خواب خوش کیف پول الکترونیکی

نگاهی ساده به گزارش‌های ماهانه شاپرک نشان می‌دهد هر ماه حدود نیمی از تراکنش‌های انجام‌شده در شبکه پرداخت الکترونیکی کارتی، متعلق به تراکنش‌هایی با مبالغ زیر ۲۵ هزار تومان است؛ این یعنی در ماه حدود نیمی از تراکنش‌های انجام‌شده که هر بار به نظام بانکی هزینه تحمیل کرده‌اند، مربوط به خریدهای خرد روزانه‌اند. این ‌در حالی است که سال‌هاست در دنیا برای برداشتن این فشار از دوش نظام بانکی تلاش کرده‌اند روش‌ پرداختی جایگزینی پیدا کنند تا هم هزینه پردازش این تراکنش‌های خرد کاهش یابد و هم در پرداخت‌ها سهولتی حاصل شود. تا اینجای کار کیف ‌پول الکترونیکی پاسخ اغلب کشورها به این سوال بوده است. در ایران اما شرایط اندکی متفاوت است و کیف ‌پول الکترونیکی بیشتر به طفلی می‌ماند که کسی آن را گردن نمی‌گیرد. دلیل را از هرکس که بپرسی، هرچند ادبیات‌ها متفاوت باشد، پاسخ یکی است. فعالان و متخصصان آن را «ناکارآمدی نظام کارمزدی» قلمداد می‌کنند و مردم می‌گویند استفاده از کیف پول به چه کارشان می‌آید وقتی به راحتی می‌توانند برای هر خریدی با هر مبلغی کارت بکشند؟ چرا باید پول خود را در یک اپلیکیشن به نوعی «بلوکه» کنند و به سادگیِ کارت، نتوانند آن را جابه‌جا کنند؟ همان‌قدر که پاسخ روشن است، دلیل هم مشخص است. در ایران، افراد برای خریدهای خرد ملزم به پرداخت هیچ‌گونه کارمزدی نیستند و در حالی‌ که کیف‌ پول در سایر دنیا ایجاد شد تا خریدهای خرد را سامان دهد، در ایران به دلیل همین نبود کارمزد برای خریدهای خرد، استفاده از کیف ‌پول الکترونیکی مزیت مشخصی ندارد. نتیجه قابل توجه اینکه به نظر می‌رسد هر سال هزینه زیادی صرف همین پرداخت‌های خردی می‌شود که به شبکه بانکی تحمیل شده؛ چنان‌که فعالان و متخصصان این حوزه حدس می‌زنند که با توجه به اینکه ۸۰ درصد پرداخت‌های کشور را پرداخت خرد تشکیل داده و هزینه‌ زیرساخت کشور که سال...