روند تخصیص ارز به کالاهای آی‌تی همچنان با مشکل مواجه است

به گزارش پیوست، سیامک غنیمی‌فرد، رئیس کمیسیون سخت‌افزار سازمان نصر، از روند طولانی تخصیص ارز بانک مرکزی شکایت دارد و معتقد است این روند به ضرر مصرف‌کنندگان خواهد بود. او در این مورد به پیوست گفت: «مشکل تخصیص ارز درون خود چند مشکل دیگر را به همراه دارد. یکی اینکه تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی با تاخیر بسیار زیادی انجام می‌شود. تاخیری که نزدیک به یک ماه به‌طول می‌انجامد. از سوی دیگر اولویت تخصیص ارز با واحد‌های تولیدی است.» او در این مورد توضیح داد: «مساله حمایت از تولید داخل مساله بسیار مهمی است که دولت باید از سال‌ها پیش به فکر آن می‌افتاد؛ اما حالا به یکباره یاد این مساله افتادند و به همین دلیل اولویت تخصیص ارز با واحد‌های تولیدی است. مساله این‌جاست که برای مثال تولید لوازم خانگی در ایران وجود دارد ولی در مورد کالای آی‌تی این مساله وجود ندارد و ما توان تولیدی در حوزه سخت‌افزار نداریم و عدم تخصیص به‌موقع ارز به واحد‌های واردکننده به بهانه تولید  باعث کمبود کالا در بازار شده و در نتیجه به ضرر مصرف‌کننده تمام می‌شود.»

توزیع و تخصیص ارز با دو قیمت متفاوت ممکن است باعث ایجاد رانت و عدم شفافیت شود

سیامک غنیمی‌فرد، رئیس کمیسیون سخت‌افزار سازمان نصر

ارز نیمایی را جمع کنید

برخی از فعالان حوزه واردات کالاهای بازار کامپیوتر خبر از قطع ارز نیمایی به کالاهای وارداتی می‌دهند خبری که غنیمی فرد آن را تایید می‌کند اما می‌گوید که این موضوع به صورت رسمی به واردکنندگان این بازار اعلام نشده است. او در این مورد گفت: «رسما این موضوع را اعلام نکرده‌اند اما از اول سال هم دیده نشده بانک مرکزی ارز نیمایی به واردکننده این کالاها داده باشد. البته ما آمار دقیقی از این موضوع در دست نداریم ولی تا آنجا که اطلاع داریم این اتفاق نیفتاده است.»

رئیس کمیسیون سخت‌افزار سازمان نصر معتقد است ارز نیمایی باعث ایجاد رانت می‌‌شود. او در این خصوص توضیح داد: «صرف نظر از کالاهای اساسی و اقلام دارویی که به ‌دلیل مشکلات اقتصادی و تحریمی، دولت موظف است از این گروه‌ها حمایت کند، در بین همکاران و فعالان حوزه سخت‌افزار اتفاق نظری وجود دارد مبنی بر اینکه بهتر است کلا ارز نیمایی به واردکنندگان تعلق نگیرد؛ چرا که این مدل توزیع و تخصیص ارز با دو قیمت متفاوت ممکن است باعث ایجاد رانت و عدم شفافیت شود و ما با هر نوع رانت مخالفیم.» او افزود: «نه تنها در مورد کالای آی‌تی بلکه در هر زمینه‌ای، تشخیص این که چه کسی می‌تواند از یک مزیت و امکان استفاده کند و چه کسی نه، کار بسیار سختی‌ است. این کار باعث می‌شود یک عده که مستحق دریافت آن مزیت هستند نتوانند و یک عده که مستحق دریافت آن نیستند بتوانند از آن استفاده کنند.»

رئیس کمیسیون سخت‌افزار سازمان نصر، راه‌حل‌ موجود برای حل این مساله را اینطور توضیح داد: «بهتر است در عموم واردات از ارز نیمایی استفاده نشود. در موارد خاص که تعهدات دولتی وجود دارد یا قراردا‌د‌هایی که از قبل با ارز نیمایی بسته شده؛ دولت برای دریافت ارز نیمایی حمایت کند. در سایر موارد که نیازی به بودن ارز نیمایی نیست، پیشنهاد ما به دولت این است که چند تامین‌کننده اصلی را به بدنه صنف وصل کند تا این روند برای واردکنندگان آسان‌تر و یا سریع‌تر پیش برود.»

سخت‌افزار یک کالای استراتژیک است

غنیمی فرد معتقد است مشکل بزرگی که برای واردات کالای سخت‌افزار وجود دارد این است که به کالای آی‌تی به عنوان یک کالای لوکس نگاه می‌شود نه یک کالای استراتژیک. او در این باره گفت: «اگر در دوران کرونا و قرنطینه، وزارت ارتباطات از قبل زیرساخت کافی و لازم را نداشت، با مشکلات بزرگ ارتباطی مواجه می‌شدیم یا از نگاهی دیگر این امکان وجود نداشت که ۱۰۰ گیگ اینترنت رایگان در اختیار خانواده‌ها قرار گیرد.» او از طرح غربالگری الکترونیکی به عنوان مثال دیگری یاد کرد و گفت: «در این طرح که چندین میلیون نفر به‌صورت آنلاین و الکترونیکی در آن شرکت کردند، بدون وجود زیرساخت لازم اجرای آن امکان‌پذیر نبود. این مسائل نشان می‌دهد که کالای آیت‌ی یک کالای استراتژیک است و وجود کافی آن در کشور برای پیشبرد دولت الکترونیکی و حتی زندگی روزمره مردم بسیار حیاتی و مهم است.»

رئیس کمیسیون سخت‌افزار سازمان نصر معتقد است علاوه بر مشکلات تخصیص ارز، واردات سخت‌افزار با مشکل دیگری به نام حمل و نقل مواجه است. او در این باره توضیح داد: «در کنار مشکلات تخصیص ارز، حمل و نقل نیز با مشکلات زیادی مواجه شده که این روند‌ کاردها در این بازار را از آنچه که هست کندتر می‌کند.» او افزود: «تعداد هواپیماهایی که در روز از امارات به تهران می‌آمد ۱۷ پرواز بود که تمام آن‌ها به خاطر شیوع کرونا لغو شده و حمل و نقل هوایی در واردات از بین رفته است. تنها در بحث واردات موبایل، انجمن واردکنندگان با یک خط هواپیمایی به توافق رسیده‌اند که یکی از پرواز‌هایشان در هفته به واردات کالا اختصاص یابد.» به گفته او حمل و نقل دریایی هم به ‌تازگی راه افتاده که با وجود صف طولانی ارسال، زمان زیادی طول می‌کشد تا کالا به کشور برسد. براساس توضیحات او همین شرایط هم باعث شده که از ابتدای سال تاکنون کالای بسیار کمی وارد کشور شود و هر کالایی هم که وارد کشور شده، ثبت سفارش آن مربوط به پیش از سال بوده است.