فیلترینگ یوتیوب را بردارید، مردم خودشان انتخاب میکنند
محمدجواد شکوری، مدیر گروه صبا ایده به اظهارت شب گذشته رسول جلیلی عضو حقیقی شورای…
۳۰ آبان ۱۴۰۳
۳ مرداد ۱۴۰۲
زمان مطالعه : ۸ دقیقه
تاریخ بهروزرسانی: ۱۰ مرداد ۱۴۰۲
همهگیری کووید گفتمان عموم در رابطه با دورکاری را متحول کرد. چنین تحولی احتمال تبدیل شدن دورکاری به یک عرف یا حتی هنجار مشاغل اقتصاد دیجیتالی را افزایش میدهد. مشاغلی که تعریف ساده آنها استفاده از کامپیوتر برای تولید کالا و خدمات دیجیتالی است. با این حال تمرکز روی سازوکار فعالیت روزمره یکی از فرصتهای بزرگتری که همهگیری فراهم کرد را نادیده میگیرد: افزایش چشمگیر نیروی کار بالقوه برای کار در اقتصاد دیجیتالی.
بررسیهای مجله هاروارد بیزینس ریویو، نشان میدهد که علاقه به فعالیت در حوزه اقتصاد دیجیتال در آمریکا به دلیل امکان دورکاری افزایش یافته است.
برای اینکه دورکاری چنین تاثیر شگرفی بگذارد، به تحولی در هردو سوی بازار کار نیاز است: شرکتها باید از دورکاری استقبال کنند و نیروی کار اقتصاد دیجیتالی هم رشد کند و در مناطق مختلف پراکنده شود. بررسیها نشان میدهد در نتیجه همهگیری کرونا شرکتها بیشتر از قبل با دورکاری احساس راحتی میکنند و شرکتهای بزرگی مثل توییتر و ایربیانبی، امکان دورکاری کامل را فراهم کردهاند.
در نگاه کلیتر، بررسی انجامگرفته روی دعوت به همکاریهای لینکدین در فوریه ۲۰۲۰ نشان میدهد که تنها ۲.۳ درصد از دعوت به همکاریهای پولی امکان دورکاری دارند و این دسته ۲.۹ درصد از پیشنهادهای همکاری را در آن ماه جذب خود کردند. در فوریه ۲۰۲۲ اما ۱۹.۵ درصد از دعوت به همکاریهای پولی در آمریکا امکان دورکاری داشتند و ۴۹.۷ درصد از تمام پیشنهادها را جذب خود کردند.
این مطالب را هم بخوانید: اقتصاد دیجیتال چیست و چه اهمیتی در آینده کسبوکارها دارد اقتصاد دیجیتالی را چگونه میتوان اندازه گرفت؟ حجم اقتصاد دیجیتال خاورمیانه تا سال ۲۰۳۰ به ۵۰۰ میلیارد دلار میرسد خاورمیانه با هوش مصنوعی و 5G به سمت اقتصاد دیجیتالی میرود
این بخش کمتر شناخته شده بازار کار اقتصاد دیجتال نه تنها در شهرهای بزرگ بلکه در شهرهای متوسط و مناطق روستایی هم در حال گسترش است. این مساله پیامدهای بزرگی را برای اجتماع، شرکتها و کارجوها به دنبال دارد.
«اچبیآر» برای سنجش تمایل به مشاغل اقتصاد دیجیتالی که شغلهای حوزه تجارت، امور مالی، هنر، علوم، تکنولوژی اطلاعات و بخشهای کشاورزی و مهندسی را در بر میگیرند، جستوجوهای شغلی را در موتور جستوجوی بینگ بررسی کرده است: بیش از یکچهارم تمام جستوجوهای کامپیوتر خانگی در ایالات متحده را همین موارد به خود اختصاص میدهد.
جستوجو برای چنین مشاغلی در بینگ حاکی از تمایل بالا و افزایش این رغبت در مورد چنین کارهایی است که در شکل زیر آن را مشاهده میکنید. در دو سال پیش از همهگیری، گرایش به این مشاغل دیجیتالی تقریباً بدون تغییر بود و با نرخ یک درصد نسبت به تمام جستوجوهای شغلی هر ۱۴ ماه یک بار بیشتر میشد.
گرایش به مشاغل اقتصاد دیجتالی در پاسخ به همهگیری ۱۵ درصد بیشتر شده است: از لحاظ آماری چنین اثری چشمگیر است و نرخ چنین جستوجوهایی نسبت به نرخ پیش از همهگیری بیش از دوبرابر شده است.
تقریباً ۶ سال رشد جستوجو برای مشاغل اقتصاد دیجیتالی، تنها طی دو سال تجربه شده است. بهعلاوه، مجموع پیشنهاد همکاریها برای مشاغل دورکاری، که عمدتاً مشاغل اقتصاد دیجتالی را شامل میشوند، هم رشد مشابهی را تجربه کرده است. دادههای لینکدین نشان میدهد در فوریه ۲۰۲۰، تنها ۱.۴ درصد از کارجویان تنها برای مشاغل دورکاری درخواست میدادند و در فوریه ۲۰۲۲، این نسبت به ۲۴.۶ درصد از کارجوها رسید.
شکاف گرایش مناطق شهری و روستایی به ۳۰ درصد از سطح پیش از همهگیری سقوط کرده است. در فوریه ۲۰۲۲، کارجوهای تمام مناطق از جمله نواحی روستایی، به اندازه کارجوهای شهرهای بزرگ (یعنی مراکز اصلی تکنولوژی از جمله سنفرانسیسکو و سیاتل) در ابتدای همهگیری برای مشاغل اقتصاد دیجیتالی جستوجو کردهاند.
در صورت ادامه یافتن این روند، گرایش به اقتصاد دیجیتال در دیگر بخشهای کشور پس از هفت سال به شهرهای بزرگ میرسد و جستوجوهای مشاغل اقتصاد دیجیتال بیش از ۵۰ درصد از تمام جستوجوهای شغلی بینگ را به خود اختصاص میدهند.
افزون بر این، تمرکز جغرافیایی این جستوجوهای شغلی هم بسیار کاهش یافته است. برای مثال در فوریه ۲۰۲۰، جستوجو برای مشاغل اقتصاد دیجیتال بیش از یک سوم تمام جستوجوها در تنها ۴۴ درصد از مناطق کوچک شهری و روستایی بود (عبارات «Other-Rural» و «Other-Urban» مناطقی هستند که در کدهای زنجیره شهری- روستایی USDA به عنوان مناطقی با کد ۶ یا بالاتر [روستایی] و ۵ یا کمتر [شهری] تعریف میشوند.) دو سال بعد، در فوریه ۲۰۲۲، این نسبت به ۷۲ درصد افزایش داشت (در شکل زیر بخش «Other-Rural» را مشاهده کنید.) در مناطقی که از نواحی شهری بزرگتر تشکیل شدهاند این نرخ از ۵۲ درصد از فوریه ۲۰۲۰ به ۸۷ درصد از مناطق در فوریه ۲۰۲۲ افزایش یافت (بخش «Other-Urban» را در شکل زیر مشاهده کنید.)
بزرگترین پیامد اجتماعی جریان دوگانه، پذیرش دورکاری و افزایش گرایش مردم به مشاغل اقتصاد دیجیتال، گسترش فرصتها است. این دو جریان در کنار هم میتوانند تمرکز سخت مشاغل اقتصاد دیجیتالی در شهرهای بزرگ را از در هم بشکنند.
گروه تجاری CompTIA که در زمینه IT فعالیت دارد برآورد کرده است در سال ۲۰۱۹ در ایالات متحده حدود یک میلیون فرصت شغلی پرنشده وجود داشت و اداره آمار کار آمریکا (BLS) برآورد میکند که استخدام توسعهدهنده نرمافزار از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰ تا ۲۲ درصد افزایش مییابد که بسیار بیشتر از تمام دیگر صنایع است.
اما موضوع مهم این است که با توجه به کمبود نیرو کار اقتصاد دیجیتال، پیشبینی نمیکنیم این مساله یک معادله بیحاصل برای نیروی کار باشد و مشاغل تنها از شهرهای بزرگی مثل سنفرانسیسکو به شهرهایی مثل بویزی منتقل شوند. بلکه این جریانها نشان میدهند که مقیاس نیروی کار اقتصاد دیجیتال ممکن است افزایش یافته و در مناطق جغرافیایی مختلف پخش شود که در نهایت راه را برای ورود میلیونها نفری به اقتصاد دیجیتال فراهم میکند که در غیر این صورت سهمی از این اقتصاد نداشتند.
پخش شدن مشاغل اقتصاد دیجیتال در ایالات متحده باعث میشود اقتصادهای محلی مقاومت بیشتری در مقابل رکودهای اقتصادی منطقهای داشته باشند زیرا شهرهای بزرگ به نیروی کار خود تنوع میدهند. مردم در کنار مشاغل اقتصاد دیجیتال، به فرصتهای شغلی بومی هم دسترسی دارند.
پس در صورت شوک در یک صنعت، اقتصاد محلی همچنان میتواند به مخارج و درآمد مالیاتی آنهایی که در دیگر صنایع هستند اتکا کند. بعلاوه، تحقیقات پروفسور انریکو مورتی نشان دهنده تاثیر غیرمستقیم مشاغل دیجیتال بر مشاغل بومی است به این صورت که در یک شرایط سالم اقتصادی مشاغل تازهای در بخشهای مختلف از جمله درمان، آموزش، تغذیه و مهمانداری شکل میگیرد.
شرکتهایی که در قلب این جریان قرار دارند از مزیت بزرگ اولین بودن بهرهمند میشوند زیرا اول از همه به استعدادهای پراکنده در سراسر ایالات متحده دسترسی دارند. پس از اینکه اولینها شروع به استخدام میکنند، دیگر شرکتهای اقتصاد دیجیتال باید برای حفظ جایگاه رقابتی خود در جذب استعدادها دنبالهرو شوند. علاوه بر این، نیروی کاری با تنوع جغرافیایی ممکن است به نیروی کاری با تنوع جمعیتی منتهی میشود که رابطه مستقیم با افزایش خلاقیت و سهم بازار شرکت دارد.
طبیعتا شرکتهای اقتصاد دیجیتالی که از پراکندگی استعداد و گرایش نیروی کار استقبال میکنند باید هزینههای اجرایی و زیرساخت، هزینه تکنولوژی ارتباطات و اجرا و فعالیتهای حفظ فرهنگ شرکتی در محیط دورکاری/ترکیبی را نیز بازنگری کنند. باید دید آیا افزایش کیفیت کار و استعداد، هزینههای جدید را خنثی میکند.
برای کارکنان بالقوه، افزایش جایگاههای شغلی دورکاری فرصتهای شغلی بیشتری را فراهم میکند. یک بررسی روی جایگاههای درخواست به همکاریهای لینکدین تا فوریه سال ۲۰۲۰ نشان میدهد که تنها ۶ درصد از شرکتهای ایالات متحده جایگاه آزادی برای دورکاری داشتند؛ این نسبت در فوریه ۲۰۲۲ به ۳۴.۲ درصد افزایش یافت.
درنتیجه آنهایی که محل زندگیشان در گذشته امکان مشارکت در اقتصاد دیجیتال را فراهم نمیکرد دست باز تری در کاریابی دارند و مشاغلی که پیشتر غیرقابل دستیابی بود حالا به یک امکان تبدیل شدهاند. کسانی که مهارتهای لازم برای مشاغل اقتصاد دیجیتالی را در کنار دسترسی به برق و اینترنت دارند فرصتهای جذابی را با اقتصاد دیجیتالی پیش روی خود میبینند.
با این حال کسانی که این پیشنیاز را ندارند در خطر عقب افتادن قرار میگیرند. این موضوع فرصت بزرگی برای شرکتها است تا به بهبود مهارتهای افراد برای این مشاغل کمک کنند و شهرداریها و شرکتهای ارائه دهنده اینترنت هم میتوانند به دسترسی شهروندان به اینترنت مورد نیاز کمک کنند.
بسیاری از پیشرفتهای پیشین تکنولوژی ارتباطات (تلگراف، تلفن، فکس، اینترنت و غیره) تغییر چشمگیری در دورکاری افراد ایجاد نکردهاند. اما تفاوت این بار این است که بیشتر از تغییراتی که همهگیری در تکنولوژی رقم زد، این تغییرات اجتماعیاند که اهمیت دارند. هنجارهای کاری تغییر کرده است. کار در دفتر کار دیگر گزینه پیشفرض نیست.
درنتیجه شرکت ها میل بیشتری به دورکاران دارند و دادههای ما نشان میدهد که افراد بیشتری از مناطق بیشتر به دورکاری علاقه دارند. چنین تغییراتی در هردو طرف بازار کار باعث شده تا افراد بیشتری خارج از شهرهای بزرگ و در حال رشد بتوانند در اقتصاد دیجیتالی مشارکت کنند.
منبع: HBR