چرا چیپ‌های هوش مصنوعی به طلای جدید تبدیل شدند؟

به گزارش پیوست، مدتی است که چیپ‌های هوش مصنوعی صحنه را از آن خود کرده و سوار بر موج انقلاب هوش مصنوعی به ابزاری برای تحول تکنولوژی تبدیل شده‌اند. سهام شرکت انویدیا، بزرگ‌ترین تولید‌کننده چیپ‌های هوش مصنوعی،‌در نتیجه اقبال سرمایه‌گذاران رشد بی سابقه‌ای کرد و فروشی بیشتر از پیش‌بینی تحلیل‌گران داشت. ارزش انویدیا برای مدت کوتاهی از مرز یک هزار میلیارد دلار عبور کرد.

مجله تایم در مقاله‌ کوتاهی دلیل اهمیت این تکنولوژی جدید و روند توسعه آن را بررسی کرده است که در ادامه مطلب می‌خوانید.

منظور از چیپ هوش مصنوعی چیست؟

هنوز پاسخ روشنی برای این سوال ارائه نشده است. هانا داهمن، محقق و تحلیلگر مرکز امنیت و تکنولوژی‌های نوظهور آمریکا، می‌گوید: «واقعا تعریف مشخصی نداریم که همه روی آن توافق داشته باشند.»

اما به طور کلی چیپ‌های هوش مصنوعی سخت‌افزاری هستند که توان به دوش کشیدن بار کاری هوش مصنوعی را دارند و برای مثال می‌توانند در آموزش سیستم‌های هوش مصنوعی معادلاتی را حل کنند که از توان کامپیوترهای معمولی خارج است.

از بازی‌های ویدیویی تا تحول تکنولوژی

سه کارآفرین در سال ۱۹۹۳ برای تقویت گرافیک‌های محاسباتی شرکت انویدیا را تاسیس کردند. پس از چند سال این شرکت یک چیپ جدید به نام واحد پردازش گرافیکی یا GPU را معرفی کرد که می‌توانست در آن واحد چندین محاسبه پیچیده را انجام دهد و این محصول روند توسعه و اجرای بازی‌های ویدیویی را تغییر داد.

این تکنیک با نام «پردازش موازی» (parallel processing) شناخته می‌شود و یکی از عوامل مهم توسعه بازی‌ها و هوش مصنوعی است. دو دانش‌آموز فارق‌التحصیل دانشگاه تورنتو با استفاده از یک شبکه عصبی مبتنی بز GPU در سال ۲۰۱۲ توانستند پیروز مسابقه هوش مصنوعی ImageNet شوند و تصاویر را با نرخ خطای کمتری نسبت به رقبا شناسایی کنند.

همین پیروزی باعث شد بسیاری به پردازش موازی در هوش مصنوعی علاقه‌مند شوند و انویدیا و رقبایش به عنوان ارائه دهنده ابزار کار، فرصت تجاری تازه‌ای را پیش روی خود دیدند.

چیپ‌های مدرن هوش مصنوعی

پس از گذشت دوازده سال، انویدیا همچنان تامین کننده اصلی چیپ‌های مورد نیاز برای ساخت و بروزرسانی سیستم‌های هوش مصنوعی است. یکی از تازه‌ترین محصولات این شرکت به نام H100 GPU، ۸۰ میلیارد ترانزیستور را در خود جای داده است-حدود ۱۳ میلیون برابر جدیدترین پردازنده اپل برای مک‌بوک پرو. مسلما این تکنولوژی ارزان نیست؛ در یکی از خرده فروشی‌های آنلاین قیمت H100 سی هزار دلار اعلام شده است.

انویدیا خودش این چیپ‌های پیچیده GPU را ریخته‌گری نمی‌کند زیرا تاسیسات ریخته‌گری این چیپ‌ها بسیار گران‌قیمت است. دو ریخته‌گری مهم یعنی TSMC تایوان و سامسونگ الکترونیک کره این وظیفه را برعهده می‌گیرند.

بعضی از بزرگترین مشتریان چیپ‌های هوش مصنوعی ارائه دهندگان خدمات ابری از جمله آمازون و مایکروسافت هستند. این شرکت‌ها با اجاره دادن قدرت پردازشی خود در حوزه هوش مصنوعی، به شرکت‌ها و گروه‌های کوچک امکان توسعه می‌دهند و آنها می‌توانند سیستم‌های هوش مصنوعی خود را با استفاده از ابزارهای ابری بسازند.

کاربردهای دیگر

پردازش موازی کاربردهای دیگری به جز هوش مصنوعی هم دارد. برای مثال چند سال پیش به دلیل استفاده استخراج کنندگان رمزارز از پردازنده‌های گرافیکی انویدیا، بازار با کمبود پردازنده مواجه شد. ماینرها یا استخراج کنندگان رمزارز با استفاده از قدرت پردازشی این چیپ‌ها معادلات ریاضی را حل کرده و در ازای آن پاداش دریافت می‌کنند.

البته با ریزش شدید قیمت رمزارزها در اوایل سال ۲۰۲۲، مشکل کمبود این پردازنده‌ها به پایان رسید.

تحلیلگران می‌گویند انویدیا در آینده با رقابت شدیدی در این صنعت مواجه می‌شود. شرکت AMD به تازگی گام‌هایی به سمت عرضه چیپ‌های هوش مصنوعی برداشته است.