گفتوگو با شهرزاد رفعتی بنیانگذار شرکت BBTV؛ همیشه کار درست را انجام بده
شهرزاد رفعتی موسس، رئیس هیاتمدیره و مدیرعامل BBTV است، شرکتی سردمدار در زمینه کسب درآمد…
۱۹ اسفند ۱۴۰۳
وقتی دارا خسروشاهی در آگوست سال ۲۰۱۷ رهبری اوبر را عهدهدار شد، افراد معدودی او را میشناختند. اما این مدیر سابق اکسپدیا از مدیران افسانهای فناوری سبقت گرفت. خیلیها میگویند تجارت در رگهای خسروشاهی جریان دارد. او متولد ۷ خرداد ۱۳۴۸ در تهران، از خانواده کارآفرین خسروشاهی، موسس شرکت سرمایهگذاری البرز و گروه صنعتی مینو است. این خانواده پس از انقلاب ۱۳۵۷ ابتدا به جنوب فرانسه و سپس به آمریکا مهاجرت کردند. در ادامه گفتوگوی رولا خلف، سردبیر فایننشال تایمز، را با دارا خسروشاهی میخوانید که بیشتر در مورد رسیدن به سوددهی، رقابت با آمازون و روبوتاکسی است.
شما در سال ۲۰۱۷ در شرایطی رهبری اوبر را بر عهده گرفتید که این شرکت با فرهنگی سمی، آشوبهای درونسازمانی و مشکلات رگولاتوری دستوپنجه نرم میکرد. و شما این شرایط را تغییر دادید.بله.
برای این کار چقدر به تغییر فرهنگ نیاز بود؟ آیا تمرکز زیادی روی این موضوع داشتید؟من خیلی درباره فرهنگ فکر میکنم. الان میتوانم بگویم که اوبر در آن زمان نقاط قوت فرهنگی هم داشت: شرکتی بسیار نوآور، متمرکز بر رشد و استعدادهای فوقالعاده درون سازمان. اما مساله ترکیب این فرهنگ نوآور با دیدگاه رشد مسئولانه بود. گاهی به تیمام میگویم که بعضیوقتها برای سرعت گرفتن باید آرامتر حرکت کنید، به نگرانیهای رگولاتورها گوش کنید، بروید با شهردارهای شهرهای مختلفی که در آن فعالیت دارید دیدار کنید.
و شروع به هدایت نوآوری کنید، آن هم فراتر از بُعد محصولی؛ از نظر نوآوری مربوط به رانندگان، رگولاتورها، شهرهایی که در آن خدمت میکنید، رشد مناسب و این چیزها. وقتی این دو در کنار هم قرار گرفتند، آن وقت بود که توانستیم باعث رشد شرکت شویم و به جایی که الان هستیم، یعنی یک شرکت سودده با ارزش بازار بالا، برسیم.
این اولین سود بود؟ اولین سود عملیاتی در سال ۲۰۲۳؟بله و من خیلی به این اتفاق افتخار میکنم. امید داریم که سودهای بیشتری در راه باشند.
همانطور که در آن زمان گفتید، این اتفاق نقطه تحول است؛ مشتریان حالا میتوانند خودرو سفارش دهند، پیک بگیرند و البته اوبر ایتس (خدمت تحویل غذای اوبر) هم هست. تا کجا میخواهید پیش بروید؟خب، ما اساساً میخواهیم به همه این قدرت را بدهیم که هر کجا میخواهند بروند و هر چیزی که میخواهند بخرند. میخواهیم هر وسیلهای را که حرکت میکند پوشش دهیم. ما با خودروهای اوبر شروع کردیم. حالا تاکسی داریم. تاکسیهای سیاه لندن را داریم. اتوبوس داریم. حملونقل جمعی داریم. وسیلههای مختلف با دو چرخ داریم. ما بازارهای در حال توسعه متعددی داریم، مثلاً تاکتاکهای هند (سهچرخههای موتوری رایج در هند). میخواهیم هرچیزی را که حرکت میکند متصل کنیم.
من به خود ۲۵سالهام میگویم، بگذار جهان تغییرت دهد. جوانی دوران خاصی است. زمان تجربه کردن است. وقت آن است که خودت را شکل بدهی و بگذاری جهان تغییرت بدهد
در واقع همین حالا شما میتوانید در لندن از اوبر بلیت قطار هم تهیه کنید و هرچیزی که میخواهید بگیرید، ما این مرحله را با غذا شروع کردیم اما حالا خواربار، غذای حیوان خانگی، فروشگاههای دارو و غیره هم در اپلیکیشن داریم.
ما میخواهیم زندگی را کمی راحتتر کنیم. میخواهیم این قدرت را به شما بدهیم تا هر کجای شهر که میخواهید بروید و هر چیزی که میخواهید بگیرید.
پس میخواهید سراغ رقابت با آمازون بروید؟ برخی از تحلیلگران میگویند کاری که شما میخواهید بکنید بیش از اندازه است.ما نمیخواهیم با آمازون رقابت کنیم زیرا انبارداری نداریم. ما هیچکدام از این کالاها را انبار نمیکنیم. میخواهیم به فروشگاههای محلی قدرت بدهیم که با آمازون رقابت کنند. یکی از ضعفهای فروشگاههای محلی این است که نمیتوانند زیرساختی را که آمازون برای تحویل [کالا] دارد بسازند.
خب ما پیکهای فعالی در شهر داریم و به فروشگاههای محلی امکان میدهیم که تا حدی با آمازون در آمازون بودن رقابت کنند. آمازون هر چیزی را روز بعد به شما تحویل میدهد. فروشگاه محلی میتواند طی یکی دو ساعت این کار را انجام دهد و ما فکر میکنیم کاربرانمان هم میخواهند از فروشگاههای محلیشان حمایت کنند. پس ما به جنگ آمازون نمیرویم، بلکه به کسبوکارهای کوچک محلی امکان میدهیم که رقیب بزرگتری برای آمازون باشند.
بیایید در مورد ایلان ماسک صحبت کنیم. اوبر بخش خودرو خودران خود را معرفی کرد، اما شما [برای این کار] با شرکتهای دیگری همکاری میکنید. ما میدانیم که ماسک در شرف رونمایی از روبوتاکسی (تاکسی روباتی) است و شاید بخواهد پلتفرم خودش را داشته باشد. برنامهتان برای رقابت چیست؟خب روشن است که رقابت با ایلان ماسک کار سادهای نیست و ما هیچ چیزی را ساده نمیشماریم. ما واقعاً خواستار همکاری با صنعت خودروهای خودران هستیم. از نظر ما در نهایت فناوری خودران میتواند امنتر باشد و امکان سفر رفتن را با قیمت بهتری در اختیار تمام مردم جهان بگذارد. عمومی شدن این فناوری زمان میبرد. اما ما با شرکت Waymo، با Cruise، با Wave در انگلستان همکاری داریم و امیدواریم وقتی این فناوری ایمن و آماده استفاده بود، با ایلان و تسلا هم تا سطحی برای ساخت فناوری فوقالعاده همکاری کنیم، آنها میتوانند [فناوری] را وارد شبکه اوبر کنند و همه با هم پیروز میشویم.
آیا شما در پلفترم اوبر روبوتاکسی خواهید داشت؟ما امروز هم در پلتفرم اوبر روبوتاکسی داریم، مثلاً با Waymo و… تسلا…
باید ببینیم چه پیش میآید. به نظرم بستگی به اقدام تسلا دارد. ما تسلاهای زیادی در پلتفرممان داریم. آنها خودروهای الکتریکی فوقالعادهای هستند. رانندهها عاشقشان هستند و تا حدی روبوتسلا محسوب میشوند، خوشحال میشویم که آنها را در پلتفرممان داشته باشیم. اما اگر اینطور نشد، تصور نمیکنم این بازار تنها یک برنده داشته باشد. ما به روحیه مشارکتی اعتقاد داریم. خواهیم دید که تسلا چه میکند و ما یا با آنها رقابت میکنیم، یا با آنها کار میکنیم یا ترکیبی از این دو.
برویم سراغ سوال شخصیتر. به خودِ ۲۵سالهات چه میگویی؟به نظرم آنچه به خود ۲۵سالهام میگویم این است که مردم فشار زیادی به جوانها میآورند که بروند و جهان و همهچیز اطرافشان را تغییر دهند. من به خود ۲۵سالهام میگویم، بگذار جهان تغییرت دهد. جوانی دوران خاصی است. زمان تجربه کردن است. وقت آن است که خودت را شکل بدهی و اگر بگذاری جهان تغییرت دهد، زندگی خوب و شادی خواهی داشت. آنوقت شاید روزی تو بتوانی [جهان] را تغییر دهی.
پس بیخیال باش؟ این حرفی است که به میگویی؟بیخیال نه. بزن بیرون و زندگی را تجربه کن. بیرون برو، سفر کن، چیزهای مختلفی را تجربه کن. به نظرم من کمی بیش از حد روی کار و موفقیت تمرکز کرده بودم و شاید برخی از تجربههای زندگی را از دست دادهام. مسلماً سرانجام من خوب بوده، اما قطعاً توصیهام به خودم همین است که [تجربه کن و بگذار جهان تغییرت دهد]
منبع: فایننشال تایمز