وزیر ارتباطات: استارلینک در قالب قوانین کشور ما فعالیت کند
وزیر ارتباطات در حاشیه جلسه هیات دولت امروز با به مسائلی مانند سکوهای خارجی، سیستمعامل…
۱۶ آبان ۱۴۰۳
۲۹ تیر ۱۴۰۲
زمان مطالعه : ۸ دقیقه
دیپلماسی، فن پیشبرد و تامین اهداف سیاست خارجه توسط دولتها است. این مفهوم شامل انواع مختلفی است. در عصر دیجیتالی کنونی، دیپلماسی دیجیتالی نقش پررنگتری به خود گرفته و از اهمیت بسیاری برخوردار است. دیپلماسی دیجیتالی موجب افزایش ارتباط میان دولت وملت، شفافیت و ارتباط در سطح بینالمللی شده است.
با افزایش دستاوردهای فناوری و دیجیتالی شدن اکثر فعالیتها، اقدامات و کنشهای دیپلماتها نیز دچار تغییراتی شد. دیپلماسی دیجیتالی بنا به تحولات جهان شکل گرفت و به یکی از ارکان مهم حوزه سیاست مبدل شد.
این مفهوم به انجام مذاکرات، تقویت روابط بینالمللی و ارتقای همکاری بین کشورها اشاره دارد که شامل مدیریت روابط استراتژیک برای دستیابی به اهداف دیپلماتیک است.
دیپلماتها به نمایندگی از دولتها جهت تامین اهداف کشورشان و مقابله با چالشها در سطح جهانی فعالیت میکنند. دیپلماسی دوجانبه، دیپلماسی چندجانبه، دیپلماسی عمومی و دیپلماسی غیررسمی(Track II) انواع دیپلماسی را تشکیل میدهد. هر کدام از این انواع، حد و مرز مشخص و تعریف شدهای دارند و اشکال آنها از هم متفاوت است.
دیپلماسی دوجانبه: این دیپلماسی شامل ارتباط و مذاکره مستقیم میان دو دولت بر سر موضوعاتی چون توافقات، همکاریها و غیره است.
دیپلماسی چندجانبه: به مذاکرات و گفتوگوهایی اطلاق میشود که با حضور نمایندگانی از دولتها و سازمانهای بینالمللی که اغلب در انجمنهایی مانند سازمان ملل متحد و امکانی به این شکل برگزار میشود. موضوع محور در این دیپلماسی عناوین جهانشمول است.
دیپلماسی عمومی: به تاثیرگذاری بر افکار عمومی و برقراری ارتباط با مردم خارج از کشور از طریق مبادلات فرهنگی و برنامههای آموزشی از طریق رسانه را دیپلماسی عمومی میگویند.
دیپلماسی غیررسمی: این نوع از دیپلماسی شامل گفتوگو و تعاملاتی است که از روشهای غیررسمی و توسط افرادی که دیپلمات نیستند انجام میشود. دیپلماسی غیررسمی، زمینه را جهت آغاز یک مذاکره جدی و سرنوشتساز میان دولتها فراهم میآورد. کارشناسان، متخصصان، خبرنگاران و به طور کلی بازیگران غیردولتی، مسببان این نوع دیپلماسی هستند.
دیپلماسی دیجیتالی که به عنوان دیپلماسی الکترونیکی و سایبری هم شناخته میشود به استفاده از فناوریهای دیجیتالی در بسترهای آنلاین برای انجام فعالیتهای دیپلماتیک گفته میشود. در این دسته از دیپلماسی دیجیتالی، ابزار مورد استفاده، رسانهها، شبکههای اجتماعی، فناوری اطلاعات و انواع مسیرها و جریانهای ارتباطی دیجیتالی است. دیپلماسی دیجیتالی زیر مجموعه دیپلماسی عمومی به شمار میآید.
کانالهای ارتباطی دیجیتالی از جمله پلتفرمهای دیجیتالی، شبکههای اجتماعی، وبسایتهای رسمی، پیامرسانها برای دولتها، دیپلماتها و سازمانها فضایی را به وجود میآورد تا به شکل نوین و آسانتری با مردم در ارتباط باشند و بتوانند از این طریق اطلاعات را مبادله کرده، سیاست را ارتقا داده و روابط را در سطح بینالمللی تقویت کنند. این امر در عصر کنونی، اهمیت بسزایی یافته زیرا که در حال حاضر، اینترنت و پیامدهای آن ساختار زندگی را متحول کرده و در این زمینه موجب بروز دگرگونیهایی در مبادله اطلاعات و ارتباطات میان کشورها شده است.
این شکل از دیپلماسی، این امکان را برای دولتها فراهم میآورد که با عبور از دوران رسانههای سنتی، ارتباط مستقیم و نزدیکتری با مردم داشته باشند. پلتفرمها و شبکههای اجتماعی، موجب تاثیرگذاری بیشتر دیپلماتها و تقویت تعامل میان آنها و مردم شده است. فعالیت در رسانههایی چون توییتر، فیسبوک، اینستاگرام و غیره باعث شده دیپلماتها مواضع سیاسی خود را به اشتراک بگذارند و هم در عرصه بینالمللی و هم داخلی جریانسازی کنند و به افکار عمومی جهت دهند.
نقشآفرینی و کسب موضع در نشستهایی با محوریت پرداختن به مسائل جهانی و حل بحرانها از طریق دیپلماسی دیجیتالی تسهیل شده است. این موضوع که هماهنگی و ارتباط منسجم دولتها و سازمانهای بینالمللی را به همراه دارد دیپلماتها را قادر ساخته تا در موقع بروز چالش بدون در نظر داشتن فواصل زمانی و مکانی با تجمیع در فضایی واحد و فرصت ارتباط مکرر به حل و فصل مشکلات به وجود آمده بپردازند.
نمایش میراث فرهنگی و جلوههایی از تاریخ باستان سرزمین، افزایش تعملات بین فرهنگی و توسعه روابط اقتصادی و تجاری از دیگر برآیندهای دیپلماسی دیجیتالی است.
ماهیت سریع ارتباط آنلاین، کنترل و رفتار پس از انتشار در این فضا را با محدودیت و دشواریهایی رو به رو میکند. اطلاعت که مهمترین بازیکن زمین است در صورت بررسی نکردن و مطلع نشدن از صحت و سقم آن، موجی از اخبار و اطلاعات غلط که نتایج ناگواری دارد به راه میافتد. دولتها باید بر حضور و فعالیت دیپلماتها در شبکههای اجتماعی نظارت پیوسته داشته باشند تا در صورت آشکار شدن خطا، حداکثر تلاش در راستای بهبود و رفع آن در دستور کار قرار بگیرد. حملات سایبری، خطرات امنیتی و مشکلاتی از این دست معضلهای اصلی دیپلماسی دیجیتالی است.
دیپلماسی دیجیتالی در دنیای امروز که همه چیز با اینترنت گره خورده است مزیتهای بسیاری را برای دیپلماتها به همراه دارد. در این بخش به برجستهترین ابعاد مثبت این دیپلماسی میپردازیم.
همانگونه که به اقتضای شرایط جامعه، دولتها و دیپلماتها با دخل و تصرف در امور مختلف به فعالیت میپردازند، در حال حاضر با توجه به رشد و گسترش فناوری نیز به تناسب ماهیت این دوران فعالیت میکنند. دیپلماسی دیجیتالی، افزایش شفافیت، تسهیل گفتوگو و ارتقای همکاریهای بینالمللی در عصر دیجیتال را به همراه دارد. در این دوران راههای جدیدی برای دیپلماسی ارائه میشود تا بتوان با چشمانداز فناوری در حال تحول، سازگار شد و آینده روابط بینالملل را شکل داد.