هزینه نهایی صفر؛ آرمان تحقق‌یافته اقتصاد تسهیمی

طبق منطق جاری سرمایه‌داری، کسب‌و‌کارها همواره در جست‌وجوی فناوری‌های جدید برای افزایش بهره‌وری فرایندهای خود هستند که تا حد امکان هزینه‌های تولید کالاها و خدمات را کاهش دهند، زیرا قیمت تمام‌شده‌ ارزان‌تر منجر به ذخیره‌ سود، ایجاد مزیت رقابتی نسبت به رقبا و نهایتاً تصاحب سهم بزرگ‌تری از بازار خواهد شد. چه اتفاقی خواهد افتاد اگر شکل‌گیری یک رقابت در سطح جهانی، کارآفرینان را به منظور افزایش حداکثری بهره‌وری به سمت استفاده از فناوری‌های نوظهور و کارآمد سوق دهد تا جایی که هزینه تولید نهایی به صفر برسد و کالاها و خدمات عملاً رایگان شوند؟ اکنون این اتفاق افتاده است. بهره‌وری نسبت ارزش برداشت‌شده به میزان منابع تولید است و هنگامی در ایده‌آل‌ترین حالت خود قرار می‌گیرد که هزینه تولید یک واحد از محصول یا خدمت بعدی به سمت صفر میل کند. با کاهش هزینه نهایی و صفر شدن آن عملاً محصولات و خدمات رایگان می‌شوند و این خلاف آن چیزی است که تاکنون رخ داده؛ افزایش ارزش محصولات و خدمات که در پی افزایش قیمت کالاها به دلیل کمبود آنها اتفاق افتاده است. در نظام نوین اقتصادی اثری از کمبود نیست و دیگر نمی‌توان با آن منطق پیشین، کالاها و خدمات را قیمت/ ارزش‌گذاری کرد. در حالت فعلی محصولات و سرویس‌ها ارزش مصرفی و اشتراکی بالایی دارند اما از نظر ارزش مبادله‌ای دیگر طبق سازوکار پیشین عمل نمی‌کنند. ممکن است تحولات مذکور به دلیل تفاوت چشمگیر با ساختارهایی که از ابتدا تاکنون حکمفرما بوده‌اند تا حد زیادی غیرقابل درک باشند اما فناوری‌های نوین به سرعت در حال پیاده‌سازی این پارادایم‌ها و جانمایی این تغییرات در بخش‌های مختلف اقتصاد هستند. تغییر پارادایم در ماتریس منابع-انرژی انرژی‌های مبتنی بر سوخت‌های فسیلی به واسطه هزینه بالای استخراج و استفاده بسیار پرهزینه هستند، از این رو ماتریس منابع-انرژی در دوره فعلی بر استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر (سبز) متمرکز است. حتی اگر ردپای زیرساخت‌های...