نظارت بر کارمندان در دنیای دیجیتالی؛ نوبت رئیس‌افزارها

گارتنر، شرکت تحقیقاتی در حوزه بازار، برآورد می‌کند که ۶۰ درصد کارفرماهای دارای بیش از ۲۰۰ کارمند درحال‌حاضر از «فناوری‌های نظارت بر کارآمدی کارکنان» استفاده می‌کنند. گزارش‌ها می‌گویند بازار «رئیس‌افزار» (bossware) رونق گرفته است- ابزاری دیجیتالی که مدیران را قادر می‌سازد تا بر فعالیت‌های کارکنان نظارت کنند. اخبار زیادی منتشر شده درباره کارکنان بخش سلامت که به خاطر عدم تایپ هنگام مشاوره دادن به سوءمصرف‌کننده‌های مواد مخدر، در دسته «بیکار» قرار گرفته‌اند یا پرستارهای آسایشگاهی که به خاطر صرف وقت زیادی با افراد رو به ‌موت و مبتلا به بیماری‌های لاعلاج، «نمره کارآمدی» را از دست داده‌اند. وقتی این ابزار (با نام‌هایی مانند «کنترل هوشمندانه»، «دکتر زمان»، «پلیس کارکنان» و «بازرس کار») روی کامپیوترتان بارگذاری می‌شوند می‌توانند حجم عظیمی از داده‌ها را ردیابی کنند- ضربه به دکمه‌های صفحه‌کلید، میزان تکان دادن ماوس رایانه، میزان استفاده از اپ‌های پیام‌رسان، پیشینه جست‌وجوها و وب‌سایت‌هایی که به آنها مراجعه کرده‌اید. رؤسا می‌توانند نمایشگرتان را مشاهده کنند و از وب‌کم‌تان فیلم بگیرند. اپ «بازرس کار» بادی به غبغب می‌اندازد و می‌گوید که می‌تواند «هر ثانیه از فعالیت کارمندان روی نمایشگرهایشان را ضبط کند». سپس این اپ‌ها داده‌های ورودی را به داده‌های قابل‌هضم روی داشبورد تبدیل می‌کنند (برای مدیرتان). این داده‌ها ساعت‌های فعالیت و «زمان بیکاری» شما را نشان می‌دهند، به شما نمره کارآمدی می‌دهند و رتبه شما را در میان همکارهای‌تان مشخص می‌کنند. این فرایند شاید بدون اینکه از آن خبر داشته باشید رخ بدهد. حتی اگر اطلاع داشته باشید هم بدون نظر شما انجام می‌گیرد. تعداد کلیک‌ها خیلی کم است؟ شاید دلیل خوبی وجود داشته باشد اما نرم‌افزار اهمیتی نمی‌دهد. این فناوری‌ها نسبتاً جدیدند اما تفکر پشت آنها نسبتاً قدیمی‌اند- کارآمدی را می‌توان به سنجه‌های ساده تبدیل کرد و کارکنان باید همواره تحت نظارت و مدیریت قرار بگیرند تا کارآمدی‌شان به حداکثر برسد. بیش از یک قرن قبل، فردریک وینزلو تیلور، مهندس آمریکایی،...