skip to Main Content
محتوای اختصاصی کاربران ویژهورود به سایت

فراموشی رمز عبور

با شبکه های اجتماعی وارد شوید

عضو نیستید؟ عضو شوید

ثبت نام سایت

با شبکه های اجتماعی وارد شوید

عضو نیستید؟ وارد شوید

فراموشی رمز عبور

وارد شوید یا عضو شوید

جشنواره نوروزی آنر

کتابخانه

مانا سرایی نویسنده میهمان

مروری بر آثار نوربرت وینر

تنهایی دونده دو استقامت

مانا سرایی
نویسنده میهمان

۲ بهمن ۱۳۹۳

زمان مطالعه : ۱۴ دقیقه

شماره ۲۱

تاریخ به‌روزرسانی: ۳ آبان ۱۳۹۸

نوربرت وینر یکی از نوابغ تاریخ بشر است. برخی مانند لوچیانو فلوریدی او را تاثیرگذارترین دانشمند قرن بیستم می‌دانند. وینر در چهار سالگی خواندن و نوشتن آموخت، در 10 سالگی دیپلم گرفت و در 18 سالگی از پایان‌نامه دکترایش دفاع کرد و با درجه ممتاز فارغ‌التحصیل شد. دهه‌های 20 و 30 میلادی در مورد نظریه روندهای تصادفی و وارد کردن مقیاس فضای تابع‌های پیوسته (مقیاس وینری)، نظریه پتانسیل، تابع‌های همساز، رشته فوریه، تعمیم آنالیز همساز و غیره کارهای ارزنده‌ای انجام داد که هر کدام می‌توانست نامش را جاودانه کند. از کارهای او در این دوران در فیزیک، معادله وینر و فیلتر وینر (فیلتر بهینه آماری) و در ریاضیات، معادله وینر-هوف، قضیه پالی-وینر، قضیه وینر-کینچین، فضای وینری و غیره به یادگار مانده است. اما آنچه او را در مطالعات جامعه اطلاعاتی جاودانه کرده است، نقش پیشگامانه‌اش در نظریه اطلاعات (نظریه سایبرنتیک) و اخلاق اطلاعاتی (اخلاق کامپیوتری) است. وینر نابغه‌ای با ذهن پرسشگر بود که در زندگی به موضوعات مختلفی پرداخت و پس از مدتی کوتاه هر کدام را رها کرد و درگیر موضوعی جدید شد. در هر مورد یافته‌هایش را به صورت یک یا چند مقاله منتشر کرد که اغلب پس از چند سال یا حتی چند دهه مورد توجه دیگران قرار گرفت و باعث شکل‌گیری نظریه‌های متنوعی در رشته‌های گوناگون شد. او یکی از نخستین دانشمندانی بود که فهمید امروزه شاخه‌های علم به معنای خالص و مجزا (مانند ریاضی محض، فیزیک محض و غیره) بی‌معنی و بدون کاربرد عملی است و علم به صورت بین‌رشته‌ای در حال توسعه است. در نهایت مجموعه کارهایش مبنایی برای تدوین نظریه سایبرنتیک شد. این نظریه در ذات خود دغدغه اخلاق در عصر جدید را به دنبال داشت. مطالعات او تاثیری پررنگ بر ریاضیات، فیزیک، مهندسی، زیست‌شناسی، ژنتیک، عصب‌شناسی، جامعه‌شناسی، ارتباطات، فلسفه علم، فلسفه اخلاق، انسان‌شناسی و غیره داشته است.

چند تصویر ساده کافی است تا میزان تفاوت نوربرت وینر را با دیگر دانشمندان قرن بیستم درک کنید: تصویر نخست: در راهروی دانشکده ایستاده‌اید تا استاد درس «فلسفه ریاضیات» سر کلاس بیاید. پس از نیم ساعت از زمان کلاس مردی فربه در حالی که کتابی گشوده در یک دست دارد و مشغول خواندن است و دست دیگرش را به دیوار گرفته تا راهنمایش باشد از دفتر به سمت کلاس حرکت می‌کند. بدون توجه به دنیای پیرامونش وارد کلاس می‌شود، روی یکی از صندلی‌های دانشجویان می‌نشیند و به خواندن ادامه می‌دهد. دانشجویان هاج و واج نگاه می‌کنند و برخی مسخره‌اش می‌کنند، چند نفری کلاس را ترک می‌کنند. پس از نزدیک به 70 دقیقه، از خواندن کتاب فارغ می‌شود. ناگهان متوجه اطرافش می‌شود. زمان کلاس تمام شده، از دانشجویان عذرخواهی می‌کند و می‌گوید تمام روز را در دفترش در خدمت آنهاست تا هر سوالی دارند بپرسند و بلند می‌شود و بیرون می‌رود. تصویر دوم: در کلاس «تابع‌های همساز» استاد مشغول تدریس است. درس برای شما به عنوان دانشجوی نخبه مقطع فوق‌لیسانس دانشگاه MIT بسیار سنگین است. ناگهان استاد از دل مساله‌ای که برای دانشجویان حل می‌کند، سوالی به ذهنش می‌رسد. سوال را با صدای بلند برای خودش تکرار می‌کند. کلاس، دانشجویان و هر چیز دیگر فراموش می‌شود. وسط کلاس بی‌اعتنا به دانشجویان سیگار برگی روشن می‌کند و مشغول نوشتن فرمول‌هایی نامفهوم می‌شود. زمان کلاس تمام می‌شود و دانشجویان می‌روند. استاد تا شش ساعت بعد در کلاس مشغول نوشتن و پاک کردن فرمول‌هایی نامفهوم است. تصویر سوم: فضل‌الله رضا تعریف می‌کند زمانی که به عنوان دانشجو به ایالات متحده رفت، در یک مهمانی با فردی (نوربرت وینر) روبه‌رو می‌شود. آن فرد پس از آنکه می‌فهمد ایرانی است، به سمت او می‌آید و درباره خیام با او سخن می‌گوید و از او می‌پرسد: تو که از سرزمین خیام آمده‌ای، چیزی به من بیاموز [نقل...

شما وارد سایت نشده‌اید. برای خواندن ادامه مطلب و ۵ مطلب دیگر از ماهنامه پیوست به صورت رایگان باید عضو سایت شوید.

وارد شوید

عضو نیستید؟ عضو شوید

این مطلب در شماره ۲۱ پیوست منتشر شده است.

ماهنامه ۲۱ پیوست
دانلود نسخه PDF
http://pvst.ir/h5

0 نظر

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

برای بوکمارک این نوشته
Back To Top
جستجو