قواعد را برای چه‌کسانی می‌نویسیم

قواعد استفاده از اینستاگرام، پراستفاده‌ترین شبکه اجتماعی در ایران و در بسیاری از نقاط جهان، باز هم مورد توجه حقوقدانان قرار گرفته است. مساله این است که می‌گویند این قواعد بیش از پنج هزار کلمه است و به طور معمول، در هفت برگه کاغذ باید آن را چاپ کرد و از سوی دیگر سطح ادبیات و محتوای آن هم در حدود افرادی است که تحصیلات کارشناسی ارشد دارند و از آن سو، مخاطب این شبکه اجتماعی عکس‌محور، اغلب نوجوانانی هستند که حتی به سن دانشگاه هم نرسیده‌اند. البته این انتقادی است که به اغلب قواعد مربوط به استفاده از فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی وارد است. این قواعد به شدت طولانی هستند و با ادبیاتی کاملاً حقوقی نوشته شده و بیشتر ما بدون اینکه آنها را مطالعه کنیم صرفاً با فشار دادن دکمه Next هنگام نصب نرم‌افزارها یا انتخاب گزینه «با این قواعد موافقیم» در سایت‌های اینترنتی، آنها را می‌پذیریم بدون اینکه حتی بدانیم طبق آن چه تکالیفی بر عهده ما گذاشته شده و چه حقوقی داریم. این رویکرد به طور کلی در حوزه قوانین و مقررات نیز وجود دارد و گفته شده قانون، از آنجا که عموماً مردم را مورد خطاب قرار می‌دهد، باید در حد فهم آنها باشد تا بدانند چه الزاماتی برایشان وجود دارد و در صورت اجرا نکردن این الزامات، چه ضمانت‌اجراهایی برای آنها در دست است. البته باید در نظر داشت ساده‌نویسی نباید به کلی‌گویی و مجمل‌گویی نیز تبدیل شود و راه را برای تفسیر قانون، خلاف نص آن، باز کند. حال جالب است بدانید کمیسیونی در انگلستان، که در حوزه امور مربوط به کودکان فعالیت می‌کند، از گروهی از کودکان و جوانان خواسته این قواعد را مورد مطالعه قرار دهند و اینچنین پاسخ شنیده که آنها گفته‌اند این قواعد برایشان معنایی نمی‌دهد و مفهوم آن را درک نمی‌کنند. یکی از این افراد که یک دختر...