ماجرای شکست فیلترینگ تلگرام در روسیه و درس‌هایی برای ایرانیان

احتمالاً نیازی به ذکر خبر نباشد ولی باز هم محض احتیاط باید گفت که تلگرام در نیمه ماه ژوئن در روسیه از فیلتر خارج شده است؛ بعد از حدود دو سال فیلترینگ کامل و البته جنگی میان شهروند سابق يعني پاول دورف و دولت. این در حالی است که این پیام‌رسان (و البته تا حدی شبکه اجتماعی) که در همان ایام در ایران فیلتر شد هنوز هم فیلتر است و شهروندان برای دسترسی به آن از فیلترشکن استفاده می‌کنند. با توجه به نزدیکی سیاسی روسیه به دولت ایران، بد نیست که از سیاست‌گذاری فیلترینگ در این کشور برای کشور خودمان درس‌هایی بگیریم. ماجرای فیلترینگ تلگرام در ایران و روسیه داستان فیلترینگ تلگرام در روسیه بسیار شبیه ایران آغاز شد، در تضادی امنیتی بین FSB يا آژانس امنیتی فدرال این کشور و تلگرام. ماجرا ظاهراً در آن روزها مربوط به اطلاعات کاربری شش تروریست بود که آژانس امنیتی آن را مطالبه می‌کرد ولی تلگرام می‌گفت که این اطلاعات را در اختیار ندارد چون با شماره‌های اعلام‌شده توسط این آژانس حساب کاربری ثبت نشده یا اینکه به علت عدم استفاده از آن اکانت‌ها حذف شده‌اند. به هر حال، از آژانس امنیتی خواستن اطلاعات و از تلگرام ندادن اطلاعات. بعد از مدتی قانونی تصویب شد در این کشور به نام قانون «یوراوایا» که در آن شرکت‌های فناوری موظف می‌شدند ترافیک پیام‌های مبادله‌شده کاربران را برای شش ماه و ترافیک کل اینترنت آنها را برای یک ماه ذخیره کنند و در صورت نیاز به مقامات ذی‌صلاح ارائه دهند. تلگرام اعلام کرد که اگر بخواهد هم نمی‌تواند چنین کاری انجام دهد چراکه اطلاعات صداها و پیام‌های مبادله‌شده بین کاربران در دستگاه‌های خودش البته به شکل رمزنگاری‌شده ذخیره می‌شود و اساساً تلگرام به آنها دسترسی ندارد که بخواهد ارائه‌شان کند. همین هم باعث شد که یک دادگاه قراری صادر کند برای قطع دسترسی به تلگرام. همین...