فرایند و روال دریافت مجوز کارگزاری برخط مشخص نیست

به گزارش پیوست، پس از تعامل بین استار‌ت‌آپ‌های اینشورتک و بیمه مرکزی در شهریور ۱۳۹۸، آیین‌نامه‌ای تدوین و استارت‌آپ‌های این حوزه ملزم به دریافت مجوز کارگزاری برخط شدند. غلام‌رضا سلیمانی رئیس کل بیمه مرکزی در آن زمان گفته بود به همه نمایندگی‌های شرکت‌های بیمه اعلام شده که استارت‌آپ‌ها را حامی خود قلمداد کرده و در برابر ایده‌های نوآورانه آنها مقاومتی نکنند.

او همچنین در همان زمان اعلام کرده بود ضریب نفوذ بیمه در کشور ۲.۳ درصد است و اگر قصدی برای رساندن این عدد به هفت درصد وجود داشته باشد، باید تحولی در روش‌ها ایجاد کرد.

با این‌ حال پس از گذشت سه سال به نظر می‌رسد با وجود اینکه بیمه مرکزی در خصوص مجوز کارگزاری برخط برای استارت‌آپ‌ها سخت‌گیری‌های ویژه‌ای داشته و حتی در اواخر خرداد امسال در نامه‌ای به شرکت‌های بیمه به آنها اعلام کرد همکاری مستقیم و غیرمستقیم با استارت‌آپ‌های بدون مجوز ممنوع است، دریافت این مجوز پیچیده، زمان‌بر و مبهم است.

مسیر مه‌آلود دریافت مجوز

مهدی صارمی، بنیان‌گذار استارت‌آپ لیتیوم و فعال حوزه بیمه با دشوار، طولانی و بوروکراتیک خواندن فرایند دریافت مجوز، بر این باور است که روال و فرایند دریافت این مجوزها معین و مشخص نیست. او در این باره به پیوست می‌گوید: «فرد پس از طی کردن مراحلی مانند گذراندن یکسری کلاس و آزمون‌های پایان دوره، می‌تواند درخواست خود را به بیمه مرکزی بفرستد؛ فرایندی که حتی ممکن است تا ۶ ماه طول بکشد و اینکه بعد از شرکت در مصاحبه هم چند بار در آن رد شود مشخص نیست.»

او ادامه می‌دهد: «در صورت پذیرفته شدن در مصاحبه نیز پروفایلی برای تشکیل پرونده ایجاد می‌شود که تکمیل این پرونده نیازمند مدارک است اما هیچ‌ کجا اشاره نشده است که باید این مدارک را چطور برد. به عنوان مثال درخواست می‌شود که باید یک شرکت که حداقل دو سال سابقه کار داشته و در پایان سال حسابرسی مالی کرده باشد معرفی کنید که این شرکت مجوز نرم‌افزارش را از افتا بگیرد و افتا در نامه‌ای به بخش فاوای بیمه مرکزی کارکرد این نرم‌افزار را تایید کند.»

صارمی می‌گوید: «شرط بعدی این است که ۵۱ درصد از سهام شرکت جدید و کارگزاری آنلاین بیمه که قصد دریافت مجوز برای آن را دارید به نام همین شرکت ثالث باشد. دلیل این امر را پشتیبانی مالی و IT ذکر کردند که چندان منطقی به نظر نمی‌رسد.»

به عقیده او، این روال ضعف‌های زیادی دارد و حتی بدون تجربه کردن، می‌توان ایرادات بسیاری به آن وارد کرد.

از واژگونی خبری نیست؟

با اینکه بارها گفته شده استارت‌آپ‌های اینشورتک قادرند با تسهیلی که در فرایند خرید بیمه ایجاد می‌کنند ضریب نفوذ بیمه را در جامعه افزایش بدهند، با این‌ حال به نظر می‌رسد تا یک واژگونی جدی در این حوزه هنوز راه زیادی در پیش است.

فعالان این حوزه نیز بر این باورند که رشد اینشورتک از نظر میزان و حجم سرمایه‌گذاری از سایر حوزه‌های فین‌تک عقب‌تر و کمتر است.

حامد ولی‌پوری، مدیرعامل استارت‌آپ ازکی، نیز چندی قبل در لایو اینستاگرامی با پیوست اعلام کرده بود سبد اقتصادی مردم در حال حاضر نیازی به لایه‌های پیشرفته بیمه ندارد و بازاری هم برای آن تا سال‌ها مهیا نیست.

او در رابطه با وقوع واژگونی در این حوزه صنعت بیمه را وابسته به بازگشت مشتری دانست و گفت: «مشتری چسبندگی بالایی به کانال‌های فروش آفلاین دارد و این اتفاق به آهستگی پیش می‌رود؛ چراکه صنعت بیمه تنها صنعتی است که از مشتری پول دریافت کرده و چیزی به او تحویل نمی‌دهد پس مشتری باید به کانال فروش اعتماد زیادی داشته باشد و این یکی از دلایل وابستگی به کانال‌های فروش سنتی است.»

بنیان‌گذار استارت‌آپ لیتیوم نیز در گفت‌وگو با پیوست با اشاره به اینکه حدود ۷۵ درصد از پرتفوی صنعت بیمه توسط کانال‌های فروش سنتی اداره می‌شود و ۲۵ درصد دیگر فروش بیمه مستقیم بیمه‌نامه‌های کلان گاز و پتروشیمی و غیره است، سهم بازار اینشورتک را در حال حاضر حدود دو درصد می‌داند.

صارمی با تایید اینکه تا زمان وقوع یک واژگونی در حوزه خرید بیمه فاصله زیادی وجود دارد می‌گوید: «با موجی که کرونا برای دریافت خدمات غیرحضوری به پا کرد، ما تازه توانسته‌ایم دو درصد از درخواست‌ها را برای خرید بیمه در فضای آنلاین داشته باشیم.»

دعوای همیشگی سنت و مدرنیته

با ورود تکنولوژی به فضای کسب‌وکارها و دگرگونی فرایند انجام کارها، نارضایتی و مقاومت صاحبان کسب‌وکارهای سنتی نسبت به تغییر چندان دور از ذهن نیست. برخی از این نمایندگان بیمه به واسطه حضور استارت‌آپ‌های اینشورتک و این رقابت خود را در معرض ورشکستگی می‌بینند و معتقدند وجود این مجموعه‌ها باعث شده بر اثر کاهش تعداد مشتری‌های این نمایندگی‌ها، آنها تعطیل شوند یا تعدیل نیرو کنند.

با این‌ حال صارمی، بنیان‌گذار لیتیوم، در این باره نظرات جالبی دارد. او می‌گوید:‌ «۱۲ درصد نمایندگان صنعت بیمه حدود ۷۰ درصد حق بیمه و درآمد را از کل این حوزه دارند. حالا بازیگران جدیدی که در سطح آنلاین وارد شده‌اند عملاً رقبایی برای کل صنعت به ویژه این ۱۲ درصد هستند.»

صارمی توضیح می‌دهد: «در ماه نمایندگان بسیاری با من تماس می‌گیرند و درخواست ایجاد یک سایت را دارند. هرچند کارگزاری‌های سنتی اصلاً نیازمند داشتن سایت نیستند چراکه استارت‌آپ‌های اینشورتک مانند بیمه بازار و ازکی و کارگزاری‌های سنتی دو جنس مشتری متفاوت دارند.»

او معتقد است ۱۲ درصد از کارگزارانی که ۷۰ درصد پرتفوی بیمه را در اختیار دارند حذف‌نشدنی هستند، ۸۰ درصد محکوم به حذف‌اند و رقابت اصلی بین استارت‌آپ‌های اینشورتک و هشت درصد باقی‌مانده‌ای است که بین این دو گروه جا می‌گیرند.

حامد ولی‌پوری نیز معتقد است ۶۰ درصد از صنعت بیمه به گونه‌ای است که به صورت آفلاین بهتر می‌توان آن را فروخت. او در این باره می‌گوید: «این طبیعی است نماینده‌ها کسب‌وکار ما را متضاد با کسب‌وکار خودشان می‌دانند که بخشی از آن درست است، اما از یک سوی دیگر ما می‌توانیم دشمنی باشیم که سبب خیر می شود. بازار اجباری بیمه، جریان نقدینگی خوبی ایجاد می‌کند  و نماینده‌های بیمه نیز تمرکز خوبی روی آن دارند. در تمام دنیا می‌توان بیمه را با کمک بازاریابی‌هایی که رودررو انجام می‌شود بهتر فروخت. در نتیجه بازار آفلاین بیمه قطعاً فعالیت خواهد کرد چون خود محصول بیمه محصول پیچیده‌ای است.»