت و تا آن زمان اجرایی شده بود آماج انتقاد قرار گرفت و صدور مجوز برای این فعالیت متوقف شد اما هرچه سیاستگذارْ مردم را از استفاده از این پلتفرمها بر حذر میداشت، استقبال مردم از آنها بیشتر میشد.
در این میزگرد که با حضور مهدی فدایی مدیرعامل طلاسی، سعید صادقی عضو هیاتمدیره میلیگلد، شاهین رفیعپور مدیرعامل زرپاد، علیرضا عیوضی مدیرعامل گلدیکا، و محسن ابوالفتحی مدیرعامل طلاین برگزار شد به دلیل بیاعتمادی سیاستگذار به این پلتفرمها پرداخته شده اما در نهایت آنچه این افراد میگویند این است که حتی تاکنون یک شکایت نیز از پلتفرمها نشده است و آنها در توییتر و اینستاگرام طلای خود را نمیفروشند.
در ماه اخیر درباره پلتفرمهای طلا و امکان خالیفروشی صحبتهای زیادی شده است. شاید بهنوعی چکیده همه حرفها این بوده که تا جای ممکن به پلتفرمهای آنلاین طلا اعتماد نکنید یا طلای خود را هرچه زودتر تحویل بگیرید زیرا ممکن است خالیفروشی باشد. با این اوصاف، مردم چطور میتوانند از اینکه پلتفرمها خالیفروشی نمیکنند مطمئن شوند؟مهدی فدایی مدیرعامل طلاسی: تقریباً سه ماه است که مرکز توسعه تجارت کمیتهای با عنوان کمیته تتا تشکیل داده است. اینها الزاماتی تعریف کردهاند. البته این بیزینس از سال ۹۹ ضوابطی داشت که ما بند به بند آنها را رعایت کردهایم. مرکز توسعه آمد و الزاماتی برای این کار وضع کرد و از ما خواست شرط و شروط و قوانینی را رعایت کنیم تا اجازه فعالیت داشته باشیم. یکی از این شروط این بود که باید طلایی را که متعهدیم به کاربر تحویل دهیم، نزد یکی از بانکها نگه داریم و از همان روز اول هم در تمام پلتفرمها این کار را کردیم. طلایمان را نزد بانک گذاشتیم و در بانک توثیق کردیم و اجازه فعالیت گرفتیم. فعالیت ما طبق استانداردهایی بود که مرکز توسعه وضع کرده بود. از روز اول تاکنون هم هیچکدام از این کسبوکارهای مجوزگرفته خالیفروشی نکردهاند و اصلاً چنین چیزی وجود ندارد. چون این کسبوکار مربوط به طلاست، طلا هم ماهیت فیزیکی و هم قیمت و نوسان دارد و هیچکس نمیتواند چنین کاری بکند. نگرانیهایی وجود داشت که ما هم برای رفع این نگرانیها و بر حسب تعهداتمان و سندباکسی که وجود دارد، رفتیم و طلایمان را نزد بانک گذاشتیم.
پس جریان ورود پلیس فتا و بالا رفتن شکایتها چیست؟مهدی فدایی مدیرعامل طلاسی: اصلاً این کسبوکار هیچ شکایتی ندارد.
یعنی از سال ۹۹ تاکنون هیچ شکایتی از پلتفرمهای فروش طلا به ثبت نرسیده است؟مهدی فدایی مدیرعامل طلاسی: هیچکدام از پلتفرمها شکایت دادگاهی ندارند.
یعنی هیچکدام از شما که در این میزگرد هستید و اینجا نشستهاید، شکایتی دریافت نکردهاید؟ببینید، اصلاً ما اینماد داریم. اینماد ما هم بر حسب شکایت توقیف میشود. تا حالا یک شکایت هم نداشتهایم و در حال فعالیت هستیم. اینماد بالایی هم داریم.
در نشست خبری میلیگلد اشاره کردید که فقط تقریباً پنج درصد کاربران میخواهند طلایشان را تحویل بگیرند. این در صورتی است که حالا به کاربران سفارش میشود به میزانی طلا بخرند که بتوانند آن را سریعتر تحویل بگیرند. چقدر این طرز فکر درست است و فکر میکنید اگر این اتفاق بیفتد و همه طلای خود را فیزیکی تحویل بگیرند، آنوقت ماهیت کار شما با طلافروشیهای فیزیکی و سنتی چه فرقی میکند؟سعید صادقی عضو هیاتمدیره میلیگلد: نکته مهم فعلی این است که خودِ امکان تحویل، آسودگی خاطر زیادی به کاربر میدهد که میتواند هر زمان بخواهد طلای خود را تحویل بگیرد. اما وقتی کاربر خودش نمیخواهد، طبیعی است که برنامه دارد پسانداز یا سرمایهگذاری کند و هدفش این است که در آینده آن را بفروشد. علاوه بر اینکه پروندههای دزدی و مساله تامین امنیت این کالای گرانبها سبب میشود کاربر سامانه را ببیند، مجوزهای آن را بررسی کند و تصمیم به نگه داشتن کالا بگیرد. ما بر حسب تجربهمان در میلی، تحویل از یک گرم به بالا را تجربه کردهایم و داریم عددهای دیگر را هم به سامانه اضافه میکنیم. البته شعبی که اکنون در حال افتتاحشان در شهرها و استانهای دیگر هستیم نیز باعث میشوند درخواست تحویل اندکی بالا برود اما به شکلی نیست که بخواهم بگویم از آن ۹۵ درصد که در نشست خبری صحبت کردیم، آمده و رسیده به ۸۰ درصد و مثلاً ۲۰ درصد درخواست تحویل دارند. نه اینطور نبوده است.
خب اینجا کمی شائبه تبدیل شدن به بانک پیدا نمیکنید؟ چراکه مردم پولهایشان را نزد شما میآورند و شما باید بر حسب ارزش طلا که بالا میرود پولهایشان را نگهداری کنید.اینطور نیست. کار بانک با پول است. ما در واقع یک ریال و یک هماهنگی و معادلسازی (Pair) با طلا داریم. کاربر پیش ما طلا دارد نه پول. ما طلای کاربر را به درخواست خودش در واقع نزد خودمان نگه داشتهایم. هر وقت هم کاربر بخواهد متعهدیم که طلا را به او بدهیم. در نتیجه ما پولی از کاربر نداریم و عین کالا وجود دارد و حتی عین کالا نه تبدیل به ملک و دارایی دیگری میشود و نه تبدیل به پول میشود. عین کالا نگهداری میشود و تمام کاربران هم اگر همین الان بخواهند هرچه را دارند تحویل بگیرند، ما باید بتوانیم آن را بهشان تحویل بدهیم و در سامانه این موضوع را رعایت میکنیم. بانک عملاً کارش با پول است. به معنای کلی اگر ما به عنوان یک پلتفرم، طلای زیادی از کاربران نزدمان بماند، شاید تعبیر شما درست باشد. اما در این صورت هم نمیتوان گفت پول کاربر نزد ماست. کالای کاربر نزد ماست.
اگر زمانی به سبب نوسان بازار یا جذاب شدن سایر بازارهای جانبی، مردم به طور ناگهانی تصمیم بگیرند پولشان را به جای طلا دریافت کنند، فکر نمیکنید که در این صورت چه اتفاقی میافتد؟ پلتفرمها دچار بحران یا ورشکست میشوند؟شاهین رفیعپور مدیرعامل زرپاد: نه؛ در واقع طلا خیلی سریع به پول نقد تبدیل میشود و این امکانپذیر است، مضاف بر اینکه هر مقدار از طلای مشتریان که نزد پلتفرمهاست، جای مشخصی دارد. رگولاتور همیشه در حال کنترل آن است و به قول خودشان اخیراً بررسیهای برخط را هم اضافه کردهاند و غیره. طلا خیلی سریع به وجه نقد تبدیل و بهراحتی به کاربر پرداخت میشود. مطلب اساسی و نقطهای که میتواند ریسک ایجاد کند این است که آن خریدها پشتوانهای نداشته باشد، یعنی طلایی وجود نداشته باشد که خب اکنون در مورد هیچکدام از پلتفرمها این صدق نمیکند؛ ما هم از همان ابتدای راه متوجه حساسیت فعالیت و توجه رگولاتور بودیم که حتماً این طلاها برود در بانکی، خزانهای یا جایی قرار بگیرد. واقعاً پلتفرمها و صنفهای ما همکاری کردند و این کار را انجام دادند و حالا هر چقدر طلا مردم خریدهاند مشخص است.
اما برخی میگویند چه ریالی و چه طلا، وجود خارجی ندارد و مردم اگر درخواست کنند، پلتفرمها نمیتوانند تامین کنند.شاهین رفیعپور مدیرعامل زرپاد: وجود خارجی دارد، چرا ندارد؟ تمام اسناد و مدارک موجود است.
بحثی که الان رواج دارد و در بازار میچرخد این است که اگر مردم به طور ناگهانی پول خود را از پلتفرمها خارج کنند، پلتفرمها توان تامین آن را ندارند.شاهین رفیعپور مدیرعامل زرپاد:اتفاقاً و در حقیقت اگر مردم با بانکها این کار را بکنند، بانکها ورشکست خواهند شد. هر آنچه خریداری شده عیناً طلا شده و عیناً طلا هم موجود شده و نهادهای ذیربط دقیقاً آن را بررسی کردهاند. یکی از شفافترین صنفهای این مملکت الان اینجاست. گمان میکنم تاکنون دیگر نهادهای ناظر بر ما دورقمی شدهاند و انواع و اقسام این نهادها حضور دارند.
بله به ۲۰تا رسیده است.دیگر شمارش از دست ما خارج شده و دارند از تعداد ما جلو میزنند. ولی مطلب این است که نهایت همکاری از سمت ما صورت گرفته، احراز شده، احصا شده، بررسی شده و تمام این پلتفرمها، حداقل آن همکارانی از ما که فعالیتشان خیلی جدیتر بوده و در عرصه حضور پررنگتری داشتند، طلاهایشان در خزانه موجود است و هیچ ابهامی نیست. پس این شائبه که به طور ناگهانی همه بخواهند هجوم ببرند و بهناگاه پول بردارند و امثالهم، من همین را برمیگردانم و میگویم شما فکر کنید اگر در نظام مالی و بانکی مملکت ما چنین اتفاقی برای بانکها رخ بدهد، چه خواهد شد؟ این شائبه بیشتر برای آنها صدق میکند.
کمترین میزانی که طلا را تحویل میدهید، چقدر است؟علیرضا عیوضی مدیرعامل گلدیکا: ما در گلدیکا از طریق ۳۰سوت طلا را تحویل میدهیم. یعنی به صورت پلاک پارسیان تحویل میدهیم. ضمناً این نکته را به صحبتهای دوستان اضافه کنم؛ اگر کاربران در یک روز تمام داراییشان را از طلا به ریال و از ریال به طلا تبدیل کنند، اتفاق خاصی نمیافتد، خب این خیلی ساده در بازار سنتی اتفاق میافتد و هیچ مشکلی در بحث تحویل پیش نخواهد آمد. و البته این تا دو ماه پیش بیشتر هم صادق بود. چون از دو ماه پیش که طبق دستور رگولاتور طلای ما در خزانه بانک رفت، حدس میزنیم که در این خصوص اندکی با مشکل مواجه شویم.
چون طلا جایی رفته است که نرخ تعطیلی بالایی دارد، ساعتهای کاری محدودی دارد، بوروکراسی زیادی دارد و… اما تا اینجا همه چیز طبق روال بوده است و حتی یک شکایت هم از ما نشده است. در شبکه خبر هم به این نکته اشاره شد که از هیچکدام این پلتفرمهای مجوزدار از سال ۹۹ تاکنون یک شکایت هم ثبت نشده و این خیلی آمار جالبی است. من فکر میکردم فقط پلتفرم ما اینگونه است اما فهمیدم تمامی پلتفرمهای فعال و شناختهشده جمعاً یک شکایت هم دریافت نکردهاند.
به طور کلی طلایتان را چگونه تامین میکنید؟علیرضا عیوضی مدیرعامل گلدیکا: طبیعتاً بازار سنتی وجود دارد و یک تعداد همکار سنتی ما در بازار هستند که کار خریدوفروش طلای آبشده و مصنوعات طلا را انجام میدهند و خود بانک مرکزی نیز سامانهای دارد تحت عنوان مرکز ملی مبادله شمش و طلا که در آنجا هم میتوانیم شمشهای کیلویی تهیه کنیم.
پس طلای شما به همان شیوه بازار سنتی تامین میشود؟علیرضا عیوضی مدیرعامل گلدیکا: بله.
در بازهای روی بیلبوردهای طلاین قیمت لحظهای طلا را گذاشته بودید که پس از مدتی برداشته شد. چرا برداشته شد و چرا از ابتدا چنین کاری کردید؟محسن ابوالفتحی مدیرعامل طلاین: ببینید، ما چیزی را برنداشتیم؛ به ما گفتند بردارید. پیمانکاری که تابلوها را برای ما نصب و اجرا کرده بود از طرف زیباسازی شهری، یا چنین ارگانی، دستور گرفته بود و گویا این ارگان هم از یک ارگان دیگر دستور گرفته بود.
یعنی خودتان حدس نمیزدید که ممکن است رگولاتوری چنین برخوردی داشته باشد؟محسن ابوالفتحی مدیرعامل طلاین: نه، اصلاً برای ما شفافسازی نکردند که چرا این اتفاق افتاد و برای خودمان هم سوال است که منشاء این دستور و خاموشی قیمت کجاست. جالب اینجاست علتی هم که مطرح میشد این بود که شما در حال ایجاد ترس و دلهره در مردم هستید.
در حالی که میتوانم بگویم چیزی که نظارهگر آن بودند ترس و دلهره نبود، واقعیت و قیمت طلایی بود که در بازار معامله میشد. قیمتی بود که اتحادیه داشت روی آن کار و اعلام میکرد و ما همان را داشتیم اعلام میکردیم.
مردم در ابعاد بزرگی در اتوبان شاهد کم شدن ارزش پولشان بودند. خب این آدم را نگران میکند.شما اگر ندانید هم این اتفاق رخ میدهد. مردم گوشی دارند و از طریق آن بهراحتی میتوانند مطلع شوند. اقتصاد پای هیچکس صبر نمیکند، میرود جایی که پول و درآمد وجود دارد. وقتی قیمت طلا رو به افزایش است شما نمیتوانید با خاموش کردن یک تابلو یا بستن یک سایت یا کانال تلگرامی، جلوی این افزایش قیمت را بگیرید.
اقتصاد مسیر را خود را پیدا میکند و تازه اگر در اینجا شفافیتی هم وجود داشته باشد، با این کارها به مسیری میرود که هیچ شفافیتی در آن نیست. به نظر من نباید چنین اتفاقهایی رخ بدهد و اتفاقاً شرکتها و سازمانهایی مثل ما باید شفاف باشند که ما به صورت شفاف مشغول کار هستیم. همهچیز مشخص است، ارتباط خوبی با حاکمیت و رگولاتوری داریم و به این ترتیب میتوان بهتر قیمت و بازار طلا را مدیریت کرد. تا اینکه فضا را ببندیم و بخواهیم کانالهای زیرزمینی را مدیریت کنیم.
صرافیها را هم وقتی قیمت دلار مدام رو به افزایش است خاموش میکنند. یعنی این رویکرد کلی رگولاتور است.محسن ابوالفتحی مدیرعامل طلاین: برایم سوال است که آیا تاکنون از این کار جواب گرفتهاند یا نه. خب ما سلطان سکه را در گذشته داشتیم، بستن کانالهای تلگرامی را داشتیم، بستن درگاههای رمزارزها را داشتیم؛ میخواهم بدانم هیچ یک از اینها واقعاً تاثیر داشته و اگر داشته، شفافسازی کنند که حداقل ما هم مطلع شویم.
راجع به اطمینان از استاندارد طلا هم من باید اضافه کنم خیلیها گفتهاند روی پلتفرمها مشخص نیست طلا با چه استانداردی فروخته میشود؛ ۱۸ عیار، ۲۴ عیار یا ۱۴ عیار است. کاربران چگونه میتوانند از استاندارد بودن طلای خودشان روی پلتفرمها مطلع شوند و از کجا بفهمند که اصولاً دارند چه چیزی تحویل میگیرند.
موضوع این است در وزنهای کوچک که در حال تحویل طلا در قالب مصنوع هستند، مصنوعات تمامشان از استاندارد ملی یا استاندارد اجباری برخوردارند چراکه اینها قطعاً به وسیله یک زرگر یا واحد صنعتی تولید شده است، که خب مشخص است. حالا دوستانی هم مشغول ارائه به صورت پلاکهای پارسیان یا انواع شمشها و مصنوعاتی هستند که مشخصههای استانداردی خاص خودش را دارد و طبعاً وقتی فرایند با چنین روندی طی میشود، جای نگرانی و دغدغهای بابت بحث استاندارد هم باقی نمیماند.
بسیار شفاف و روشن است. مضاف بر اینکه چون تمام این خرید و فروشها ثبت میشود، یعنی خریدار مشخص است، فروشنده مشخص است و جایگاهها هم مشخص است، احتمال خطا قطعاً وجود ندارد، زیرا پلتفرمها نظارتهای کافی اعمال میکنند. آن مصنوعاتی هم که تهیه و گردآوری و در ازای خرید به مشتریان داده میشود مشخص است. احتمالاً اگر خطا یا اشتباهی هم صورت بگیرد چون مرجع فروش کاملاً شفاف و مشخص است، قابل پیگیری و رهگیری خواهد بود.
مارکتپلیسهایی مثل دیجیکالا و تکنولایف و اقسام اینها هم حالا طلا میفروشند؛ آنها نیز همین قاعده و ساختار را دارند؟بله قطعاً همینطور است. همه دوستانی که در عرصه فروش آنلاین طلا فعال هستند یا باید جواز کسب فیزیکی رسته طلا و جواهر را داشته باشند یا باید با یک فعال در این عرصه که این مجوز را دارد یک قرارداد تامینی بسته باشند. که فکر میکنم همه دوستانی که در اینجا هستند و اهم دوستانی که در سطح خوبی در بازار حاضرند، خودشان صاحب جواز و پروانه کسب رسمی رسته طلا و جواهر هستند. حال یا در رسته خردهفروشی، عمدهفروشی یا تولید؛ و یکی از رستههای مرتبط با این حوزه.
همه ما بهنوعی فعال هنر-صنعت طلا و جواهر در کشور به همان روش گذشته و متداول هستیم. تفاوتی که ما اینجا داشتهایم این بوده که سامانه، پلتفرم یا فروشگاهی را به شکل آنلاین نیز در کنار آن شیوه قدیمی ایجاد کردهایم تا فضا و فرصت بهتری مهیا شود.. تسهیلگری و شفافسازی و مزایای دیگر. ما مصنوعی خارج از مصنوعات متداولی که در بازار بوده عرضه نکردهایم. یعنی هر آنچه عرضه میکنیم در قالب همان مصنوعات است. حال اگر آبشده است، همان آبشدهای است که به مقیاس و مقادیر بسیار بیشتری قبلاً از سوی همان بازار متداول عرضه میشده است.
در حقیقت شما آن را شفاف کردهاید؟در واقع آنلاین شده است. در آن روش سنتی هم هزاران مصائب وجود داشت. طرف میآمده و میخواسته خرید کند که شمارهحساب غیری را برای واریز مبلغ به او میدادهاند. واریز میکردهاند و در این صورت اصلاً معلوم نبوده خریدار چه کسی است، فروشنده چه کسی است. فاکتوری که ارائه میشده، فاکتورهای دستی و خیلی معمول، بدون قابلیت رهگیری بودهاند.
الان تمام معاملات در سامانه جامع تجارت، در سامانه مؤدیان، به شکلهای مختلف ثبت میشود. فاکتورها رسمی است. همه خریداران احراز هویت میشوند. در اینجا بحث پولشویی و نبود شفافیت بهکلی کنار میرود. بحث فاکتور رسمی و اصالتسنجی و ماهیت کالایی که در حال ارائه است مشخص شده و خب تمامی اینها حسن و شفافیت است. اما متاسفانه اکنون دو موضوع در میان است؛ یکی موضوع جعل و کلاهبرداری از حیث مصنوعاتی که ارائه میشوند و یکی همان بحث خالیفروشی که در ابتدا عنوان کردید.
مگر کسی میتواند با این حجم از فعالیتی که ما و دوستان در زمینههای مختلف انجام میدهیم خالیفروشی کند؟ خودم زرگر هستم، ما صنعتگر این حوزه هستیم و مصنوعاتی را که خودمان تحت مدیریت و کنترل سازمان ملی استاندارد تولید میکنیم ارائه میکنیم. یعنی من به عنوان دارنده کد شناسایی سازمان ملی استاندارد مصنوعاتی تولید میکنم که همه چیزشان مشخص است. محصولات و مصنوعاتی در اختیار مشتری قرار میگیرد که کد استاندارد و آن شناسه را دارد.
افزایش و اصرار به بیشتر شدن شعب حضوری تناقضی با آنلاین بودن کسبوکارهای شما ندارد؟ما اتصال هوشمندانهای بین فضای آنلاین و فضای سنتی برقرار کردهایم. بیزینسهای ما نقطه اتصال این دو بخش هستند. طبیعی است که هر کدام اقتضائات خود را دارند.
خرید آنلاین فضای خاص و فضای سنتی هم شرایط مخصوص به خود را دارد. ما باید تعادلی میان این دو بخش برقرار کنیم. هر کدام اگر بهتنهایی باشند اعتماد کم میشود. ماهیت طلا به شکلی است که برای کاربران دریافت آن هم اهمیت دارد و باید امکان تحویلش نیز فراهم باشد. ما هم به همین خاطر از روز اول به آن فکر کردهایم. تعدد شعب را بر اساس پایه اعتماد و نیاز کاربر توسعه میدهیم و حالا با توجه به اینکه وارد مصنوعات هم شدهایم ترکیب حضوری و آنلاین جذابیت بیشتری دارد.
چرا با کسبوکارهایی که اکنون حضور دارند و مثلاً میتوانند مصنوعات شما را بفروشند یا شمشهای طلا را تحویل بدهند همکاری نکردید؟یک شعبه داریم و یک نمایندگی. مالکیت شعبه متعلق به خودمان است و نمایندگی در واقع با مشارکت و مسائلی مثل تحویل و ارسال کالا سروکار دارد. هر دو مدل آن را داریم. در بعضی از استانهای بزرگ مثل تهران که ضریب نفوذ این سامانهها در آنها زیاد است و استقبال بیشتر بوده شعبه را اولویت قرار میدهیم اما نمایندگیها را در استانها خواهیم داشت. مایلم این نکته را اضافه کنم که فضایی در این کسبوکارها از قدیم وجود داشته و ما آن مسیر را آنلاین ادامه دادهایم، یعنی ما لزوماً لبه تکنولوژی نیستیم.
همین ایده ما را به دام میاندازد. فضای خردهفروشی و بنکداری در حوزه طلا سالیان سال بوده و هنوز هم هست و ادامهدار خواهد بود. هیچوقت این گردش روزانه ۲۰ تن طلایی که حالا برآورد شده در ایران انجام میشود قرار نیست همه به پلتفرم تبدیل شود. الان در نهایت مثلاً بین ۱۰۰ کیلو تا ۲۰۰ کیلو روی پلتفرمها باشد. عددی نیست که بگوییم این حوزه به بازار سنتی لطمه میزند یا بازار سنتی را کوچک میکند. به نظر نمیرسد که وضعیت نگرانکنندهای برای فضای سنتی پیش آمده باشد.
اتفاقاً همین ترکیب دو فضا حسنهایی هم دارد که طلا را وارد چرخه تولید میکند و به بازار سنتی کمک میکند. در مورد بحث تامین هم باید اضافه کنم بنکداری طلا از ابتدا تاکنون قاعدهای داشته که حجم زیادی از گردش در روز اتفاق میافتد؛ حجم تبدیل ریال به طلا و طلا به ریال. سامانههایی مثل سامانه ما فقط آمدهاند فضا را آنلاین کردهاند. ما پشتوانه بنکداری هم داریم، با آنلاین شدن قابلیت اسکیل پیدا کرده و مقیاسپذیر شدهایم. که اگر روزی قرار شود یک تن گردش ایجاد شود همانطور که در بازار سنتی این تبادل مابهازای فیزیکی دارد، در فضای آنلاین هم همین اتفاق رخ میدهد.
یعنی ما کار ویژهتری نکردهایم؛ مثلاً نیامدهایم با هوش مصنوعی کارهای عجیبوغریب بکنیم. بنکدار مثلاً اگر در بازار ۵۰۰ کیلو معامله میکرد و مابهازای آن طلا داشت، ما هم همینطور هستیم. ما نیز همین کار را میکنیم. در این مواجهه قانونگذار درخواست شفافیت خیلی زیاد دارد و ما هم در حال همراهی هستیم. هر قدر برای بازار سنتی امکان دسترسی و شفافیت وجود نداشته ما اینجا شفافیت را ایجاد کردهایم. بنابراین انتظار داریم قانونگذار نیز از ما حمایت کند.
تفاوت کارمزدها در پلتفرمها به چه عواملی بستگی دارد؟علیرضا عیوضی مدیرعامل گلدیکا: این موضوع به بیزینس مدل شرکتها برمیگردد. هرکس با توجه به پرسونایی که برای مخاطب خود در نظر گرفته میتواند این کارمزد را متفاوت کند. بحث رقابت مطرح است و اینکه پلتفرم کدام مخاطب را هدف قرار داده است. یکی دنبال جذب تریدرهاست و یک پلتفرم سراغ افرادی رفته که قصد پسانداز بلندمدت دارند.
فکر نمیکنید قبل از ورود رگولاتور باید یک هماهنگی بین شما پلتفرمها ایجاد شود و سقف و کف کارمزد را خودتان مشخص کنید؟ چون احتمالاً بالاخره رگولاتور وارد میشود؟علیرضا عیوضی مدیرعامل گلدیکا: در اصلاحیهای که درباره ضوابط داشتیم پیشنهادهایی دادهایم. ما پیشنهاد دادیم کارمزدی که نرخ متعادل و میانه اتحادیه باشد انتخاب شود. این پیشنهاد داده شده و در دست بررسی است.
چند درصد کاربرانتان طلاهای خود را تحویل میگیرند؟علیرضا عیوضی مدیرعامل گلدیکا:چون ما از ابتدای فعالیت کارمزد تحویل نداشتیم و روی مصنوعات تقریباً همان کارمزدی را که خودمان به سازنده پرداخت میکنیم از مشتری دریافت میکنیم عدد و درصد تحویلمان خیلی بالاست. ۵۰ درصد از کاربران ما طلایشان را تحویل میگیرند و نزد خود نگه میدارند و درصد بالایی هم بعد یک مدت آن را تبدیل به پول میکنند. جمع این دو به نظرم به بالای ۸۰ درصد میرسد.
گاهی شما را با صندوقهای طلای بورسی مقایسه میکنند، حتی عدهای میگفتند گویا قرار است پلتفرمهایی مثل پلتفرم شما زیر نظر صندوقهای بورسی طلا باشند. اصلاً چنین رویکردی مطرح شده؟ یا تنها شایعهای در بازار بوده است؟فکر کنم شایعه بوده، چون اصلاً ماهیت و مدل کسبوکار ما فرق دارد. نه ما میتوانیم و نه آنها میتوانند که با یکدیگر همسو شویم. ما یک کسبوکار و پلتفرم آنلاین ۲۴ساعته هستیم و مردم برای معامله محدودیتی ندارند. هر کدام از ما با سبک و کار خود فعالیت میکنیم و استانداردهای لازم را رعایت میکنیم. داستان سازمان بورس فرق دارد. در مدتزمان محدودی شروع به کار میکند و نمیتواند مثل ما سرویس بدهد. امتیازات سمت ما را چارچوب بورس نمیتواند اجرایی کند. تایم شیت دارد و در آن بازه فعال است. ماهیت ما متفاوت است.
در بورس هم گفته شده بود که صندوقهای طلا را مجزا کنند و مثلاً ۲۴ ساعته شوند یا ساعات بیشتری کار کنند تا برای رقابت با پلتفرمها آمادهتر باشند.علیرضا عیوضی مدیرعامل گلدیکا: مهم بحث تحویل است، صندوقهای بورسی، طلا را تحویل نمیدهند.
مهدی فدایی مدیرعامل طلاسی: پشتوانه ندارند، طلای ما نزد بانک مرکزی دقیق مشخص است.
خودشان که میگویند پشتوانه داریم؟مهدی فدایی مدیرعامل طلاسی: بله میگویند اما چطور آن را تبدیل میکنند؟ ما در بانک کارگشایی ذخیره داریم و آنها هم بهنظر باید به شفافیت ما برسند.
وقتی صندوقهای طلا را با پلتفرمها مقایسه کردهاند گفتهاند صندوقهای بورسی سود بیشتری میدهند و به خاطر نظارت بورس، بیشتر انتخاب کاربران بودهاند؟سعید صادقی عضو هیاتمدیره میلیگلد: اصلاً ماهیت این دو مساله از پایه متفاوت است. درباره دو موضوع و دو دامنه مختلف صحبت میکنیم که هر کدامشان مشتریان خاص خود را دارند. مشتریان حق دارند خودشان انتخاب کنند که میخواهند پلتفرمهای طلای آنلاین را انتخاب کنند یا صندوقهای بورسی طلا را. اما نکته اینجاست که صندوقهای بورسی اصلاً تحویل طلا ندارند و شاید بتوان گفت طلای دیجیتالی است.
شاهین رفیعپور مدیرعامل زرپاد: پس بهتر است بگوییم طلای کاغذی نه طلای دیجیتالی.
مهدی فدایی مدیرعامل طلاسی: تاکید میکنم ماهیت متفاوت است. ما پلتفرم هستیم و کسبوکار، و آنها یک سازماناند.
شاهین رفیعپور مدیرعامل زرپاد: برای من سوال است که چطور گفتهاند صندوقهای بورسی سود بیشتری دادهاند، اصلاً چگونه و از چه راهی سود بیشتری دادهاند؟ اعتماد به بورس هم که مردم نتیجهاش را دیدهاند. اصلاً این گزاره خودش برای من سوال است. در بورس سرمایههای زیادی از دست دادهاند چطور هنوز از این گزاره صحبت میکنند؟
بحث لجستیک در کسبوکارهایی مثل شما بسیار مهم است، چطور این کار را انجام میدهید؟ در حقیقت لجستیک یک بیزینسلاین جداست و کسبوکار شما لجستیک نیست که دائم به فکر توسعه آن باشید؛ فرایند تحویل طلا چگونه انجام میشود؟وقتی راجع به لجستیک حرف میزنیم، اول باید به زیرساختها نگاه کنیم. از چندین سال قبل که فروش آنلاین مطرح بود و از آنجا که ماهیتاً با کالای ارزندهای طرف بودیم، به فکر راهکار افتادیم. البته مثلاً یک گوشی آیفون که حالا معادل چند ۱۰ گرم طلاست، تامینکننده آن را با پست میفرستد، اما تا اسم طلا میآید احتمال مسائل مختلف بیشتر میشود و پست زیرساختهای آن را در بحث لجستیک ندارد.
اصلاً لجستیک طلا اکنون مبحث صنفی است و باید این مشکل را در صنف حل کنیم، زیرساختها را هم باید خودمان فراهم کنیم. حالا من به شما توضیح میدهم که ما چگونه خیلی راحت و امن، از یک گرم تا هزاران گرم را از طریق سامانه لجستیکی که در اختیار داریم به در منزل کاربرانمان میرسانیم. ما در مجموعه زرپاد سامانه لجستیکی را در اختیار داریم که از فعالیت آن قریب به پنج سال میگذرد، سامانه لجستیک ما تحت نظارت مجموعه انتظامی ناجا با رعایت تمامی پروتکلهای امنیتی امکان ارسال به شهرستان فراهم شده است. ماشینهای ضدگلوله، دوربینهای خاص و نگهبانان مسلح بخشی از این پروتکل هستند.
شبکه لجستیک در وهله اول به صورت هوایی در شهرهایی که فرودگاه دارند انجام میشود و در مرحله بعد از فرودگاه به صورت زمینی مرسوله به مناطق مورد نظر ارسال میشود، تمامی مرسولهها تحت پوشش بیمهنامه حمل طلای بیمه ایران هستند. خزانههای فرودگاهها و مبادی هم که در قالب صندوقهای فیزیکی هستند تحت پوشش بیمه قرار دارند. علاوه بر اینکه بهجز تبریز، مشهد، اصفهان، تهران و شیراز که همین حالا دفاتر فیزیکی تبادلشان فعال است، ما درصدد توسعه شعب فیزیکی زرپاد هم در سراسر کشور هستیم.
مگر پول چطور جابهجا میشود؟ فلان بانک در روستایی دورافتاده چطور پول را جابهجا میکند یا دستگاه ATM را پر از پول میکنند. قاعدتاً این کار را شرکتهای پولرسان انجام میدهند، طلا هم همینطور است. پست صلاحیت این کار را ندارد.
الان دقیقاً رگولاتور شما کیست؟ صمت، بورس، بانک مرکزی، اتاق اصناف، از چه جاهایی باید مجوز بگیرید؟ هر کسبوکار جدیدی معمولاً جلوتر از نهاد رگولاتور خود حرکت میکند. اگر موضوع اقتصاد دیجیتالی باشد که از جنبه رگولاتوری هم جدید است، بهمراتب حساسیتهای نهادهای ناظر بیشتر میشود. الان کمیته اقدام مشترکی شکل گرفته که همه اینها که نام بردید و چندتای دیگر هم هستند و در حال نظارتاند.
باور کنید بیشترین نظارت را در تاریخ اقتصاد دیجیتالی، و حتی در تاریخ اقتصاد، روی کسبوکارهای ما اعمال کردهاند. اما قاعدتاً اتاق اصناف متولی دیرینه این حوزه بوده و صنف طلا و جواهرات مرتبطترین نهاد نسبت به بقیه هستند. اما این ترکیبی که حالا شکل گرفته میخواهد دغدغههای حاکمیت مبنی بر خالیفروشی، امنیت دارایی کاربران و بحث پول و غیره را هم پوشش دهد. ما با همه این نهادها و این کمیتهها در تعاملیم.
تمام آییننامهها و ضوابطی را که از سال ۹۹ وجود داشته رعایت کردهایم گرچه این آییننامه که سال ۹۹ تدوین شده نواقص زیادی دارد و باید به تصویب دوباره برسد. ما با نظارت هیچ مشکلی نداریم، نظارت نباید باعث دخالت شود. همین حالا گفتهاند طلاها دپوزیت شود. ما باید دائم شمشها را بگیریم و آماده تحویل کنیم به همین خاطر در شعب در حد ۵۰ کیلو ۱۰۰ کیلو آماده تحویل داریم که بتوانیم نیازهای کاربران را مدیریت کنیم. وقتی ما میلیونها کاربر داریم پس داریم به اقتصاد دیجیتالی کشور کمک میکنیم. پس رگولاتوری، اتحادیه کسبوکارهای مجازی، نهادهای مثل شورای عالی فضای مجازی هم باید به ما کمک کنند. شفافیت این سمت در مقابل بخش سنتی بهشدت بالاتر است، ما اگر میخواستیم کار غیرشفاف انجام بدهیم که مغازهداری کار راحتتری بود.
احراز هویت در پلتفرمهای شما چگونه صورت میگیرد و چه فاکتورهایی را مد نظر قرار میدهید؟تمام احراز هویتهای هویتی و مالی و بانکی در پلتفرمهای ما نیز صورت میگیرد. از سرویسهای اپنبنکینگ استفاده میکنیم. کد ملی با شمارهحساب بانکی مطابقت داده میشود تا هیچگونه نگرانیای بابت بحث بحث پولشویی پیش نیاید. ورودی و خروجیها کاملاً مشخص است و تمام موارد و نگرانیهای بانک مرکزی دیده و رفع شده است.
در مورد احراز هویت مهاجران چطور؟طبق ضوابط ۱۸ بندیای که نوشته بودند و یکسری پیوست هم به آن اضافه شد، قرار شد احراز هویت نشوند. در واقع هر کسی که از طریق شبکه بانکی امکان داشتن کارت و حساب بانکی داشته باشد میتواند، در مورد افراد زیر ۱۸ سال هم قاعدتاً همینطور است.
مدل همکاری شما با پرداختیارها چگونه بوده است و چه تاثیراتی از آن میگیرید؛ مثلاً از محدودیت سقف انتقال وجه و به طور کلی از تاثیرات این بخش بگویید؟مثلاً ما در پلتفرم خودمان واریز آنی داشتیم، یعنی به محض اینکه کاربران طلای خود را میفروختند، میتوانستند مبلغشان را برداشت کنند. اما محدودیتهای بانک مرکزی سرعت انتقال وجه را کم کرد و ما را بهاجبار سمت پایا برد. در حال مذاکره با بانکهایی برای امکان واریز آنی هستیم. میخواستند سرعت گردش نقدینگی را کم کنند و ما را هم به کریپتوییها وصل کردهاند، در صورتی که اصلاً ماهیت کار ما فرق دارد؛ ما کالایی داریم که باید بتواند در سریعترین حالت نقد شود. این دغدغه مختص جامعه است و مردم به مشکل برمیخورند. ما ۲۴ساعته هستیم و واریزمان آنی است. این بیزینس جوری است که کاربر باید هر وقت پول لازم دارد، بتواند طلایش را نقد کند. الان از بانک صادرات و ملت API گرفتهایم و در حال مذاکره برای رفع این چالش هستیم.
نکته پایانی؟علیرضا عیوضی مدیرعامل گلدیکا: ما بیش از تعهدمان گام برداشتهایم و حالا نوبت رگولاتور است که گامی به سمت همراهی با ما بردارد. هر امکانی که از ما خواستند فراهم کردیم، تحویل حضوری، دپوزیت طلا و هر نکته را قدم به قدم رعایت کردیم؛ از آنها میخواهیم در تدوین ضوابط جدید ما را هم در نظر بگیرند.
شاهین رفیعپور مدیرعامل زرپاد: من میخواهم تاکید کنم دیتاهایی که در مورد تعداد پلتفرمهای این حوزه منتشر میشود دقیق نیست. کسی گفته ۵۰۰ پلتفرم، اصلاً چنین چیزی نیست. مبنای فعالیت ما صنفی و مجوزهای صادرشده است. ۱۹۷ مجوز در رسته شغلی سامانه معاملات آنلاین طلای آبشده و مصنوعات طلا و جواهر صادر شده است. از این ۱۹۷ مجوز قریب به ۲۰ تا شکل فعالیتشان این است و ماهیت فعالیتشان در این قالب میگنجد.
ممکن است بعضی از اینها غیرفعال شده باشند و طبیعی است که راجع به فعالها صحبت کنیم. ما فعالان اکوسیستم تمام مجوزها را داریم و همیشه بین ۱۰، ۱۲ نهاد حاکمیتی در تردد هستیم. ما ذخایر طلای بانک مرکزی را ارتقا دادهایم.
مهدی فدایی مدیرعامل طلاسی: سوم بهمن ۱۴۰۳ مقام معظم رهبری در دیداری که با کارآفرینها داشتند، از دولت خواستند در نظام تصمیمگیری کشور از بخش خصوصی کمک بگیرند و به بخش خصوصی هم کمک کنند تا فرایند تسریع و تسهیل شود. خب ما همین بخش خصوصی هستیم و تمام نکات را بند به بند رعایت کردهایم و حالا بهتر است اگر در صداوسیما راجع به ما جلسه میگذارند، به ما هم حق حضور و دفاع بدهند.
محسن ابوالفتحی مدیرعامل طلاین: خالیفروشی اتهامی است که به هیچیک از ما وارد نیست. ما اگر میخواستیم این کار را بکنیم روند فعالیتمان ادامه پیدا نمیکرد.
سعید صادقی عضو هیاتمدیره میلیگلد: حالا این اکوسیستم شکل گرفته و درک هم میکنیم که اکوسیستم نیازمند رگولیشن جدید است. ما میدانیم ظرافتهایی در آن دیده نشده اما کار پیچیدهای نیست، با تعامل همهچیز حل میشود. همه موارد شفاف است. خیلی از ما دانشبنیان هستیم و دانشجویان بهترین دانشگاهها را در اختیار داریم و ایجاد اشتغال کردهایم. بهتر است در قانونگذاری و نوع برخورد با ما همه جوانب با انصاف در نظر گرفته شود.