اعمال محدودیت و ایجاد ممنوعیت، تهیه قوانین جدید هوش مصنوعی توسط اروپا

به گزارش پیوست، در قوانین و مقررات جدید به جنبه‌های اخلاقی، امنیتی و حقوقی کاربران اهمیت بیشتری داده شده و تعریف دقیق‌تری از فعالیت‌های هوش مصنوعی در حوزه‌های مختلف ارائه شده است.

هدف اتحادیه اروپا از وضع قوانین جدید هوش مصنوعی

اتحادیه اروپا به وضع قوانین جدیدی در مورد کنترل بیشتر هوش مصنوعی اقدام کرده است. از دلایل وضع قوانین سختگیرانه می‌‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- محافظت از حقوق و آزادی‌های انسانی

حفظ حقوق و آزادی‌های انسانی با وضع قوانین جدید هوش مصنوعی امری بسیار حیاتی است. زیرا با پیشرفت فناوری هوش مصنوعی، احتمال نقض حقوق انسانی و حریم شخصی افراد افزایش پیدا می‌کند.

این مقررات جدید باید شامل مواردی مانند حفظ حریم شخصی، امنیت اطلاعات شخصی، نظارت بر استفاده درست از الگوریتم‌های هوش مصنوعی و از بین بردن تبعیض‌های ناشی از استفاده از این فناوری باشد. همچنین، باید مکانیسم‌هایی برای نظارت و کنترل بر استفاده از هوش مصنوعی وجود داشته باشد تا از سوءاستفاده‌های احتمالی جلوگیری شود.

۲- شفافیت و اعتماد عمومی

هدف اتحادیه اروپا از وضع قوانین فناوری AI ایجاد شفافیت در استفاده از هوش مصنوعی و کمک به اعتمادسازی عمومی در استفاده از این فناوری است. هوش مصنوعی به‌عنوان یک فناوری پیشرفته و قدرتمند، توانایی تاثیرگذاری گسترده‌ای بر زندگی افراد و جوامع را دارد.

۳- ایجاد رقابت عادلانه و نظارت

با تنظیم قوانین هوش مصنوعی، اتحادیه اروپا قصد دارد تا رقابت عادلانه را در صنعت هوش مصنوعی ایجاد کند. این رقابت شامل تنظیم الزامات برای شفافیت الگوریتم‌ها و نظارت بر استفاده از داده‌ها است. این نظارت و کنترل، فرصتی را برای کارکرد بدون سوءاستفاده از هوش مصنوعی فراهم می‌کند.

۴- هماهنگی در سطح اتحادیه

با تعیین قوانین مشترک در سطح اتحادیه اروپا، کشورهای عضو می‌توانند با یکدیگر هماهنگ شوند و یک چارچوب قانونی یکپارچه برای هوش مصنوعی ایجاد کنند. این کار از یک سو باعث افزایش هماهنگی در وضع قوانین و از سوی دیگر باعث کاهش تفاوت‌های قانونی بین کشورها می‌شود و بهره‌وری شرکت‌ها و سازمان‌هایی که درحوزه هوش مصنوعی فعالیت می‌کنند را افزایش می‌دهد.

تصویب قوانین جدید هوش مصنوعی توسط اتحادیه اروپا

سیستم قانون‌گذاری اتحادیه اروپا پیچیده است. فرآیند تصویب تا اجرایی شدن را به این صورت طی می‌کند که پس از پیش‌نویس قوانین جدید هوش مصنوعی، اعضای پارلمان اروپا باید جزئیات را با شورای اتحادیه اروپا و قسمت اجرایی اتحادیه و همچنین کمیسیون اروپا بررسی کنند. قانون نهایی ترکیبی از سه پیش‌نویس مختلف ارائه شده توسط سه نهاد خواهد بود که نسبت به یکدیگر بسیار متفاوتند. اجرایی شدن قوانین کمی زمان‌بر خواهد بود. با این حال در ادامه به بررسی ۵ مورد از قوانین جدید هوش مصنوعی می‌پردازیم که این روزها بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

۱- ممنوعیت استفاده از هوش مصنوعی در تحلیل و تشخیص احساسات انسانی

پارلمان اروپا اعلام کرده است که استفاده از هوش مصنوعی جهت تشخیص احساسات افراد در مدارس، محل کار و حتی توسط پلیس ممنوع است. سازندگان نرم‌افزار‌های تشخیص احساسات ادعا کرده‌اند که هوش مصنوعی می‌تواند احساسات دانش‌آموزان یا رانندگان را تشخیص دهد، اما به دلیل برخوردار نبودن از دقت و وجود تبعیض، این فناوری مورد انتقاد قرار گرفته است.

۲- ممنوعیت شناسایی بیومتریک و پیش‌بینی‌های پلیس در اماکن عمومی

نهاد‌های اتحادیه اروپا در حال بررسی ممنوعیت فناوری‌های بیومتریک هستند و این موضوع باعث ایجاد مخالفت‌های بسیاری شده است. گروه‌های نظارتی و پلیس، مخالف این ممنوعیت هستند زیرا براین باورند که این فناوری‌ها در عصر امروز امری ضروری است. همچنین، برخی کشورها مانند فرانسه در حال برنامه‌ریزی برای افزایش استفاده از فناوری تشخیص چهره هستند.

لازم به ذکر است که نیروهای پلیس اروپا تنها زمانی مجاز به استفاده از سیستم‌های شناسایی بیومتریک در مکان‌های عمومی خواهند بود که تأییدیه قضایی داشته باشند. این فناوری فقط برای ۱۶ جرم خاص مشخص شده مانند تروریسم، قاچاق انسان، بهره‌برداری جنسی از کودکان و قاچاق مواد مخدر قابل استفاده خواهد بود.

۳- ممنوعیت تبعیض اجتماعی

ممنوعیت امتیازدهی اجتماعی به هوش مصنوعی به معنای تصمیم‌گیری بر اساس ویژگی‌های اجتماعی یا فردی افراد است. به عبارت دیگر، این ممنوعیت به‌ معنای جلوگیری از استفاده هوش مصنوعی جهت رده‌بندی افراد بر اساس ویژگی‌هایی مانند نژاد، جنسیت، مذهب و معیارهای اینچنینی است. این اقدام به منظور حفظ حقوق انسانی و جلوگیری از تبعیض‌های اجتماعی و ناعادلانه‌ای که ممکن است ناشی از استفاده اشتباه از هوش مصنوعی باشد صورت می‌‌گیرد.

۴- ایجاد محدودیت‌ها برای هوش مصنوعی مولد

یکی از قوانین جدید هوش مصنوعی در جهت منع استفاده از مطالب کپی رایت شده است. شرکت OpenAI به دلیل نگرانی‌ها درباره حفظ حریم خصوصی داده‌ها و حق کپی رایت، تحت نظارت قانون‌گذاران اروپایی قرار گرفته است تا محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی قابل تشخیص باشد.

۵- محدودیت‌های مرتبط با الگوریتم‌های شبکه‌های اجتماعی

این موضوع یکی از مسائل مهم و چالش‌برانگیز در حوزه فناوری و حقوق مصرف‌کننده است. این تغییرات در قوانین مربوط به پلتفرم‌های اجتماعی نشان و توجه بیشتر به مسائل حفظ حقوق کاربران و مسئولیت‌پذیری شرکت‌های فناوری است.

با توجه به این موضوع، اهمیت قانون‌گذاری دقیق و به‌موقع در حوزه هوش مصنوعی بیشتر از پیش مشخص شده است. اصولاً، زمان طلایی برای قانون‌گذاری در این حوزه، زمانی است که این فناوری هنوز به شکل گسترده‌ای در جامعه وارد نشده است. این اقدام به معنای ارتقا حقوق مصرف‌کننده، حفظ امنیت و حریم خصوصی و همچنین کنترل بهتر تأثیرات اجتماعی و اقتصادی هوش مصنوعی است.

چه تفاوتی بین قوانین جدید هوش مصنوعی اتحادیه اروپا با سایر کشورها وجود دارد؟

تفاوت‌های بین قوانین اتحادیه اروپا و سایر کشورها ممکن است به دلایل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هر کشور بستگی داشته باشد که در ادامه تعدادی از این تفاوت‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

۱- دامنه پوشش قوانین

در حال حاضر، قوانین هوش مصنوعی اتحادیه اروپا در سطح اروپا تعیین می‌شود و اجرای آن برای کشورهای عضو اجباری است. در مقابل، سایر کشورها ممکن است قوانین خود را تعیین کنند، اما این قوانین ممکن است در سطح ملی تنظیم شده و تفاوت‌هایی در پوشش آن‌ها وجود داشته باشد.

۲- مفهوم و اصول مبنایی

قوانین  اتحادیه اروپا بر مفهوم انسان‌محوری و حفاظت از حقوق و آزادی‌های انسانی تأکید دارد. این قوانین به منظور ایجاد تعادل بین پیشرفت تکنولوژی و حفاظت از ارزش‌ها و حقوق انسانی تعیین شده‌ است. در مقابل، قوانین هوش مصنوعی در بسیاری از کشورها بیشتر متمرکز بر جنبه‌های امنیتی، اقتصادی و تجاری است.

۳- الزامات فنی

مقررات مرتبط با هوش مصنوعی اتحادیه اروپا در برخی موارد الزامات فنی خاصی را برای سیستم‌های هوش مصنوعی تعیین می‌کند که شامل الزاماتی مانند شفافیت الگوریتم‌ها، نظارت بر داده‌ها، مسئولیت‌پذیری و قابلیت پیگیری می‌شود. در کشورهای دیگر نیز ممکن است الزامات مشابهی وجود داشته باشد اما تفاوت‌ آن‌ها در جزئیات و اجرای قوانین است.

۴- اجرا و نظارت بر قوانین

در اتحادیه اروپا، نظارت و اجرای قوانین مرتبط با هوش مصنوعی به عهده سازمان‌ها و نهادهای مربوطه در سطح اتحادیه است. در کشورهای دیگر، نحوه اجرا و نظارت بر قوانین مربوط به هوش مصنوعی ممکن است به عهده سازمان‌ها و نهادهای مختلفی باشد و فرآیند متفاوتی را طی کند.

چرا اتحادیه اروپا اولین نهاد اجرای قوانین جدید هوش مصنوعی در جهان است؟

اتحادیه اروپا قصد دارد یک دفتر جدید هوش مصنوعی را برای هماهنگی، اجرا و تنظیم قوانین مربوطه ایجاد کند. این دفتر اولین نهاد جهانی خواهد بود که قوانین را در زمینه هوش مصنوعی اجرا می‌کند. هدف اتحادیه اروپا این است که به عنوان مقامی جهانی در تنظیم‌گری فناوری هوش مصنوعی شناخته شود. مکانیسم حاکمیت این قانون شامل یک هیات علمی مستقل است که درباره خطرات سیستماتیک هوش مصنوعی، طبقه‌بندی و آزمایش مدل‌ها اطلاعاتی ارائه می‌دهد.

جریمه‌های مرتبط با تطابق نداشتن با این قوانین بسیار سختگیرانه است و میزان آن‌ها بسته به شدت تخلف و اندازه شرکت متغیر است. این میزان می‌تواند از ۱.۵ درصد  تا هفت درصد از گردش مالی فروش جهانی شرکت را شامل شود.

سازمان‌های نظارتی در اجرای قانون هوش مصنوعی نقش بسیار حیاتی دارد. این سازمان‌ها مسئول نظارت بر اجرای قوانین و مقررات مربوط به هوش مصنوعی در یک کشور یا منطقه خاص هستند. آن‌ها با ایجاد سیستم‌های نظارتی، باعث تسهیل در اجرای قوانین می‌شوند .

سخن پایانی

مقررات مرتبط با هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا به منظور حفظ حقوق و آزادی‌های انسانی، ایجاد شفافیت و اعتماد عمومی، تضمین رقابت عادلانه و نظارت و هماهنگی در سطح اتحادیه تدوین شده‌ است. هدف این قوانین استفاده در چارچوب اخلاقی از هوش مصنوعی و در نظر گرفتن مزایا و تهدیدات این فناوری است.

منبع: technologreview