آموزش کارآفرینی متولی خاصی ندارد

به گزارش پیوست،  در پنل «مسیر درست کارآفرین شدن» که به صورت آنلاین امروز (۶ آذرماه) برگزار شد، حاضران به چالش‌ها و دغدغه‌های آموزش کارآفرینی پرداختند. در این پنل، زهرا محمدهاشمی، معاون مدیرکل نوآوری معاونت علمی ریاست جمهوری با اشاره به اینکه آموزش کارآفرینی در کشور دو بعد دارد، گفت: «اول آموزش رسمی است که از طریق آموزش و پرورش و وزارت علوم انجام می‌شود و بعد دیگر آموزش غیررسمی است که متولی این نوع آموزش سازمان فنی و حرفه‌ای است.»

او ادامه داد: «از نظر من مهم‌ترین بعد هم آموزش غیررسمی است. البته در آموزش رسمی تئوری‌ها آموزش داده می‌شود؛ اما می‌توانیم روی آموزش در حین تجربه و عمل تمرکز داشته باشیم. آموزشی که در محیط صنعت باشد، در این زمینه موفق‌تر است.»

هاشمی با اشاره به اینکه طیف عظیمی از استارت‌آپ‌هایی که شکل گرفته، موسسانشان تحصیلات مرتبط با کارافرینی نداشتند، بیان کرد: «به نظر من آموزش غیررسمی تاثیر بیشتری روی کارآفرینی دارد. البته اکوسیستم فقط به آموزش فقط نیاز ندارد. بلکه پکیجی از مهارت‌ها و توانمندی‌ها را نیاز دارد. مهارتهایی چون بازاریابی و تجاری سازی و غیره. تمام این موارد کنار هم  در شکل‌گیری استارت‌آپ‌ها نقش دارد.»

او در ادامه اضافه کرد: «البته اینکه آموزش رسمی از طریق آموزش و پرورش و وزارت علوم صورت می‌گیرد و آموزش غیررسمی متولی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای است، از منظر نهادهای سیاستگذار است؛ اما نمی‌توان آموزش‌ها را محدود به یک نهاد کنیم. آموزشی که در مراکز رشد و نوآوری انجام می‌شود، اتفاقا مفیدتر است. چون آموزش‌های آنها براساس چالش کسب‌وکارها پیش می‌رود.»

او در ادامه مسیر درست کارآفرین شدن را مشاوره دانست و گفت: «در این سال‌ها از بازخوردهایی که از استارت‌آپ‌ها دریافت کردیم، بهره‌گیری از مشاور و تیم خبره می‌تواند موفقیت و ریسک کارافرینی را کم کند. در کنار آن پکیجی از آموزش‌ها نیز نیاز است.»

از متولی کردن نهاد دولتی دوری کنیم

در این پنل همچنین حامد مقتدری، رئیس مرکز رشد دانشگاه الزهرا در مورد اینکه آنها از چه طریق نیاز کاربران خود را متوجه می‌شوند، گفت: « در مرکز رشد دانشگاه الزهرا از طریق مشاوران می‌فهمیم که مخاطبان ما چه چیزهایی نیاز دارند. مشاوران از مخاطبان نظرسنجی می‌کنند و سپس دوره‌ها را انتخاب می‌کنیم. البته پس از مدتی دریافتیم که مشکلات دوره‌های آموزشی این است که به جای اینکه مهارت منتقل کند، انگیزه منتقل می‌کند.»

او ادامه داد: «به همین خاطر به این نتیجه رسیدیم پس از گذراندن دوره‌های آموزشی، مشاوران این دوره‌ها و عیب‌ها و ضعف‌های تیم‌ها را بررسی کنند. به نظر من مشاوران به عنوان ناظر بهترین مرجع هستند.»

به گفته مقتدری باید از متولی به خصوص متولی دولتی در حوزه آموزش کارآفرینی دوری کنیم. او همچین بیان کرد: «اگر در این حوزه متولی دولتی داشته باشیم، به سمت فاجعه‌ای می‌رویم که در بخش‌های دیگر اتفاق افتاده است. به نظر من در این حوزه باید دست بخش خصوصی را باز کنیم و از ورود دولتی‌ها جلوگیری کنیم.»

براساس گفته‌های مقتدری، موفق‌ترین ورودی‌های مرکز رشد دانشگاه الزهرا فار‌غ‌التحصیلانی هستند که در برخی از صنایع کار کردند و با فضای مراکز رشد اشنا شدند و افرادی که با آموزش دانشگاهی وارد مرکز نوآوری شدند، توفیق چندانی به دست نیاوردند. مقتدری همچنین اعلام کرد که مسیر مشخصی برای کارآفرینی وجود ندارد؛ اما مجموع تجربه‌ها نشان می‌دهد کسی که می‌خواهد در حوزه‌ای دست به کار شود، باید تجربه واقعی در آن حوزه کسب کند.

مسیردرست کارآفرینی کارآموزی است

در ادامه مباحث متولی آموزش کارآفرینی و چالش‌های این حوزه محمد کرمانی،مدیر فضای کار اشتراکی آبی‌سفید اصفهان هم با بیان اینکه اگر بگوییم کارآفرینی متولی دارد، با خود کارآفرینی در تضاد است، گفت: «نباید در چارچوب فکر کنیم. ما یک یادگیری و یک اموزش داریم. افراد خود به خود کارآفرینی یاد نمی‌گیرد. بلکه منابعی است که افراد استفاده می‌کنند تا کارآفرینی کنند. دانشگاه برای این است تا چارچوب علمی بسازد. کار مدرسه راهنمایی و ابتدیی این است که خلاقیت را در بچه‌ها بیشتر کند. دبیرستان‌ها باید به بچه‌ها یاد بدهند که از خلاقیت نترسند.»

او ادامه داد: «نمی‌توان متولی خاصی برای آموزش کارآفرینی تعیین کنیم. کارافرینی تنها مهارت نیست و مجموع مهارت‌ها است. مسیر درست کارآفرینی کار کردن دراین حوزه ،سپس پیدا کردن موضوع و گردآوری تیم است. فضای کار اشتراکی هم می‌تواند به کارآفرینی کمک کند.»

او همچین بیان کرد: «مسیر درست کارآفرینی بستگی به سن افراد دارد. افراد در سال اول دانشگاه بدون حقوق جایی کار کنند. فقط برای اینکه یاد بگیرند، کارآموزی کنند و نباید به کارآموزی‌های دانشگاهی بسنده کنند. سال‌های آخر دانشگاه هم کار تیمی انجام دهند. مهارتی را عمیق بیاموزند. اگر جایی فعالیت می‌کنند بهترین کار این است که پس از ساعت کاری به مراکز رشد بروند و ببیند با چه مهارتی می‌توانند کارآفرینی کنند.»

امین ربانیان،مدیر دپارتمان آموزش شتابدهنده دیموند هم با اشاره به فعالیت‌های این دپارتمان در حوزه آموزش گفت: «در جلسات شتاب‌دهنده‌ها دیدیم که ناامیدی در نسل جدید ایجاد شده است به واسطه اینکه آموزش‌ها آنطور که باید رخ نداد. همه دوستان در اکوسیستم همکاری کنند تا اموزش کارآفرینی به خوبی انجام شود.»

او ادامه داد: «نمی‌توانیم ارگان یا موسسه‌ای را متولی حوزه کارافرینی بدانیم. چون کارافرینی چارچوب خاصی و محدودیت ندارد. دولتی‌کردن بحث آموزش کارآفرینی هم کار درستی نیست.» به گفته ربانیان باید از هر موسسه‌ای که وارد حوزه آموزش کارآفرینی می‌شود، حمایت شود و روی این استارت‌آپ‌ها سرمایه‌گذاری شود. او همچنین بیان کرد: «باید در ابتدا بستر را مهیا کنیم و روی این موسسه‌ها سرمایه‌گذاری شود. مراکز رشد و فضاهای کار اشتراکی نیز باید همکاری کنند و در این آموزش سهیم شوند و مسیر درست کارآفرینی را نشان دهند.»

ربانیان تاکید کرد که مراکز رشد و فضاهای کار اشتراکی باید دوره‌ها را طوری برنامه‌ریزی کنند که افراد به نتیجه مطلوب خود برسند نه اینکه تنها به افراد یک میز اختصاص دهند.