فناوری برای فن‌سالاری

این حقیقت که خرداد‌ همیشه ماه حادثه‌ساز ایران بوده است، برای پیوست معنایی دوچندان دارد. این ماهنامه خود در گذر از یک‌سالگی‌اش، حالا در آغاز سال سیاسی کشور فرصتی دوباره دارد تا نمره‌ دولت را یک سال پس از انتخاب شدنش در ماهی که پیش روست، در کلاس فناوری اطلاعات و ارتباطات منتشر کند و گفته‌های اخیر رجل سیاسی اول منتخب مردم حکایت از آن دارد که خود کابینه نیز از دستاوردهای گذشته‌اش راضی نیست، حتی اگر دلیل آن کاهلی سایر همشاگردی‌ها یا شرارت‌های قلندران مدرسه باشد. ورای موج‌های سیاسی و خبری که بدون شک دیر یا زود فروکش ‌خواهند کرد، تامل در دو نتیجه فراخبری و حتی فراجناحی برای این سخنان کم و بیش سیاسی می‌تواند حائز اهمیت باشد. نتیجه نخست اینکه کسانی که در روز ارتباطات در سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی حاضر بودند و نه به عنوان ناظر بلکه فعال این عرصه شناخته می‌شوند، می‌توانند شهادت دهند دست‌کم نیمی از جلوس‌کنندگان بر آن صندلی‌های چوبی خوش‌ساخت در حالی با اشتیاق برای حرف‌های رئیس‌جمهوری دست می‌زدند که خودشان عامل یا دست‌کم اهرم شناخته‌شده‌ای در نارسایی‌های موجود در تجارت، صنعت و صنف فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور هستند. بی‌اغراق نگاهی به ترکیب ردیف اول و دوم حاضران در جلسه که بسیاری آنها را به عنوان مشوق بهای بالا، کیفیت پایین و سرعت اندک اینترنت می‌شناسند نیز این دیدگاه را تایید می‌کند. پس فرافکندن مشکلات فناوری به میدان سیاست لزوما بر ناکارآمدی و بیماری ساختار اجرایی فعلی سرپوش نمی‌گذارد.
نتیجه دوم آنکه هرچند فناوری از بد سرنوشت در ایران از ابتدا در عرصه سیاست گرفتار شده و فقدان رسانه‌های فعال مجازی از سوی یک جناح آن را به دامن فیلترینگ انداخته است اما تمامی تلاش فعالان و بازیگران این عرصه طی یک دهه سخت اخیر آن بوده که دسترسی آزادانه و عادلانه به تکنولوژی اطلاعاتی و ارتباطی را به عنوان یک حق مسلم انسانی، آموزشی و فرهنگی طلب کند. بیان شدن این امر برای اولین بار از سوی رئیس‌جمهور منتخب مردم، هرچند ارزشی ماورای تصور دارد ولی این خطر را مطرح می‌کند که بار دیگر همچون عصر اصلاحات، به جای سیاست مبتنی بر فناوری شاهد فناوری سیاست‌زده باشیم. چنین رویکردی می‌تواند دیگر بار توسعه‌دهندگان فناوری را در بعد محتوایی و فنی تبدیل به قربانیان یک نبرد جناحی کند، بی‌آنکه در نهایت سهمی از غنائم سیاسی برجای‌مانده داشته باشند.
پیوستی که پیش روی شماست گذشته از تحلیل همین جریانات سیاسی کوشیده است برآوردی از آموزش و رایانش در فضای جدید فناوری، در بخش‌های پرونده و خدمت و تجارت باشد. تعمدا از بستر سیاست این بار در باشگاه به حریم دانشگاه گریخته و به سرنوشت یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌هایی که قربانی سیاست‌ورزی شده است، پرداخته‌ایم. پیوست جهان سیاست یکی از حکمرانان جهان مجازی یعنی فیس‌بوک را بررسی کرده است و البته ختم پیوست خردادماه را می‌توان لابه‌لای کتاب‌های کتابخانه جست‌وجو کرد؛ جایی که ترل باینوم، فیلسوف محبوب آمریکایی، در سخنی دلنشین با جاوید سرایی اشاره کرده است شاید در عصر اخلاق سایبری باید مفاهیمی همچون آگاهی، دانش و حقیقت را بازتعریف کرد. گویا سیاست و سیاستمداران نیز از این بازتعریف در امان نیستند. به فصل گرم پیوست خوش آمدید