وقتی از شکاف دیجیتالی صحبت می‌کنیم از چه می‌گوییم؟

وقتی از شکاف دیجیتالی صحبت می‌کنیم از چه حرف می‌زنیم؟ شکاف دیجیتالی یعنی ضریب نفوذ پهن‌باند همراه ۱۳۹.۵۶ برای البرز و ۱۳۰.۷۵ برای تهران و ۸۷.۰۴ برای سیستان و بلوچستان؛ رقمی پایین‌تر از متوسط ضریب نفوذ اینترنت همراه در کل کشور. شکاف دیجیتالی یعنی پوشش ۹۹ درصدی 4G همراه اول در تهران و پوشش ۵۴ درصدی آن در سیستان و بلوچستان. شکاف دیجیتالی یعنی دسترسی به بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه کارتخوان در تهران و فقط ۶۲ هزار کارتخوان در ایلام. شکاف دیجیتالی یعنی تمرکز دسترسی به ابزارهای پرداخت اینترنتی در تهران و محدودیت دسترسی استان‌هایی مانند کهگیلویه و بویراحمد و ایلام به این ابزارها. بررسی توزیع امکانات حوزه دیجیتالی در استان‌های مختلف کشور از جمله وضعیت دسترسی به اینترنت پهن باند، گزارش اقتصادی شاپرک، توسعه فاوا، تعداد تلفن‌های ثابت فعال و غیره روایت‌گر فرازوفرودهایی است که نه ‌تنها شکاف می‌آفرینند، بلکه بر این شکاف دامن هم می‌زنند. طبق تعریف OECD شکاف دیجیتالی (Digital Divide)، به شکاف میان افراد، خانوارها، کسب‌وکارها و نواحی جغرافیایی در فرصت دسترسی به تکنولوژی‌های ارتباطات و اطلاعات و همچنین استفاده از اینترنت برای کاربردهای مختلف و متنوع گفته می‌شود. محور اول، همان چیزی است که بیشتر به سیاست‌گذاری‌های کلان دولتمردان و شرکت‌های عرضه، توزیع و مدیریت ترافیک اینترنت بازمی‌گردد. اما دومین محور، به شیوه استفاده‌ تک‌تک ما انسان‌ها از اینترنت و ابزارهای ارتباطی اشاره می‌کند؛ با این حال واقعیت این است که در ایران در همان بخش اول نیز با گسست زیادی مواجه هستیم. فراز و فرودهای دسترسی به اینترنت «۲۲۵ روستای استان همدان تحت پوشش اینترنت همراه اول قرار گرفت»، «تمام روستاهای بالای ۲۰ خانوار یزد به اینترنت متصل شدند»، «وزیر ارتباطات وعده داد: همه روستاها تا پایان ۱۴۰۱ به اینترنت متصل می‌شوند» و غیره؛ هر از چندگاهی البته تیترهای خرسندکننده‌ای در خصوص وضعیت اینترنت روستاها به صفحه رسانه‌ها می‌رسند، با...