آیا در اجبار در خانه ماندن توفیقی هم هست؟!

تا همین چند ماه پیش اگر از مدیر شرکتی خواسته می‌شد تا اجازه دهد نیروهای کارش از منزل کارهای شرکت را انجام دهند و حقوق بگیرند، احتمالاً پوزخندی تحویل می‌داد همراه با پاسخی که شاید قابل انتشار نباشد. همین اتفاق می‌افتاد اگر به مدیر مدرسه یا دانشگاهی گفته می‌شد که تدریس و امتحانات به شکل آنلاین برگزار شود. البته اکنون هم این مدیران همان‌ها هستند با همان نگاه. فقط هیبت پاندمی باعث شده تا به اجبار تن به دورکاری دهند. بخشی از میل شدید سازمان‌ها به حضور فیزیکی نیروی کار شاید ریشه‌های فنی و ساختاری داشته باشد، شاید هم به بی‌اعتمادی به عملکرد پرسنل از راه دور، و البته به حس شدید کنترل کردن و تسلط‌‌‌گرایی بر پرسنلی که حتماً باید جلوی چشم‌شان باشند. این مدیران شاید از خواندن این سطور خیلی خشنود نباشند اما در هر حال باید بپذیرند که بحران جهانی کرونا فرصتی بود برایشان تا برخلاف میل باطنی این مدل از کار کردن را هم تجربه و امتحان کنند. چه خوب که زیرساخت‌هایی مانند نرم‌افزارهای ویدئوکنفرانس و مدیریت فرایندها آماده بودند تا هم به یاری کسب‌وکارهای آنها بیایند و هم خودشان امتحان‌شان را پس دهند. واقعیت این است که اگر از نگاه مدرن شرکت‌های جهانی بزرگی مانند توییتر و گوگل که اعلام کرده‌اند دورکاری را برای همیشه بر نیروی کارشان روا خواهند داشت بگذریم، هنوز نمی‌توان به ادامه این شکل از کار کردن در دوران پساکرونا (که ظاهراً واژه‌ای بی‌معنی ا‌ست!) امیدوار بود. در این پرونده سعی شده نگاهی به اوضاع پدیده دورکاری و اثر فناوری بر آن، قبل و در حین پاندمی، داشته باشیم. به هر حال کار کردن از راه دور در کنار مزایایی مانند کاهش هزینه‌های بالاسری دفاتر شرکت‌ها، حتماً چالش‌هایی هم دارد که باید نشست و دید سرانجامش چه خواهد شد؛ مثل خیلی چیزهای ساده دیگر، از جمله دست دادن آدم‌ها.