با من بخند عزیزم

اسفندماه ۹۱، زمانی که اولین شماره پیوست منتشر شد، برای ما که دستی بر آتش داشتیم رسیدن به شماره ۱۰۰ بیشتر شبیه رویا بود، اما این رویا هم‌اکنون محقق شده است. رویایی که همزمان شد با آغاز قرن.

قرنی که بر پایه فناوری بنا شده و ذهن امروز ما نمی‌تواند آنچه را در پایان صد سال، مردمان آن زمان تجربه می‌کنند تصور کند. دوره‌ای که آغازش متاورس است و پایانش نامشخص.

آنچه اتفاق خواهد افتاد برای عقل و تخیل امروزی ما چیزی بیشتر از داستان‌های ژول‌ورن نیست؛ داستان‌هایی که به تدریج بُعد رویاگونه خود را از دست دادند و تبدیل به واقعیت‌هایی شدند که تجربه‌شان کردیم. هرچند حالا نوبت دنیس ویلنو (Denis Villeneuve) و اسپایک جونز (spike jones) و الکس گارلند (Alex Garland) باشد تا شاید کمی ذهن ما را غلغلک دهند و تصورمان را از دنیایی که در سال‌های آینده انتظار ما و نسل‌های بعد را می‌کشد، پررنگ‌تر کنند. دنیایی که بی‌شک هوش مصنوعی و روبات‌ها نقش اصلی آن را بازی خواهند کرد و واقعیت و مجاز جای خود را عوض خواهند کرد.

اما پیش از قدم گذاشتن به آینده، برای مرور فناوری در صد سال گذشته، در شماره ۱۰۰ پیوست سعی کردیم با نگاهی کلان تاثیر فناوری اطلاعات را در حوزه‌های مختلف بررسی کنیم. در این شماره هرچند نگاهی تاریخی به تحولات فناوری انداخته‌ایم اما تمام سعی خود را به کار برده‌ایم که تاریخ‌نگاری نکنیم چراکه تاریخ‌نگاری کار ما نیست. تلاش کرده‌ایم با نگاهی میان‌رشته‌ای، تاثیر فناوری اطلاعات را بر بخش‌های مختلف بررسی کنیم. اینکه فناوری اطلاعات و ارتباطات چگونه زندگی و ارتباطات ما تحت تاثیر خود درآورد و چگونه مدرسه‌ و دانشگاه ما را تغییر داد. چه شد که تجارت تغییر ماهیت داد و اقتصاد به سمت اقتصاد پلتفرمی حرکت کرد و بانکداری از شعبه‌های چند صد متری به موبایل‌ها منتقل شده و نه تنها شکل پول تغییر کرده بلکه ماهیتش نیز در حال تغییر است.

حال ما در این میانه ایستاده‌ایم. میانه‌ای که یک پا در دنیای قدیم داریم و یک پا در دنیایی که هیچ‌ تصوری از آن نداریم. آنچه از آن می‌دانیم انبوهی از ناشناخته‌هاست؛ ناشناخته‌هایی که می‌توانند هم جذاب باشند و هم ترسناک. اما بی‌شک صد سال دیگر کسانی خواهند بود که به امروز ما نگاه کنند و به ترس‌های ما بخندند همان‌طور که ما امروز به ترس‌های پیشینیان خود می‌خندیم.