در ستایش امید و خطرات آن

امید داشتن گناه نیست. امیدوار بودن تنها سلاح انسان است برای گریختن از حصاری که روزها و ساعت‌ها و دقایقی از استیصال به دور ذهن ما می‌تنند و تلاشی است برای دیدن همه آن تصاویر دلپذیری که چشم بصیرت آدمی به روی آنها نابیناست؛ بینشی کور. با این وجود امید داشتن به ناممکن‌ها گشودن آغوش است به روی زخم‌های بزرگ‌تر و چشم فرو بستن به حقایق دلپذیری که در عین دشواری دست‌کم ممکن هستند.
پیوست چهارم حاشیه‌ای است بر همین امید در جامه وزیری جدید برای فناوری اطلاعات و ارتباطات و کوششی است تاریخی‌تحلیلی برای حقیقی‌تر کردن خواست و انتظاراتی که از رئیس‌جمهور اعتدالی و وزیر احتمالی‌اش در فضای فاوای کشور مطرح شده‌ است. بیم از آنکه سیلاب خواسته‌های فروکوفته و ناکامی‌های دیرخفته هشت سال گذشته از سد رها شود و پل ارتباط یک بازار با مسوولان در آستانه انتخابش را ببرد، چنان جدی است که باید با تکیه بر همان وقایع تاریخی بر چند حقیقت درباره وزیر آینده ارتباطات و فناوری اطلاعات فارغ از هر نام و تعلقی تاکید ورزید.
نخست اینکه مانند هر انتخاب دیگری با مولفه‌های متعدد انتخاب وزیر فناوری اطلاعات از میان تمامی نام‌هایی که مطرح هستند و حتی بیرون از آن، لزوما انتخاب بهترین گزینه ممکن نیست بلکه انتخاب مناسب‌ترین گزینه ممکن است که برآیند مجموعه‌ای از عوامل درونی و بیرونی این وزارتخانه رو به فناست. از همین رو باید به جای ستیز با نتیجه انتخاب در پی راه‌حل بهره‌گیری از آن بود. در همین شماره در بخش خارج از محدوده مطلبی خواهید خواند درباره تاثیر روانی یک انتخاب مردمی بر بازاری پژمرده که اهمیت پذیرش به جای تقابل را نشان می‌دهد.
دوم آنکه تجربه سالیان سال وزارت‌های مصلحت‌آمیز در ساختار پست، تلگراف و تلفن ایران که در پرونده هم به آن اشاره شده است، نشان می‌دهد تقریبا هیچ وقت ارتباطات در ایران یک وزارت تراز اول نبوده از همین رو اگرچه احتمال دارد رئیس‌جمهور در پی فراجناحی بودن یک کرسی کم‌دردسر در کابینه را برای راضی کردن یک متحد معاوضه یا به نوعی مصالحه کند اما در عین حال هر وزیری که سر کار بیاید، آزادی قابل ملاحظه‌ای خواهد داشت. در پیوست جهان این شماره درباره تبعات بلندمدت بحران افشای اطلاعات در آمریکا و ماجرای اسنودن خواهید خواند. در ینگه‌دنیا این مسوولیت متوجه پرزیدنت است ولی در ایران احتمالا باید سررشته ماجرایی از این دست را در سیدخندان هم جست‌وجو کرد.
سوم آنکه انتخاب یا عدم انتخاب وزیر مطلوب نقطه پایانی برای هیچ یک از ذی‌نفعان نیست. بوم‌زیست فناوری ایرانی خوشبختانه یا متاسفانه بازیگران متعددی در خود دارد که وزیر فقط یکی از آنهاست. مطلب همین شماره بخش خدمت و تجارت درباره شبکه اختصاصی بانکی یا بحران تعدد کارت‌ها نشان می‌دهد چگونه باید در کنار فضای ارتباطی اهمیت بخش‌های حکومتی، خدماتی، علمی یا صنفی را نیز در نظر گرفت.
چهارمین و آخرین نکته اینکه انتخاب وزیر فاوا، امید برای موفقیت تکنوکرات‌هایی که در یکصد سال گذشته این وزارتخانه اغلب پشت سد دانشگاهیان، نظامیان و دولتمردان مانده‌اند. لیکن اینترنت مانند آنچه بر سیاست گذشت هم انعکاسی است از مردمانی که امیدشان را به نه به شکل مجازی که حقیقی طلب می‌کنند. در کتابخانه این شماره پیوست از شری تورکل فرهنگ‌شناس دیجیتالی جمله درخشانی نقل شده است:«مردم برای فرار از محدودیت‌ها و دستیابی به آزادی به زندان اینترنت پناه می‌برند.» بیایید زندان جدیدی برای خودمان خلق نکنیم. پیوسته امیدوار باشید