آموزش به مثابه مقاومت؛ پرورش ذهن‌های متمرکز

این شکایت که «دانش‌آموزان توجه نمی‌کنند» به ‌اندازه خود آموزش قدمت دارد. اما امروز مشکل توجه گذرا یا پراکنده به درجه فاجعه‌باری رسیده است. استادان دبیرستان و کالج همگی گزارش می‌دهند ظرفیت دانش‌آموزان و دانشجویان برای توجه عمیق یا پایدار به‌شدت کاهش یافته. این وضعیت مانع از اجرای روش‌های مطالعاتی‌ای- روخوانی، تماشای هنر، بحث‌های میزگرد- می‌شود که قبلاً تصور می‌شد در کانون علوم انسانی قرار می‌گیرند. بر اساس برخی سنجش‌ها، امروز اگر ۴۷ ثانیه توجه متمرکزی به وظیفه‌ای مشخص داشته باشید خوش‌شانسید. خواندن رمان «میدل‌مارچ» با این جدول زمانی سخت است. انواع تعامل‌های انسانی‌ای که زندگی معنادار، اقدام جمعی و مشارکت سیاسی را می‌سازند نیز در چنین جدول زمانی‌ای مختل می‌شوند. شاهد قسمت تاریک زندگی تکنولوژیک جدیدمان هستیم. مدل‌های استخراج سود در این فضا باعث می‌شوند انسان‌ها سامانمند تحت بهره‌برداری قرار بگیرند: سیلی از محتوای رسانه‌ای پرفشار را به صورت‌مان پرت می‌کنند تا قطره‌ای فرّار و شخصی به نام توجه را استخراج کنند. توجه حالا در بازار آزاد دادوستد می‌شود. سیستم‌هایی که به ‌طور روزافزون قدرتمندتر می‌شوند می‌کوشند تضمین کنند که توجه‌مان هرگز حقیقتاً مال خودمان نباشد. در قرن نوزدهم، انقلاب صنعتی باعث شد بهره‌برداری شدید از انسان و بدبختی انسان‌ها رقم بخورد. اما کارگرها از طریق اشکال جدیدی از فعالیت‌هایی مانند اتحادیه‌های تجاری و سازماندهی کارگران در برابر «آسیاب‌های شیطانی» که انسانیت‌شان را می‌گرفتند و از خون و استخوان‌شان پول استخراج می‌کردند مقابله کردند. وقت آن رسیده که انقلاب جدید و مشابه دیگری در برابر بهره‌برداری ریاکارانه از ارزش من و شما و مهم‌تر از همه بچه‌هایمان راه بیندازیم. به نوع جدیدی از مقاومت نیاز داریم؛ هم‌تراز با کارخانه‌های شیطانی کوچکی که در جیب‌هایمان جا خوش کرده‌اند. برای شروع باید به موضوع توجه، توجه کنیم و فضاهای مخصوصی برای یاد گرفتن قدرت این قوه ارزشمند داشته باشیم. در این فضاها می‌توانیم به اشیا و زبان و سایر افراد توجه...