بن‌بست اینماد برای فعالان رمزارزی؛ خودتنظیم‌گری در چه وضعیتی است؟

به گزارش پیوست، خودتنظیم‌گری حوزه تبادل رمزارزها به صورت رسمی از روزهای ابتدایی بهمن ماه توسط انجمن بلاک‌چین اطلاع‌رسانی شد و به واسطه آن کسب‌وکارهای این حوزه می‌توانستند از طریق سه تشکل معرفی شده (انجمن بلاک‌چین، فین‌تک یا نصر) اقدام به دریافت معرفی‌نامه به جهت بارگذاری در سامانه اینماد و ادامه فعالیت کنند. با این حال فعالان معتقدند بارگذاری معرفی‌نامه‌ها در سامانه اینماد به بن بست خورده و روال بارگذاری و رسیدگی در سامانه اینماد در مرحله قانون‌‌مندی کسب‌وکار متوقف می‌شود.

به گفته مهکامه شریف‌زاد، رئیس کمیته خودتنظیم‌گری انجمن بلاک‌چین: با عنایت به ابلاغیه مرکز توسعه تجارت الکترونیکی درباره سازوکار اینماد کسب‌و‌کارهای رمزارز که بر اساس آن «کسب‌و‌کارها ملزم به رعایت تمامی قوانین مقررات و ضوابط مصوب هستند که بدین منظور وظیفه نظارت بر کسب‌و‌کارهای معرفی شده توسط هر تشکل بر عهده آن تشکل به عنوان نهاد خود تنظیم‌گر (SRO) خواهد بود.» با توجه به اهمیت موضوع و استقبال همه کسب‌و‌کارهای قانونمند از این ابلاغیه، کمیته‌ای تحت عنوان کمیته خودتنظیم‌گری در انجمن بلاک‌چین ایران به‌عنوان یکی از ۳ تشکل خودتنظیم‌گر شکل گرفت تا شیوه رسیدگی به درخواست‌ها در همان روزهای اولیه، ساز و کار مشخصی پیدا کند.

داشتن حمایت کسب‌وکارها و فعالان این حوزه برای موفقیت خودتنظیم‌گری، به عنوان یکی از مهم‌ترین فاکتورهای این روش تنظیم‌گری شناخته می‌شود. به گفته رئیس کمیته خودتنظیم‌گری انجمن بلاک‌چین تا کنون بیش از 80 کسب‌و‌کار فعال در زمینه تبادل رمزارزها آمادگی خود را برای خودتنظیم‌گری اعلام نموده‌اند و از انجمن بلاک‌چین معرفی نامه دریافت کرده‌اند.

شریف‌زاد در ادامه گفت: در همان روزهای ابتدایی این موضوع، اطلاع‌رسانی از سمت انجمن به کسب‌و‌کارها صورت پذیرفت و کماکان نیز ادامه دارد و در فراخوان‌های مختلف این موضوع را به کسب‌و‌کارها اطلاع رسانی می‌کنیم. همچنین گزارشی از عملکرد این کمیته محیا شده است که در اختیار نهادهای حاکمیتی قرار گیرد و شفافیت عملکرد و تعامل را میان تشکل‌ها و نهادهای ذیصلاح رقم زند.

بن‌بست اینماد

اما به نظر می‌رسد بارگذاری معرفی‌نامه‌ها در سامانه اینماد با چالش‌های مواجه است. شریف‌زاد در این رابطه گفت: مطابق نامه‌ای که به آن استناد و اشاره شد، مقرر شد کسب‌و‌کارها پس از درخواست خودتنظیمگری به تشکل‌ها، به کسب‌و‌کارهایی که مورد تایید قرار می‌گیرند، معرفی‌نامه‌هایی جهت بارگذاری در سامانه اینماد تعلق گیرد. متاسفانه این روال مدتی است که در تشکل‌ها پیگیری و اطلاع‌رسانی می‌شود اما در اینماد به بن‌بست خورده است و روال بارگذاری‌ها و نیز رسیدگی در سامانه اینماد در مرحله قانونمندی کسب‌و‌کار متوقف می‌شود.

به گفته او: این در حالی است که کسب‌و کارها در این زمان گمراه شده و ادامه مسیر از عهده تشکل خارج است و پیشرفتی هم سمت حاکمیت نداشته.

با شروع روند خودتنظیم‌گری، به تعویق افتادن رسیدگی به صدور اینمادها و معرفی‌نامه‌های کسب‌و‌کارها چالش‌هایی‌ را بوجود آورده است. به گفته شریف‌زاد: در حال حاضر انجمن بلاکچین در حال رسیدگی و پاسخ‌گویی به کسب‌و‌کارها در این مورد است ولی طولانی شدن این موضوع در عین ابلاغ و عدم پیگیری به موقع، موجب ناامیدی کسب‌و‌کارها و در عین حال ایجاد هرج و مرج در فرایند نظارت و برنامه اقدام می‌شود. لذا در این مدت برخوردهای سلیقه‌ای ناشی از عدم شفافیت صحیح در قانون‌گذاری و اختلاف نظرهای متعدد در فرایند اجرایی صحیح، موجب بر هم زدن نظم و اقدامات پیش اجرایی شده است.

او بااشاره به عدم تخصیص درگاه‌های پرداخت به کسب‌وکارهای جدید و مسدودسازی درگاه برخی از فعالان گفت: بزرگ‌ترین مشکل در حال حاضر این است که اقدام اجرایی از پیش تعیین نشده‌ای بدون هماهنگی با تشکل‌ها صورت می‌پذیرد و راه پیگیری و پاسخ گویی برای آن مشخص نمی‌شود. شیوه به گونه‌ای شده است که اول مشکل به وجود می‌آید، سپس باید بررسی کنیم ببینیم مشکل از سمت کدام نهاد بوجود آمده است، سپس وارد مذاکره و پیگیری شویم. اکثرا پاسخ‌ها ناشی از عدم هماهنگی دستگاه‌ها و نهادهای ناظر است و در پایان‌نامه نگاری‌ها و پیگیری‌ها با سربار اضافی بالایی به شکایات کسب‌و‌کارها و ضرر سنگین آنها منجر می‌شود.

خودتنظیم‌گری در چه وضعیتی است؟

باوجود این مشکلات، در طرح خودتنظیم‌گری تنها انجمن بلاک‌چین اعلام آمادگی بیشتر از ۸۰ کسب‌وکار را دارد. شریف‌زاد وضعیت خودتنظیم‌گری را اینگونه توضیح می‌دهد: اینکه وارد بحث خودتنظیمگری شده‌ایم به نوبه خود دستاورد بزرگ و اقدام بسیار شایسته‌ای است که نظرها به سمت آن جلب شده و امیدواریم خودتنظیم‌گری در سایر حوزه‌ها نیز بروز کرده و قطعا اثرگذاری بالایی در رفع چالش‌ها و بهبود عملکردها خواهد داشت. اما اینکه خودتنظیمگری به چه صورتی اجرایی شود از همه چیز مهمتر است.

او در ادامه گفت: خودتنظیم‌گری انحصاری و غیرسالم نتیجه معکوس خواهد داشت در حالی که خودتنظیمگری سالم موجب بروز فرایند غیر خطی عملکردی در سازمان‌ها و از بین رفتن تمرکز در تصمیم‌گیری‌های انحصاری است. در حال حاضر تعامل بالایی میان نهادهای حاکمیتی و تشکل‌های مرتبط با رمزارز شکل گرفته که همکاری موثر و مفیدی را رقم زده است و بسیاری از چالش‌های ۲ طرف در این تعامل، پیگیری و حل و فصل شده است. امیدوارم هر چه سریعتر روال اجرایی خودتنظیم‌گری نهایی شود و قابلیت‌های سازمان‌ها در اجرای صحیح و سالم آن بالاتر رود تا حجم بالای مشکلات سربار ناشی از این کندی عملکرد در نهادهای حاکمیتی که الان بر دوش کسب‌و‌کارها افتاده است و آنها را متضرر نموده نیز، حل شود.

شریف‌زاد در پایان در مورد روال خودتنظیم‌گری گفت: در حال حاضر کمیته‌ای تخصصی در این زمینه در انجمن بلاکچین شکل گرفته که مسئول تنظیم ساختار، پیگیری درخواست‌ها، صدور معرفی‌نامه، پایش و مانیتورینگ کسب‌و ‌کارها و همچنین برگزاری جلسات در راستای حل و فصل مشکلات خودتنظیم‌گری است. در این راستا نشست‌هایی تخصصی با حضور فعالان تبادل کشور جهت هم‌فکری و تجمیع نظرات و رسیدگی دقیق‌تر به مشکلات فعالان نیز برگزار می‌کنیم که تا‌کنون 2 نشست برگزار شده است و نشست بعدی هم به زودی برگزار می‌گردد. همچنین به زودی لیستی از کسب‌و‌کارهای تبادل که در چارچوب خودتنظیم‌گری از انجمن بلاک‌چین ایران معرفی‌نامه دریافت نموده‌اند در اختیار اعضای انجمن و سایر کاربران قرار خواهد گرفت تا با کسب‌و‌کارهای قانونمند و معتبر این حوزه آشنا شوند و از وبسایت‌های تبادل که چارچوب صحیح اجرایی ندارند و می‌توانند کاربران را دچار مخاطراتی کنند، دور شوند.