در پنل سرمایه‌گذاری در آینده دیجیتال ایران مطرح شد: تا اطلاع ثانوی سرمایه‌گذاری جدید نکنید

به گزارش پیوست، کیوان جامه بزرگ معاون توسعه راهبرد فناپ و نیما نامداری مدیرعامل کارنامه در رویداد سالانه پادرو در پنل «آیا عصر سرمایه‌گذاری در آینده دیجیتال ایران تمام شده؟» به بررسی موضوع سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری پرداختند.

فصل سرد سرمایه‌گذاری دیجیتال؛ هنر تاب‌آوری

نیما نامداری در پاسخ به مهرک محمودی دبیر پنل و سردبیر پیوست، در رابطه با این موضوع که در شرایط فعلی و اوضاع نا به سامان اینترنت و فیلترینگ سرمایه‌گذاران حوزه فناوری باید چگونه برخورد کنند گفت: خرید پراید در یک سال ۹۹ درصد سود داشته است،گزارش کارنامه تورم در بخش خودرو را به خوبی نشان داده. خرید ملک و املاک هم که به جای خود و در حوزه غذا و FMCG هم همینطور.اما در این شرایط سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری آن هم با چالش‌های پیش‌رو و تجربه‌هایی که فعالان این حوزه از سر گذرانده‌اند، از اساس زیر سوال است.

حقیقتاً من به کسی که مازاد سرمایه دارد توصیه به سرمایه‌گذاری در این حوزه را نمی‌کنم. هنر ما در این است همین استارت‌آپ‌ها را با چنگ و دندان حفظ کنیم، هم در بحث سرمایه و تامین مالی و هم بحث حفاظت از کسب‌وکارها در برابر رگولاتوری غیر منعطف و بی‌مسئولیت بیشتر هوایشان را داشته باشیم. من معتقدم اگر سرمایه‌گذارها توانی دارند باید روی حفظ هسته درونی استارت‌آپ‌های موجود متمرکز شوند.

نامداری همچنین در پاسخ به سردبیر پیوست و مدیر پنل در رابطه با اینکه در این حالت توسعه زیرساخت‌ها چه می‌شود گفت: جهش استارت‌آپی در ایران نتیجه دو روند همزمان بود. اول اینکه در دوره‌ای اشتراک‌گذاری دانش و تجربه با ورود افراد تحصیلکرده و آشنا به فضاهای استارت‌آپی از خارج از کشور به ایران و تحولات اکوسیستم استارت‌آپی جهان  همزمان شد و با توسعه زیر ساخت‌ها شدت گرفت.

هیچ‌کدام از استارت‌آپ‌های بزگ ما اولین پایه‌گذار یک بیزینس مدل جدید نبودند، ما اول اوبر و نتفلکیکس را بنا نکرده بودیم. زیرساخت توسط جهان اولی‌ها تست شده بود. اما حالا مشکلات زیرساخت می‌تواند فضای استارت‌آپی را از بین ببرد. با وضع فعلی یک کد زدن ساده به کار پارتیزانی تبدیل شده، مشکل فنی نیست، مشکل انگیزه است. در این فضا حرف زدن از سرمایه‌گذاری فانتزی است.

خاکستریِ مایل به واقعیت

مهرک محمودی همچنین از کیوان جامه بزرگ پرسید با فضای خاکستری در شرایط فعلی فکر می‌کنید سیصد میلیارد سرمایه گذاری در اردیبهشت ۱۴۰۰ روی پادرو کار درستی بود. جامه بزرگ پاسخ داد:ما یک هلدینگ فناوری اطلاعاتیم و کاری جز سرمایه‌گذاری بلد نیستیم هلدینگ فناوری اطلاعاتیم و روی کسب و کارهای دیجیتال سرمایه‌گذاری می‌کنیم. حتی اگر برخی بانک‌ها ملک می‌خرند، پاسارگاد جزو این مجموعه مالی نیست و این شانس فناپ بوده است که مدیران ارشد پاسارگاد رو حوزه معدن، انرژی و IT سرمایه‌گذاری کرده‌اند و به جای سرمایه‌گذاری روی استارت‌آپ‌های جدید همچنان استراتژی ما تمرکز روی سرمایه‌گذاری قبلی‌ و تاب آوری آنهاست و برنامه جدیدی روی سرمایه‌گذاری نداریم.۸۰ درصد فعالیت ما حالا حفظ سرمایه‌گذاری‌های موجود است.

علاوه بر اینکه در فناپ سرمایه‌گذاری اول روی تیم است خیلی روی بیزینس مدل تمرکز نکردیم، اساسا وجه تمایز پادرو برای فناپ تیم بود. سرمایه‌گذاری‌ها برای ما در چند مرحله صورت می‌گیرد، بیزینس نیاز نداشت یکباره همه سرمایه را بدهیم، هدف ابتدایی پادرو اول لجستیک بود بعد تجارت اجتماعی و همین و تیم باعث شده پادرو دوام بیاورد.

تداوم حیات استارت‌آپ‌ها به نیروی انسانی گره خورده است

نامداری در پاسخ به اینکه در این مسیر پر پیچ و خم فیلترینگ و اختلال اینترنت چه باید کرد هم گفت: عناصر یک سیستم به هم گره خورده‌اند. تداوم حیات استارت‌آپ‌ها به نیروی انسانی گره خورده است. استارت‌آپ با ایده یک بنیانگذار شروع می‌شود نه سرمایه‌گذار.این در حالیست که دانشجویان همه انگیزه مهاجرت دارند.

اکوسیستم استارت‌آپی،سرمایه‌گذارِ خطرپذیر، کاربلد و باهوش می‌خواهد.  سرمایه‌گذارهای خصولتی حجم سرمایه‌گذاری‌هایشان در استارت‌آپ‌ها کم نیست، اما می‌بینیم هیچ خدمت خاص و منحصر به فردی از دل اینها بیرون نمی‌آید. من سرمایه‌گذارانی را می‌شناسم که پولشان را مثل وام به استارت آپ می‌دهند، بهره می‌‌گیرند. یعنی این سرمایه‌گذار مفهوم استارت‌آپ را نمی‌فهمد و در بدبین کردن افراد به سرمایه‌گذاری‌ها موثر است.

ذهنیت مردم هم نسبت به سرمایه‌گذاران  انتقادی شده که پولشان ناسالم است،داده‌‌های کاربران دست حکومت است و همین که مانده‌اند یعنی دارند به حکومت باج می‌دهند. از دید من الان اکوسیستم استارت‌آپی وجود ندارد  بلکه روابط منحصر به فردی در برخی شرکت‌های سرمایه‌گذاری با تیم‌ها شکل می‌گیرد. پیشنهاد من به همه کسانی که می‌خواهند استارت‌آپ جدید بزنند این است: بیزینس مدلتان به گونه‌ای باشد که به نرخ تورم مرتبط باشد یعنی اگر تورم زیاد است شما از فرآیند کاریتان کمیسیون داشته باشید، عمق تکنولوژی پایین باشد چون نیروی فنی IT برای استارت‌آپ فنی عمیق نداریم همه مهاجرت کرده‌اند و وارد فضایی شودید که رگولاتور زیادی نداشته باشد و خب طبیعتا در این صورت گزینه‌های زیادی باقی نمی‌ماند.

در ادامه جامه‌بزرگ در این باره گفت: من لزوما فضا را خاکستری نمی‌بینم من فضا را واقعی می‌بینم.این نگاه نگاه واقع بینانه‌ای است. در سال گذشته در گروه فناپ بیش از ۷۵ درصد خروجی‌‌ها مهاجرت کردند فضا جذاب نیست. به نظرم از فضای جو زده و تصورات رویایی از سرمایه‌گذاری روی استارت‌آپ‌ها فاصله گرفته‌ایم. باید انتظارات را واقعی کنیم. در این شرایط و فضای تهدید آمیزی که سیاستگذار برایمان ساخته، باید آهسته پیش رفت اما هنوز در این فضا هم استارت‌آپ‌های موفق خلق شده‌اند مثل فیلیمو، ابرآروان و…

سرمایه‌گذاری در فضای دیجیتال موفقیت آمیز است؟

نیما نامداری در پاسخ به سوال آخر دبیر پنل در رابطه با اینکه سرمایه‌گذاری در فضای دیجیتال می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد گفت:؟ در شرایطی که مردم از صبح تا شب زندگیشان به فناوری گره خورده است و کانال‌های ارتباطی فناورانه شده است. محرک تحولات دیجیتال است بخش C یعنی مشتریان هستند. حوزه دیجیتال انتخابی نیست. جمهوری اسلامی ۴۰ سال است با مسائل برخوردی انتخابی داشته در صورتی که با زندگی آدم‌های نسل دیجیتال نمی‌شود سلیقه‌ای و سلکتیو برخورد کرد.

من در حوزه دیجیتال تردید ندارم حاکمیت با چنان موجی روبه‌رو می‌شود که مجبور به برقراری تعادل می‌شود. مقابل وید‌ئو ایستادند ماهواره آمد، جلوی ماهواره ایستادند اینترنت آمد. در شرایطی اینترنت را قطع کردند این موقعیت‌های خاص نشان دهنده نهایت ظرفیت محدودیت سیاست‌گذار است، اما نشان دهنده نهایت مقاومت طرف مقابل نیست. قانون فیزیک می‌گوید عدم تعادل دائمی نیست و نمی‌تواند این شرایط تداوم پیدا کند.حاکمیت مجبور به تغییر سیاست‌ها درباره اینترنت و حجاب می‌وشد چون این دو عامل در زندگی روزمره افراد نقش مستقیم دارند و حاکمیت نمی‌تواند شبانه‌روزی مردم را کنترل کند.

جامه‌بزرگ هم در پاسخ به سوال آخر مهرک محمودی در رابطه با اینکه وضعیت سرمایه‌گذار در این شرایط چیست گفت: ما در فناپ روی تاب‌اوری استارت‌آپ‌هایمان تمرکز کرده‌ایم. همچنان تمرکز ما حفظ پرتفوی موجود است. اما  همچنان خوش‌بینم چون ما یک جامعه توده‌ای نیستیم که بشود دوباره شکلش داد، ما جامعه شبکه‌ای هستیم که دائم خود را  باز تعریف می‌کند.این باز تعریف دارد اتفاق میفتد دنیا به سمت فناوری رفته و ما هم چاره‌ای جز این نداریم.