مفاهیم اقتصاد مشارکتی چیست؟ و مسیر احتمالی آن کجاست؟

۱۲ سال قبل، تلفن‌های هوشمند در مراحل اولیه تکامل خود بودند؛ نه Airbnb وجود داشت، نه اوبر، نه لیفت (Lyft) یا تسک‌ربیت (TaskRabbit). استفاده از عبارت «اقتصاد مشارکتی» (sharing economy) عموماً باعث می‌شود ابروها بالا برود: آیا از نوعی مبادله هیپی‌وار حرف می‌زنیم یا حرکت انسان‌دوستانه جدید؟ امرزوه ده‌ها هزار پلتفرم اقتصاد مشارکتی در سراسر جهان وجود دارد و بحث‌های بسیاری در مورد پتانسل‌ها، مشکلات و مزیت‌های این نوع اقتصاد مطرح می‌شود. من در ابتدای این تحول در صنعت حضور داشته‌ام و به استارت‌آپ‌های اقتصاد مشارکتی، دولت‌ها، سیاست‌گذاران و سرمایه‌گذاران بیش از ۵۰ کشور توضیح داده‌ام که اقتصاد مشارکتی چیست، چرا اهمیت دارد و چرا به روندی غالب بدل خواهد شد. امروز ۱۲ سال از آن زمان می‌گذرد و در میانه شیوع کووید-۱۹، شنیدن عبارت «اقتصاد مشارکتی» هنوز هم ابروها را بالا می‌برد؛ اما این بار به دلایل متفاوتی. سوال اصلی امروز این است: آیا اقتصاد مشارکتی زنده خواهد ماند؟ برای پاسخ دادن به این پرسش باید بررسی کنیم قبلاً در چه نقطه‌ای بوده‌ایم و حالا به چه سمتی می‌رویم. اقتصاد مشارکتی زنده خواهد ماند، هرچند ممکن است به روش کاملاً متفاوتی به جلو حرکت کند. از کودکی تا بلوغ عجیب‌وغریب و بزرگسالی خیره‌سرانه به سال ۲۰۰۸ برگردیم: Airbnb و اوبر وجود ندارند، اما اقتصاد مشارکتی زنده و سرحال است. شرکت‌هایی مثل بازار آنلاین بلابلاکار (BlaBlaCar)، کوچ‌سرفینگ (Couchsurfing) و زیپ‌کار (Zipcar) در این زمان جوان و در حال رشد بودند. هر یک از این شرکت‌ها مدل کسب مالکیت شرکت را به روش‌های مختلف پیاده می‌کرد. بلابلاکار و کوچ‌سرفینگ در واقع پلتفرم‌های P2P (همتا به همتا) و زیپ‌کار نیز پلتفرم اشتراک خودرو B2C است. درست است که ما در آن زمان این امکان را نداشتیم که از موبایل‌هایمان برای برقراری ارتباط و استفاده از خدمات این شرکت‌ها استفاده کنیم، اما آنها می‌دانستند که پیشتار تغییر مهمی هستند. اخلاق و هدف‌های بنیان‌گذاران...