پرونده‌ای درباره فیبر نوری و حاشیه‌هایش در ایران؛ شکست نور از زمان

نزدیک دو دهه تلاش وزارت ارتباطات و اپراتورهای ثابت برای ایجاد پوشش گسترده اینترنت ثابت در کشور و افزایش تعداد مشترکان این فناوری، در نهایت به ضریب نفوذ ۱۳ درصدی رسیده است. آن هم در شرایطی که رقیب سیار، مسیر صفر تا صد درصد را در حدود پنج سال طی کرد و حالا مدت‌هاست ضریب نفوذ اینترنت همراه بیشتر از صد درصد است. هرچند انواع و اقسام مشکلات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در ناکامی اینترنت ثابت تاثیر داشتند، اما در این خیل عظیم نباید از نقش بی‌بدیل سیاست‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات چشم‌پوشی کرد. چه آن زمان که پروانه PAP را بدون امکان شبکه‌سازی داد و چه زمانی که محدودیت پهنای باند ۱۲۸kbps را برای کاربران خانگی اجرا کرد و چه زمانی که نگاه محبت‌آمیز خود را تمام و کمال متوجه اپراتورهای همراه کرد. پنج دولت آمده و رفته‌اند؛ اما هیچ‌کدام نتوانسته‌اند تغییر مهمی در وضعیت اینترنت ثابت ایجاد کنند و حالا دولت سیزدهم می‌خواهد قهرمان این عرصه باشد. آیا موفق می‌شود؟ حتی خوش‌بین‌ترین ناظران هم معتقدند راهی که وزارتخانه می‌خواهد در سه سال پیش رو برود، بسیار سخت است و قله موفقیت دور است. شکست ثابت از همراه سال ۸۳ بود که پروانه PAP‌ به بیش از ۱۰ شرکت واگذار شد و همان سال سرویس ADSL به خانه تهرانی‌ها رفت. هرچند از همان زمان مشکلات شرکت‌ها با مخابرات آغاز شد؛ اما تصور می‌شد این فناوری به زودی جایگزین Dial-up شده و فراگیر شود؛ اما خیلی زود این تصورات باطل شد. جدا از همکاری نکردن مخابرات و اجازه نداشتن شرکت‌های PAP‌ برای شبکه‌سازی، وزارت ارتباطات دولت احمدی‌نژاد محدودیت پهنای باند 128kbps را برای کاربران خانگی به نهادهای امنیتی سفارش داد و آنها نیز با کمال میل آن را تصویب کردند. هرچند محتوای اندک فارسی نیز جذابیت استفاده از اینترنت پرسرعت را کم می‌کرد و در نهایت مشترکان ترجیح می‌دادند...