شرکت‌های پخش آنلاین شبیه تلویزیون هستند یا ویدئوکلوپ‌ها؛ جدال با مرگ

آیا شرکت‌های پخش آنلاین شبیه تلویزیون هستند یا ویدئو کلوپ‌ها؟ این پرسش آماندا لاتز، استاد دانشگاه کوئینزلند را می‌توان کلیدی‌ترین پرسش در حوزه تنظیم‌گری و قانون‌گذاری کسب‌وکارهای پخش آنلاین و پلتفرم‌های صوت‌وتصویر برشمرد. قریب به یک دهه، پیش با آغاز به کار پخش آنلاین محتوا در ایران، کمتر کسی تصور می‌کرد این صنعت منجر به لرزیدن پایه‌های صداوسیما و سلطه ناشی از انحصار بی‌چون‌وچرای آن شود. پلتفرم‌های صوت‌وتصویر همچنین تاثیر شگرفی بر صنعت سینما گذاشت، مرزهای بین فیلم و تلویزیون را از بین بُرد و تعادل تعاملات تجاری بین تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان محتوا را بر هم زد. به طور کلی دو رویکرد برای مواجهه با پلتفرم‌های پخش آنلاین صوت‌وتصویر در جهان وجود دارد. برخی دولت‌ها از کسب‌وکارهای پخش آنلاین صوت‌وتصویر به عنوان مؤلفه‌های فرهنگی یاد می‌کنند و در برخی دیگر، پلتفرم‌های صوت‌وتصویر زیرمجموعه‌ای از صنایع به شمار می‌آیند که مشمول سیاست‌های اشتغال‌زایی، مالیات و اخذ مجوزهای مربوطه می‌شوند. در ایران اگرچه نگاه در ابتدا از دریچه هنر و فرهنگ بوده است، اما حاکمیت در حال حاضر پلتفرم‌های صوت‌وتصویر را به عنوان یک صنعت مورد واکاوی قرار داده است. این مهم در گفت‌وگوی پیوست با میراحمد ذوالفقاری، اقتصاددانِ عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق، نیز تایید شده است: «در حال حاضر در حوزه صوت‌وتصویر فراگیر با یک بازار (صنعت) مواجه هستیم. زمانی محتوای صوتی و تصویری یک هنر بود و صرفاً توسط بخش حاکمیتی و قسمتی هم توسط بخش خصوصی در سینما تولید می‌شد، اما الآن بخش خصوصی حضوری جدی دارد.» تا پیش از این، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داعیه‌دار رسیدگی به تولیدات سینمایی و توزیع محتوای رسانه‌های خانگی بود و سازمان صداوسیما وظیفه تنظیم‌گری در حوزه پخش تلویزیونی را بر عهده ‌داشت؛ اما بر هم خوردن تعادل این حوزه با حضور شرکت‌های پخش آنلاین و پلتفرم‌های صوت‌وتصویر، به‌هم‌ریختگی فضای تنظیم‌گری حاکم در کشور را در پی داشت؛ به نوعی...