فاز پیش آزمایشی ریال دیجیتالی به پایان رسیده و وارد فاز آزمایشی شده‌ است

به گزارش پیوست، نشست تخصصی پول دیجیتالی، توسعه و به‌کارگیری آن در اکوسیستم مالی ایران، نقش عملیاتی بانک مرکزی و واسطه‌های بخش خصوصی در شبکه پرداخت در بستر CBDC در حاشیه نهمین همایش بانکداری الکترونیکی و نظام پرداخت برگزار شد.

محمد ارباب افضلی در ارائه مقاله خود تحت عنوان انگیزه‌ها و رویکردها در توسعه پول دیجیتالی بانک مرکزی عنوان کرد: بانک مرکزی چهار ساختار مستقیم ترکیبی، واسطه‌ای و غیرمستقیم را برای مدیریت اکوسیستم پول دیجیتالی به کار گرفته است. بانک مرکزی در این روش تمام پرداخت‌های مربوط را به صورت بلادرنگ انجام می‌دهد و رکوردی از تمام دارایی‌های خرده‌فروشی را نگه می‌دارد.

مانی یکتا اضافه کرد: خلاصه اقدامات در سپیدنامه ریال دیجیتالی منتشر شده است و همزمان با پروژه مطالعاتی بحث ضوابط قانونی باید بررسی می‌شد و این گام‌ها در سال ۱۴۰۰ نیز برداشته شد. تاکنون در زیست‌بوم ریال دیجیتالی فاز پیش‌آزمایشی اجرا شده که در شهریورماه اولین انتشار رسمی ریال دیجیتالی را هم انجام دادیم.

مدیر اداره نظارت بر نظام‌های پرداخت بانک مرکزی گفت: ضوابط ناظر بر ریال دیجیتالی منطبق بر ضوابط اسکناس ریال است و ریال دیجیتالی منتشرشده بین بانک‌های ملی، ملت و تجارت توزیع شد و این بانک‌ها زیرساخت‌هایی را برای بازآفرینی نقش بلاک‌چینی ریال دیجیتالی آماده کردند.

مرتضی ترک تبریزی، رئیس هیات مدیره بانک، در ادامه گفت: اگر می‌خواهیم دیجیتالی شویم و ارزش‌آفرینی صورت گیرد، باید از تجارب مشتریان بهره‌گیری شود ضمن آنکه CBDC نباید هزینه بانک‌ها را افزایش دهد.

او ادامه داد: موضوع اصلی در این کار برنامه و مدل‌های کسب‌وکاری هستند و نباید کاری کنیم که ریال دیجیتالی از سوی بانک‌ها پس زده شود. اگر قرار باشد معادل پولی که CBDC نیاز دارد در بانک مرکزی بماند، بانک‌ها دوباره دچار کمبود نقدینگی خواهند شد.

رئیس هیات‌مدیره بانک تجارت توضیح داد: باید به نحوی شبکه CBDC را راه‌اندازی کنیم که مشتریان به کار با این شبکه علاقه‌مند باشند. نمی‌توان با اجبار کاری را انجام داد چون از سوی مشتریان پس زده می‌شود. سال‌هاست در ایران تکنولوژی کیف پول را داریم ولی هنوز کارت کشیده می‌شود و از اپلیکیشن‌ها استفاده نمی‌شود.

مهدی نوری استاد اقتصاد دانشگاه تهران درباره ریال دیجیتالی گفت: من طرفدار ریال دیجیتالی بانک مرکزی هستم. با نوسانات و مشکلات زیادی مثل ناترازی بانک‌ها مواجه هستیم ولی اینکه بانک مرکزی با چه هدفی این ریال دیجیتالی را راه‌اندازی کرده بسیار مهم است.

نوری درباره نقش ریال دیجیتالی در اقتصاد کشور توضیح داد: ما یکسری چالش‌های اقتصادی داریم که ریال دیجیتالی می‌تواند راهکاری مناسب برای بسیاری از مشکلات ما باشد. البته مهم است که درباره چه ریال دیجیتالی‌ای صحبت می‌کنیم. نمی‌توانیم بگوییم یک نوع خاصی از پول دیجیتالی بانک مرکزی داریم، یک نوع در بخش خرده‌فروشی و نوعی دیگر در تبادلات بین کشوری. راه‌اندازی ریال دیجیتالی شاید می‌توانست با سرعت کمتری صورت گیرد.

محمد یعقوبی، مدیر فنی ریال دیجیتالی، در ادامه گفت: در دو سال گذشته که درگیر بحث فنی بودیم، چه در لایه کسب‌وکار، چه در لایه اقتصادی و چه در لایه فنی با یک موضوع نوآورانه و جدید روبه‌رو بودیم. ما بیش از ۷۵ پلتفرم متفاوت در دنیا را بررسی کردیم و لازم بود بررسی‌های تطبیقی را به سرعت انجام دهیم.

عباس آشتیانی، رئیس انجمن بلاک‌چین ایران، در آخر عنوان کرد: بلاک‌چین در حال حاضر امکانات و قابلیت‌های بیشتری نسبت به آنچه در سند سپیدنامه بانک مرکزی آمده دارد. در صفحه ۱۲ این سند آمده است عضو متولی ریال دیجیتالی، بانک‌ها هستند و عضو فرعی نیز باید به واسطه عضو متولی وارد اکوسیستم ریال دیجیتالی شود.

آشتیانی اضافه کرد: امکان تحقق انقلابی در حوزه دیتا ماینینگ داشتیم ولی این موضوع در سپیدنامه ریال دیجیتال غایب است. در صفحه ۱۸ سپیدنامه ریال دیجیتالی تاکید شده که بانک مرکزی می‌تواند فقط برای خرید کالایی ریال دیجیتالی منتشر کند. همچنین در صفحه ۴۵ این سند آمده است ریال دیجیتالی می‌تواند پول برنامه‌پذیر را تسهیل کند. به نظر می‌رسد بعد برنامه‌پذیری ریال دیجیتالی بر بعد برابر بودن آن با اسکناس می‌چربد.

مدیرعامل انجمن بلاک‌چین ایران در آخر گفت: با بحران نقدینگی مواجه هستیم و با ریال دیجیتالی می‌توانستیم این موضوع را تا حدی کنترل کنیم.