سرنوشت تلخ یک سرمایه‌گذاری

صداوسیمای کشور در سال‌های اخیر چالش‌ها و حواشی زیادی داشته است؛ از انتخاب نادرست بعضی مدیران و حذف برنامه‌های پرمخاطب گرفته تا استعدادیابی‌های مختلف و اضافه شدن شبکه‌ها با رویکرد تخصصی‌تر. اما نکته مهمی که در این سال‌ها بیشتر به چشم آمده، نبود دیدگاه صحیح و کارشناسی شده در استفاده از منابع و زیرساخت‌های موجود است.

ورود اینترنت به برنامه‌های تلویزیون

تقریبا پنج سالی است که تکنولوژی با فرهنگ زندگی ایرانیان ترکیب شده و به سمتی پیش رفته که اینترنت و گوشی‌های هوشمند به نیازهای اصلی خانواده‌ها تبدیل شده است. این پیشرفت اتفاقات بسیار خوبی را برای کسب‌وکارها، نظام آموزشی، فناوری اطلاعات و زیرساخت‌های مالی کشور رقم زده است؛ اما شاید نیاز باشد تا گاهی گوش چشمی هر چند مختصر به آن بیاندازیم.

در این مدت ارسال پیامک جهت شرکت در نظرسنجی‌ها و مسابقات جای خود را به استفاده از اپلیکیشن‌ها داده است و کاربران می‌توانند بدون صرف هزینه اضافی این کار را انجام دهند. آرشیو کردن در وب‌سایت شبکه یا برنامه و انتشار کلیپ در شبکه‌های اجتماعی جز مواردی از ورود اینترنت به برنامه‌های تلویزیونی است. البته نباید از رشد سریع تلویزیون‌های اینترنتی و VODها نیز غافل شویم؛ راهکاری که باتوجه به رشد اینترنت و توسعه زیرساخت‌های شبکه ۵G در کشور از پتانسیل‌های زیادی برخوردار است.

سروش اولین قربانی بود

در روزهایی که تلگرام فیلتر شد و صحبت از پیام‌رسان‌های بومی مطرح بود، سروش به برنامه‌های صداوسیما راه پیدا کرد و حتی برنامه‌های تلویزیونی کانال‌های اطلاع‌رسانی خود را بر بستر این پیام‌رسان راه‌اندازی کردند.

باوجود تبلیغات فراوان و اجبار برخی سازمان‌ها به استفاده از این پیام‌رسان، سروش شکست خورد و بیستم فروردین ۹۹ بود که سازمان صداوسیما با انتشار یک فراخوان اعلام کرد که تصمیم دارد تا مالکیت پیام‌رسان سروش را به‌فروش رساند. این پیام‌رسان روزی با ادعای اینکه بیش از ۲۰ میلیون کاربر دارد خود را رقیب تلگرام می‌دانست. این در حالی بود که نشت اطلاعات کاربران، ثبت‌نام اجباری و بدون اطلاع کاربر، تغییرات پی‌در‌پی مدیران و سرانجام جنگ لفظی دست اندرکاران آن با وزیر ارتباطات هر روز دیدگاه‌های منفی نسبت به سروش را بیشتر می‌کرد.

اگرچه ممکن است اینطور به نظر برسد که سرنوشت سروش به‌خاطر حواشی فیلترینگ تلگرام باشد؛ اما باید به این نکته توجه کرد که رقبای این پیام‌رسان هرچند محدود فعالیت خود را ادامه می‌دهند و مشکل خاصی در این خصوص نیست. از طرفی برندهای زیادی برای تبلیغات و بیشتر دیده شدن به سراغ تلویزیون می‌روند؛ اما سرمایه‌گذاری‌ها و حتی دخالت‌های صداوسیما در استراتژی و روند رشد کسب‌وکارها و برندها روند این کسب‌وکارها را دچار افول کرده و تاثیر منفی می‌گذارد.

تلوبیون، روبیکایی جدید است

در شرایطی که هر روز یک تلویزیون اینترنتی و VOD جدید تاسیس می‌شود، صداوسیما روی تلوبیون سرمایه‌گذاری کرده است. تلوبیون یک تلویزیون اینترنتی که همان اوایل کار خود را شروع کرد و توانسته مخاطبان زیادی جذب کند.

اولین ردپای همکاری تلوبیون با صداوسیما را شاید بتوان در پخش زنده مسابقات فوتبال پیدا کرد؛ جایی که گزارشگر بازی در زمان پخش زنده با معرفی تلوبیون به عنوان وب‌سایتی برای مشاهده ویدئوی مسابقه و محلی برای آرشیو صحنه‌های جذاب بازی از آن نام برد.

ابتدا اینطور به نظر می‌آمد که این حرکت صرفا یک تبلیغ و اسپانسرینگ برنامه است؛ اما رفته‌رفته تلوبیون پای خود را به برنامه‌های زنده و پرمخاطب‌تر تلویزیون نیز باز کرد و همواره با عنوان وب‌سایتی جهت مشاهده تکرار یا آرشیو برنامه‌ها از آن یاد می‌شود. این همکاری در سال جدید رنگ جدیدی به خود گرفته و علاوه بر زیرنویس شدن در شبکه‌ها و برنامه‌های بیشتر، به مرحله استفاده از QR Code برای اسکن و دسترسی  راحت‌تر به وب‌سایت تلوبیون رسیده است. نکته جالب این است که در این روش به وب‌سایت تلوبیون لینک داده شده و حرفی از اپلیکیشن آن نیست در صورتی که اسکن QR Code توسط گوشی‌های موبایل بیشتر صورت می‌گیرد و استفاده از اپلیکیشن نیز برای کاربران راحت‌تر است.

نفوذ تلوبیون در شبکه‌ها و برنامه‌های تلویزیونی تقریبا به همکاری‌های صداوسیما با کسب‌وکارهای مختلف شباهت دارد و این گمان را به ذهن‌ها می‌رساند که آینده آن چه خواهد شد. آیا سرنوشتی همچون روبیکا که در سال ۹۷ به یکبار مطرح شد و در زمان کوتاهی تمام برنامه‌های تلویزیونی را گرفت و روی اعصاب مخاطبان بود در انتظار تلوبیون است یا اتفاقی مشابه پیام‌رسان سروش که با خروج صداوسیما از سرمایه‌گذاری در آن روبه‌رو شد تکرار خواهد شد؟

بایا و عالیس؛ تبلیغاتی در همان تراز و ارزش

مخاطبان زیاد صداوسیما منبع بسیار خوبی برای شروع، رشد سریع و افزایش فروش برندهاست. برند عالیس که محصولات خوراکی نوشیدنی عرضه می‌کند اولین شرکتی است که تبلیغات با حجم بسیار بالا را به صداوسیما آورد. پوسترهای آگهی قبل و بعد از برنامه‌ها، تیزرهای نسبتا بلند و معمولا پشت‌سر هم از این برند مدت‌ها بود از صداوسیما پخش می‌شد و تا جایی جلو رفت که حتی به سوژه و شوخی در کلیپ‌ها و عکس‌های طنز شبکه‌های اجتماعی نیز رسید.

بایا جدیدترین کسب‌وکاری است که تبلیغات گسترده‌ای را برای معرفی و شروع فعالیت خود از صداوسیما آغاز کرد؛ این کسب‌وکار نوپا و اینترنتی از سیامک انصاری به‌عنوان نقش اصلی تیزرهای خود استفاده می‌کند که باید دید این مقدار از هزینه و رقم بالای تبلیغات در صداوسیما تا چه میزان نتیجه‌بخش خواهد بود.