مخالفت پیمانکار پروژه هوشمندسازی پرداخت عوارض آزادراه‌ها با توقف آن

مظفر پوررنجبر، رئیس هیات مدیره شرکت سپندار، پیمانکار پروژه پرداخت الکترونیکی آزادراه‌های کشور در گفتگو با پیوست تاکید کرد که بازگشت کیوسک‌های دریافت عوارض به آزادراه‌های کشور و برگشت به سیستم دستی یک موضع‌گیری غیر توسعه‌ای است هرچند که شاید این روش بخشی از حقوق دولت را در کوتاه مدت احصا کند.

به عقیده پوررنجبر، در این خصوص باید به گونه‌ای عمل کرد که نه تنها حقوق دولت احصا شود بلکه روند توسعه‌ و اجرای پروژه‌های روزآمد نیز متوقف نشود و یک عقب‌گرد از نظر فناوری اتفاق نیافتد.

مدیرکل بهره‌برداری آزادراه‌های کشور، بهنام داوودی، هفته گذشته در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرده بود که مشکل اصلی در مورد عوارضی‌های الکترونیکی میزان وصول عوارض است. داوودی با اشاره به عوارض پرداخت شده در منطقه یک آزادراه تهران شمال گفت: «میزان عوارضی که پرداخت شده فقط ۲۰ درصد میزان پیش‌بینی شده از محل دریافت عوارض به صورت الکترونیکی از این آزاد راه بوده است و با توجه به اینکه این عوارض برای سرمایه‌گذاری‌های بعدی ایجاد بزرگراه تهران شمال مورد استفاده قرار می‌گیرد تصمیم گرفته شد تا به صورت موقت کیوسک‌های عوارض دستی جایگزین کیوسک‌های الکترونیکی شوند.»

او تاکید کرده بود که اگر زیرساخت‌های لازم برای کنترل پرداخت عوارض الکترونیکی فراهم شود و فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی لازم برای اجرایی شدن این طرح انجام گیرد مجدد این طرح اجرا خواهد شد.

حال پوررنجبر، رئیس هیات مدیره شرکت سپندار اعلام می‌کند که طی دو هفته گذشته با مذاکراتی که با ناجا صورت گرفته است تا حدودی توانسته‌اند مشکلات را برطرف کنند.

او در خصوص اقدامات انجام شده از سوی شرکت سپندار به عنوان مجری و پیمانکار این طرح گفت: «طی دو هفته گذشته اولین حرکتی که انجام دادیم احقاق حقوق دولت بود ازهمین‌رو با همکاری شرکت پژوهش توسعه ناجی اقدام به ایجاد و راه‌اندازی سیستمی کردیم تا از طریق آن وصول عوارضی سرعت بیشتری به خود گیرد.»

او با اشاره به اینکه اقدامات انجام گرفته موجب شد که وصول عوارضی ۲۰۰ درصد افزایش یابد افزود: «هم‌زمان با این اقدامات اطلاع‌رسانی نیز به شهروندان برای پرداخت عوارض آزادراهی صورت گرفته است.»

پس از انتشار خبر متوقف شدن اجرای طرح پرداخت عوارض به صورت الکترونیکی رضا باقری‌اصل، دبیرشواری اجرایی فناوری اطلاعات نیز در توییتی اعلام کرد که مشکلات ایجاد شده تقصیر مردم نیست بلکه وجود دو مشکل حقوقی و مدیریتی موجب بروز چنین اتفاق‌هایی شده است.

باقری‌اصل در توییت خود با اشاره به این دو مشکل اعلام کرد که شیوه اخذ عوارض و جریان نقدی وجوه، اعتماد سرمایه گذار بزرگراه هایی که با سرمایه بخش خصوصی ایجاد شده بود را جلب نکرده است از سویی نیز پلیس راهور و وزارت راه در این دوره تعامل خوبی برای اخذ عوارض و تسهیم جرایم نداشته‌اند.

حال با توجه به گفته‌های پوررنجبر با همکاری صورت گرفته میان یکی از شرکت‌های زیرمجموعه ناجا با سپندار مجری و پیمانکار این پروژه به  نظر می‌رسد سامانه‌ای طراحی شده است تا امکان برقراری تعامل را بیش از پیش فراهم کند.

رئیس هیات مدیره شرکت سپندار با اشاره به دلایل عدم موفقیت دریافت عوارض آزادراه‌ها به صورت الکترونیکی گفت: «اجرایی شدن این پروژه هم‌زمان شد با همه‌گیری ویروس کرونا که در نتیجه میزان سفرها بسیار کاهش یافت و ضمن آنکه مردم نیز عوارض خود را پرداخت نکردند همین امر موجب شد تا درآمد دولت از این بخش بسیار کاهش یابد.»

پوررنجبر با اشاره به اینکه پرداخت عوارض به صورت دستی به صورت مستقیم درآمد حاصل از عوارض را به دست دولت می‌رساند افزود: «طبیعی است که از آن طریق دریافت عوارض برای دولت سهل‌تر باشد و پول آن بخش سریع‌تر به دستش برسد اما این روش می‌تواند مانند گذشته موجب بروز ترافیک در بزرگراه‌های کشور شود.»

او تاکید کرد که وزارت راه و سازمان راهداری مسئولیت قانونی برای وصول درآمد عوارض آزادراهی دارند و طبیعی است که بخواهند به‌گونه‌ای اقدام کنند که عوارض سریعتر وصول شود اما باید به‌گونه‌ای حرکت کنیم که یک حرکت به عقب اتفاق نیافتد.

فروردین ماه سال ۹۷ اعلام شد که سامانه هوشمند پرداخت عوارض در ۲۲ آزادراه کشور تا پایان این سال راه‌اندازی خواهد شد؛ اما به تدریج زمان‌بندی اجرای پروژه تغییر کرد. در نهایت روند اجرای پروژه سامانه هوشمند پرداخت عوارض آزادراه‌های کشور از اواسط آذرماه سال ۱۳۹۷ شروع شد.

در آن زمان اعلام شد که مراحل نصب تجهیزات سامانه هوشمند پرداخت عوارض در ۷ آزادراه شامل آزادراه‌های تهران–ساوه، تهران–قم، تهران–پردیس، کرج–قزوین، قزوین–زنجان، زنجان–رشت و قطعه ۴ آزادراه تهران–شمال (مرزن‌آباد–چالوس) آغاز خواهد شد و تا پایان اسفندماه (۹۷) نیز به بهره‌برداری می‌رسد که در نهایت هم  افتتاح  برخی از این آزادراه‌ها با تاخیر همراه شد.