دولت الکترونیکی چگونه به دولتی دیگر تبدیل شد؟ خروج از انحصار

از زمان تشکیل دولت سیزدهم یعنی ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ تا امروز که این دولت در سال سوم اجرایی خود قرار دارد، تشکیل دولت الکترونیکی با معماری جدید در نیمه راه قرار گرفته است. در واقع، برخی فرایندها الکترونیکی شده و برخی دیگر هوشمندسازی شده‌اند اما هنوز محور خدمات به طور کامل در ریل خدمات غیرحضوری قرار نگرفته است و همچنان بخش چشمگیری از خدمات دولت به صورت حضوری به مردم ارائه می‌شود. با این حال، تمرکز دولت سیزدهم بر پروژه پنجره ملی خدمات هوشمند دولت توانسته شتاب بیشتری به الکترونیکی‌سازی و هوشمندسازی خدمات دولت بدهد و استفاده از سرویس‌های دولتی به شکل الکترونیکی و هوشمند برای مردم کمی ملموس‌تر شده است. در نیمه‌راه هوشمندسازی جواد موحد معاون دولت الکترونیکی در گفت‌وگو با پیوست از تحقق ۱۱.۸ درصدی فرایند هوشمندسازی خدمات از سوی دستگاه‌های مشمول و الکترونیکی‌سازی ۷۳ درصد از خدمات دستگاه‌های مکلف خبر داد. بر اساس قانون بودجه و برنامه هفتم توسعه، دستگاه‌های مشمول مکلف شده‌اند به هوشمندسازی ۲۰ درصدی و الکترونیکی‌سازی ۱۰۰ درصدی خدمات خود از طریق ساخت پنجره واحد و اتصال به پنجره ملی خدمات هوشمند اقدام کنند. بنا بر گفته موحد، برخی از دستگاه‌ها در هوشمندسازی و الکترونیکی‌سازی خدمات تاخیر داشته و نتوانسته‌اند به درصد تکلیف‌شده برسند. در واقع، عملکرد ضعیف برخی از دستگاه‌های دولتی در اتصال به پنجره ملی خدمات هوشمند دولت به تکرار هرساله تکالیف در قانون بودجه و تمدید مهلت اتصال به دستگاه‌ها ختم شده است. همچنین جایگاه دولت الکترونیکی ایران در آخرین گزارش سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۲ از میان ۱۹۳ کشور عضو با کاهش دوپله‌ای به رتبه ۹۱ رسیده است. یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش رتبه ایران درصد کم (‌۰.۱۸) مشارکت الکترونیکی بوده است. در واقع، رتبه ۱۶۸ در مشارکت الکترونیکی بر دیگر شاخصه‌های دولت الکترونیکی یعنی زیرساخت مخابراتی و سرمایه انسانی تاثیر مستقیم گذاشت. با این همه، دولت سیزدهم در...