آنکتاد اعلام کرد ایران مصرف کننده تکنولوژی‌های نوظهور است

به گزارش پیوست،آنکتاد در گزارش جدید خود اقتصاد ایران را مصرفی اعلام کرد. ۱۷ اقتصاد دنیا در گزارش «فناوری و نوآوری در ۲۰۲۳»  مصرفی خوانده شدند که الجزیره، آرژانتین، بنگلادش، کلمبیا، اندونزی، مکزیک، آفریقای جنوبی، تایلند، ترکیه، ویتنام و ایران از جمله این کشورها هستند. این کشورها در واقع از فناوری‌های نوظهور مثل رایانش ابری، هوش مصنوعی و غیره که باعث کاهش کربن‌دی‌اکسید می‌شود، استفاده می‌کنند، اما خودشان تولیدی در این زمینه ندارند.

پیشتازی اقتصادهای تولیدمحور

فناوری‌های صنعت چهارم در اقصادهای پیشتاز تولید به کار گرفته می‌شوند. بیش از ۹۰ درصد از امتیازهای انحصاری حق اختراع فناوری‌های نوظهور در ۱۰ کشور پردرآمد (به استثنای چین) ثبت می‌شوند. از نظر صادرات نیز این ۱۰ کشور (و از جمله چین) تقریبا سهم ۷۰ درصدی از بازار جهانی را در اختیار دارند. این ۱۰ کشور به‌علاوه چین از پیشتازان فناوری‌های نوظهور به حساب می‌آیند. بعد از این کشورها نوبت ۴۰ کشور بعدی می‌رسد. از این چهل کشور فقط ۲۳ کشور اقتصاد تولیدی دارند، از جمله برزیل و هند.

۱۷ اقتصاد بعدی در گزارش ۲۰۲۳ آنکتاد، مصرفی خوانده شده‌اند که شامل الجزیره، آرژانتین، بنگلادش، کلمبیا، اندونزی، ایران، مالزی، مکزیک، آفریقای جنوبی، تایلند، ترکیه و ویتنام می‌شود. تفاوت در استفاده از فناوری‌ها علاوه بر منطقه، ارتباط مستقیم با صنعت نیز دارد. مثلا صنعت رایانه و ماشین‌آلات پیشتاز است و بیشترین استفاده را از رایانش و چاپ‌سه‌بعدی می‌کند. صنعت حمل‌ونقل نیز از بزرگ‌ترین به‌کارگیرندگان ربات‌های صنعتی است، مثل صنعت اتومبیل‌سازی مراکش.

فرصت و مهارت در کنار هم معنا دارند

کشورهایی که از نظر صنایع تولیدی، حرفی برای گفتن دارند و سطح مهارت‌ها در آنها بالاتر است، بیشتر به سمت تولید هوشمند رفته‌اند.

در نمودار زیر میزان آمادگی با مشخص کردن سطح مهارت‌های و صادرات کالاهای مبتنی بر فناوری به عنوان درصدی از صادرات در کشورهای مختلف نشان داده شده است.

در گزارش آنکتاد، کشورها از نظر وضعیت آمادگی‌شان در صنعت چهارم به چهار دسته تقسیم شده‌اند: دسته اول (که در سمت بالای راست نمودار قرار دارند) از جمله ایالات متحده آمریکا، بسیاری از کشورهای اروپایی و کشورهای جنوب شرقی آسیا، هم از نظر فرصت‌های موجود و هم از نظر مهارت‌ها وضعیت خوبی دارند.

کشورهای دسته دوم (ذیل کشورهای بالا آمده‌اند)، از نظر صادرات محصولات مبتنی بر فناوری وضعیت خوبی دارند، اما مهارت‌های مورد نیاز در صنعت چهارم را ندارند. آنکتاد چین، هند، مکزیک، تایلند و ویتنام را جزء این کشورها قرار داده است.

گروه سوم نیروی کار کافی و لازم را دارد اما بر اساس گزارش آنکتاد، «قوانین کار شرکت‌ها و سازمان‌ها را محدود و مقید نمی‌کند و به این ترتیب از نیروی انسانی در این مناطق بهره‌برداری می‌شود و باعث می‌شود اقتصاد شکوفایی کافی را نداشته باشد و نتواند فراتر برود».  همین مساله باعث می‌شود اقتصاد به صادرات مواد خام مثل نفت یا گندم وابسته شود. آرژانتین، برزیل، شیلی، قزاقستان و نیجریه از جمله این کشورها هستند.

کشورهای گروه چهارم نه بخش‌های فناوری تخصصی دارند، نه نیروی کار لازم؛ وضعیتی که شامل حال اکثر کشورهای در حال توسعه می‌شود.

آنکتاد در گزارش ۲۰۲۳ خود با عنوان «فناوری و نوآوری در ۲۰۲۳» بر فرصت‌هایی تمرکز کرده که فناوری می‌تواند در راستای کاهش دی‌اکسید کربن ایجاد کند.

منبع: UNCTAD