آموزش مجازی و چند پرسش

فصل مشترکی در زندگی تمامی مدیران سرنوشت‌ساز فناوری اطلاعات وجود دارد؛ همه آنها در برهه‌ای از زمان، تاثیر اساسی آی‌تی بر زندگی‌شان را پذیرفتند تا به سمت نوآوری و فناوری حرکت کنند اما آنچه موجب باروری این خلاقیت‌ ذهنی در آنها شد، در اصل محیط آموزشی‌ای‌ بود که در آن پرورش یافتند.
فناوری اطلاعات ذاتا به آموزش، ارتباطات، ساخت‌وسازها سرعت می‌بخشد اما آیا سرعت دادن به این فرآیندها، به معنای کیفی‌تر شدن آموزش، عمیق‌تر شدن ارتباطات و محکم‌تر شدن فونداسیون خانه‌هاست؟ مسلما پاسخ به این پرسش‌ها همیشه مثبت نیست، چرا که سرعت لزوما تعیین‌کننده ارتقای کیفیت نیست.
مدیرانی که منطق‌ساز فناوری در ایران و جهانند در کنار آموزش، تاثیر عمده‌ای از محیط آموزشی خود گرفته‌اند. این در شرایطی است که باید بپذیریم فناوری اطلاعات لزوما منجر به تقویت محیط آموزشی نمی‌شود؛ یعنی ممکن است راحتی و سرعت در دریافت آموزه‌ها را به دنبال داشته باشد اما در ورای آن باید پذیرفت مساله‌ حیاتی‌تری در این میان گم می‌شود و آن، تعامل انسانی است. آموزش مجازی و یادگیری الکترونیکی، مسلما روی سرعت بخشیدن به فرآیند یادگیری تاثیرگذار است اما سوال اینجاست که آیا اتکای صرف به این ابزارهای مدرن در وسعت یادگیری، عمق یادگیری و تداوم یادگیری هم اثر مثبتی دارد یا آن را وارونه می‌کند؟
می‌گویند آموزش، زمانی اثربخشی‌اش را نشان می‌دهد که شاهد تغییر رفتار در افراد باشیم. پرسش اینجاست که آیا با تغییر متد آموزشی از سنتی به مجازی، می‌توانیم شاهد بروز تغییرات مثبت در لایه‌های شخصیتی افراد باشیم؟ با توجه به اینکه آموزش، مقوله‌ای به‌شدت اجتماعی و فرهنگی قلمداد می‌شود و ارتباطات انسانی جزیی جدانشدنی از آن است، باید پرسید آیا آموزش مجازی، تعادل این تعامل را به هم نمی‌ریزد؟ آیا یادگیری الکترونیکی و کمک گرفتن از ابزارهای فناوری، ذهن خلاق و پرسشگری را برای نسل فردای ایران می‌سازد یا اینکه باید قدری از این رویاهای خوش‌بینانه فاصله گرفت و تصویری را دید که آموزش مبتنی بر فناوری، به واسطه لقمه‌های آماده‌ای که در دهان فراگیران آموزش گذاشته، از آنها مردمانی بدون ابتکار و شبیه به هم می‌سازد؟
اینها سوالات عمیق و اساسی است که زمامداران آموزش کشور چه آنها که در مقطع آموزش پایه‌ سیاستگذارند و چه برنامه‌ریزان آموزش عالی، باید پاسخی دقیق و منطقی برایش بیابند