بدون توسعه بخش اینترنت ثابت نمی‌توان انتظار معجزه از 5G داشت

به گزارش پیوست، حداقل در پنج سال اخیر رویدادها و پنل‌های مختلفی در مورد علت عدم توسعه اینترنت ثابت در کشور برگزار شده است. در نهایت هم پاسخ تمام سوال‌هایی که در این زمینه مطرح شده این بوده که یا باید برای مبارزه با انحصار ذاتی مخابرات در زیرساخت‌های شبکه، شرکت‌های اینترنتی شبکه موازی ایجاد کنند یا تعرفه به حد معقولی برسد تا شرکت‌ها امکان توسعه شبکه خود را داشته باشند.

حسین فلاح جوشقانی، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در پنل «نشست 5G و بن‌بست توسعه زیرساخت‌های ثابت» مشکل توسعه اینترنت ثابت در کشور را انحصار مخابرات دانست که این انحصار هم طبیعی است وهم ذاتا این شرکت انحصارگر است . به باور فلاح همین امر باعث شده در این حوزه تنها تکنولوژی ADSL که سرعتی زیر ۲۰ مگ بر ثانیه دارد در اختیار کاربران قرار بگیرد که کاربران از آن هم بسیار ناراضی هستند. فلاح در این پنل 5G یرا ک زیست‌بوم دانست که باعث همگرایی موبایل و ثابت می‌شود. او در این مورد گفت: «بودن توسعه بخش ثابت نمی‌توان انتظار معجزه از 5G را داشت. 5G ادامه شبکه‌های تلفن همراه و ثابت نیست؛ بلکه اکوسیستم جدیدی است که قرار است فضای ارتباطی دنیا را عوض کند.»

به باور او فناوری نسل پنجم بر اصل تعامل، تعادل و همکاری هم در حوزه‌های رقابتی و هم در حوزه‌های سیاست‌گذاری تاکید دارد. فلاح در این مورد گفت:‌«برای توسعه فناوری 5G رقبا باید بتوانند با هم تعامل کرده، سرمایه‌گذاری مشترک کنند و از زیرساخت مشترک استفاده کنند.»او با تاکید بر اینکه در حوزه ارتباطات ثابت وضعیت مناسبی نداریم و در فناوری 5G هم فقط بحث مهاجرت از نسل دوم و سوم به نسل پنجم نیست، گفت: «در 5G بر همگرایی ارتباطات ثابت و موبایل تاکید شده و باید توسعه‌یافتگی متوازن در هر دو حوزه اتفاق بیافتد. باید ذهنیت همه ما در مجموعه حاکمیت آماده باشد و بدانیم که باندپهن یک اصل مهم در توسعه کشور است.»

برای توسعه فناوری 5G رقبا باید بتوانند با هم تعامل کرده، سرمایه‌گذاری مشترک کنند و از زیرساخت مشترک استفاده کنند
حسین فلاح جوشقانی، رئیس رگولاتوری

فلاح در ادامه با اشاره به تغییراتی که کرونا در کشور ایجاد کرده ادامه داد: «کرونا با وجود همه مشکلاتش توانست طرز فکرها را تغییر دهد و اکنون باند پهن مطالبه مردم است و اینکه می‌گویند سرمایه‌گذاری در حوزه ثابت مقرون به صرفه نیست، اینطور نیست و بازگشت سرمایه سریعی هم دارد.» فلاح در واکنش به درخواست تعرفه‌های ارتباطی برای توسعه شبکه اینترنت ثابت گفت: «نمی‌توان یک شبه تعرفه را بالا برد.همین حالا مردم از همین تعرفه‌ها هم راضی نیستند. نباید هزینه  سرمایه‌گذاری شرکتها را مردم بدهند. حالا هم نه در حوزه FWA و نه در حوزه‌های جدید تعرفه‌گذاری صورت نمی‌گیرد. آنچه در بازار کنترل می‌کنیم مربوط به اپراتورهای غالب است که اگر رها کنیم به مردم ظلم می‌شود که در این مورد هم تعرفه‌ها سقف و کف دارند.»

به گفته فلاح، در بحث تعرفه، صرفا بحث دستوری بودن آن نیست بلکه باید امکان پرداخت آنها از ظرف مردم هم فراهم باشد که براساس سیاست‌های شورای عای فضای مجازی هزینه‌های ICT نباید در سبد خانوار بیش از دو درصد باشد.  او با اشاره به اینکه سیاست رگولاتوری کاهش تعرفه‌هاست، ادامه داد: «در همین راستا امسال تعرفه پهنای باند را ۲۵درصد کاهش دادیم که به هزینه‌های اپراتورها کمک کنیم و از آنجایی که شرکت مخابرات ایران بابت پایین بودن تعرفه‌ها گلایه دارد، برای بررسی تعرفه‌های آنها اعلام آمادگی کرده‌ایم و دو هفته پیش پیشنهادات تعرفه‌ای مخابرات را دریافت کردیم.»

از تکنولوژی 4G به درستی بهره نبردیم

در ادامه این پنل حسین ریاضی رئیس هیات مدیره شرکت پایا مهمترین عامل عقب‌‌افتادگی اینترنت ثابت را عدم استفاده بهینه ازشبکه 4G دانست و گفت: «از سمت دیگر عدم توسعه در این بخش به وضعیت اقتصادی باز می‌گردد. درآمد در ارتباطات ۳ برابر شده اما هزینه‌ها هم ۱۵ برابر شده. توسعه در بخش ثابت صرفه اقتصادی ندارد. هیچ وقت این میزان استیضال سرمایه‌گذاری در بخش ]CT را ندیده بودم.»

او ادامه داد: «وزارت ارتباطات جای مانور هم در سرمایه‌گذاری‌های مورد نیاز خود و هم بخش، ندارد. لازم است از این استیصال دربیاییم اگرنه فقط حرف می‌زنیم و کاری از پیش نمی‌رود.»

ریاضی با اشاره به کوتاهی در توسعه شبکه اینترنت ثابت گفت: «شکی نیست که در توسعه شبکه دسترسی کوتاهی شده و همین الان هم در شبکه 4G هم فقدان توسعه شبکه فیبر وجود دارد و از هم قابلیت‌های توسعه شبکه FD و TD به طور کامل بهره‌برداری نکرده‌ایم.» او با تاکید اینکه  اقتصاد بخش ICT صرفه اقتصادی ندارد اعلام کرد که برگشت سرمایه در این حوزه۲۰ تا ۳۰ ساله است و در واقعیت اصلا برگشت سرمایه‌ای وجود ندارد.

هیچ سیستمی رادیویی جایگزین ارتباطات ثابت نمی‌شود

در بخش دیگر این پنل صابر فیضی،‌ مدیرعامل فناپ تلکام که به نظر می‌رسید نسبت به دیگر حاضران در پنل خوشبین‌تر است اعلام کرد که امکان جایگزینی سیستم رادیویی با ارتباطات ثابت نیست. به باور او با راه‌اندازی تکنولوژی 5G نمی‌توان انتظار جبران عقب‌ ماندگی در بخش اینترنت ثابت را داشت. فیضی در این زمینه گفت: «معتقدم هیچ سیستم رادیویی جایگزین ارتباطات ثابت نخواهد شد و توسعه ارتباطات زمینی همیشه وجود خواهد داشت.»

او ادامه داد: «به دلیل محدودیت‌های فرکانسی نیاز است تا همیشه توسعه ارتباطات ثابت در دستور کار قرار داشته باشد.

در دنیا روی موضوع یکپارچگی ارتباطات ثابت و موبایل کار می‌کنند و به این نتیجه رسیده‌اند که مسیر توسعه از یکپارچگی ارتباطات می‌گذرد و توسعه ارتباطات ثابت به بن‌بست نرسیده است.»

فیضی با اشاره به اینکه مشکل بن‌بست توسعه ارتباطات ثابت در ایران وجود  دارد، گفت: «این مساله به این دلیل است که بحث رقابت را در زمینه زیرساخت می‌بینیم و نتوانستیم دو اپراتور را متقاعد کنیم به جای کاشتن درختهای آهنی از دکل و امکانات مشترک استفاده کنند حتی این موضوع در حاکمیت هم وتو شد و تفکر حاکمیت بسیار تاثیرگذار است.» فیضی در ادامه سخنان خود تاکید کرد که  برخلاف باور موجود ایجاد شبکه مستقل از مخابرات توجیه اقتصادی دارد و همین حالا هم آنها در ۴ شهر اقدام به ایجاد شبکه مستقل از مخابرات کرده‌اند.

باید بیت استریم اجرا شود

رئیس هیات مدیره گروه شرکت شاتل هم در این پنل تاکید کرد که هیچ تکنولوژی نمی‌تواند جای تکنولوژی دیگری را بگیرد. حسن شانه‌ساززاده در این زمینه گفت: «هر تکنولوژی برای یک مصرف مشخصی ایجاد شده و فناوری‌های 4G و 5G برای نیازمندی‌های خاصی ایجاد شده‌اند؛ اما اینکه انتظار داشته باشیم کارایی شبکه ارتباطی ثابت را از 5G داشته باشیم، غیرممکن است.»

شانه‌ساززاده با اشاره به اثرات کرونا بر کشور و نمایش نیاز کاربران به اینترنت با کیفیت‌تر اعلام کرد: «در دوره کرونا شبکه ارتباطی ثابت بار اصلی شبکه را به دوش کشید و شبکه تلفن همراه به دلیل محدودیت فرکانس نتوانست ظرفیت ایجاد کند. این درحالی‌ است که این ظرفیت در شبکه ارتباطی ثابت بسیار فراتر است و قابلیت سرویس‌دهی خوبی هم دارد اما بحث همگرایی خدمات ارتباطی ثابت و موبایل چیزی است که باید روی آن تمرکز کنیم و یکی از کمبودهای سرویس‌های فعلی کشور است.»

شانه‌ساززاده با اشاره به تجربه ارایه سرویس VDSL شاتل  در دزفول گفت: «قانون‌گذار دست ما را برای تعرفه باز گذاشته و قیمت پایه VDSL دویست هزار تومان است؛ اما با یک دوم و یک سوم قیمت با سرعت ۸۰ تا ۹۰ مگ سرویس می‌دهیم و ضمن اینکه بازار به شدت از سرویس‌ها استقبال کرده است.» به باور او با راه‌اندازی این سرویس درآمد شاتل نیز به صورت ارگانیک رشد کرده و مقرون به صرفه است.

او در این زمینه گفت: «در همین راستا، درآمد شرکت مخابرات دزفول نیز۵ برابر شده، بطوری که وقتی از از شبکه DSL به صورت متوسط پنج هزار تومان به مخابرات پرداخت می‌کردیم، اکنون سهم مخابرات ۲۵هزار تومان شده و هر سه وجه مشتری، شرکت مخابرات و شاتل از خدمات ارایه شده راضی هستند.»

شانه‌ساززاده با طرح این سوال که وقتی مخابرات فیبر و کافو دارد، چطور ارایه سرویس برای آن اقتصادی نیست، تاکید کرد که مشخصا در این زمینه بحث اقتصادی مطرح نیست و پشت پرده چیز دیگری جلوی توسعه را گرفته است. شانه‌ساززاده باور دارد که برای رفع چالش‌های توسعه ارتباطات ثابت باید مصوبه بیت‌استریم اجرایی شود و وزارت ارتباطات اهرم فشاری که دارد، قانون را جاری کنند.