سردبیر دیامبرد: ابزارهای مرتبط با داده دیجیتال مارکتینگ در ایران ضعیف است
نقشه جامع ابزارهای بازاریابی برای اولین بار در ایران منتشر شد؛ با این حال سردبیر…
۲۳ شهریور ۱۴۰۱
ندا برادران مدیرعامل فیدیبو در نهمین شبانههای پیوست:
۲۹ بهمن ۱۳۹۹
زمان مطالعه : ۱۴ دقیقه
تاریخ بهروزرسانی: ۳۰ بهمن ۱۳۹۹
قابلیت جدید خرید اشتراک(subscription) برای خواندن کتاب در فیدیبو از اسفندماه رونمایی میشود. این خبری بود که مدیرعامل فیدیبو در گفتوگوی زنده اینستاگرامی با سردبیر ماهنامه پیوست عنوان کرد. ندا برادران در این گفتوگو با اشاره به انتشار نسخه چاپی بیش از یک میلیون و ۴۰۰ عنوان کتاب در ۲۰ سال گذشته عنوان کرد که تا کنون تنها ۱۰ درصد از این حجم کتاب چاپ شده، الکترونیکی شده است. او همچنین سهم فیدیبو از بازار کتابهای دیجیتال را ۶۵ درصد اعلام کرد.
فایل صوتی این گفتوگو را اینجا بشنوید
به گزارش پیوست، مدیرعامل فیدیبو، در نهمین شبانههای پیوست که شب گذشته (۲۸ بهمن) با حمایت شرکت خدمات انفورماتیک برگزار شد؛ در مورد موضوعات مختلفی از جمله نارضایتی کاربران از تیم پشتیبانی، نسخه جدید فیدیبوک( سخت افزار خواندن کتاب الکترونیکی)، قیمتگذاری کتابها، سهم از بازار، محصولات جدید و موارد دیگر صحبت کرد.
سردبیر ماهنامه پیوست در اولین سوال از مدیرعامل فیدیبو گفت: «یکی از اولین خبرهایی که با شروع مدیرعاملی شما منتشر شد، افزایش استقبال ناشران از اپلیکیشنهای کتابفروشی آنلاین بود. کرونا در مجموع چه تاثیری روی کسبوکار شما گذاشت؟»
ندا برادران مدیرعامل فیدیبو در پاسخ اعلام کرد: «کسبوکارهای محتوایی از آن دسته کسبوکارهایی بودند که نفع بیشتری از کرونا بردند. البته ما چالشهای زیادی داشتیم ضمن آنکه از لحاظ فروش آمارهای ۳ برابری را تجربه کردیم و به لحاظ مراجعه کاربر آمارهای ۵ الی ۶ برابری داشتیم.»
برادران افزود: «استقبال ناشران حتی در روزهای که دفترهای فیزیکی آنها هم بسته بود برای ما قابل توجه و ارزشمند بود. درحال حاضر اصلیترین چالش تیم عملیاتی فیدیبو این است که چطور پاسخگو این حجم از تقاضا باشد و به کارها سرعت بدهد.»
آنطور که برادران توضیح داد با آن که ۸۰ درصد سرعت تولید کتاب در فیدیبو اتفاق میافتد اما ناشران از این که کتابهایشان در صف انتشار است گلهمند هستند. به گفته مدیرعامل فیدیبو، از حدود ۲۰ سال گذشته تا به امروز تعداد یک میلیون و ۴۰۰ عنوان کتاب چاپی منتشر شده است. این در حالی است که از این یک میلیون و ۴۰۰ کتاب منتشر شده در بهینهترین حالت، تنها حدود ۱۰ درصد آن تبدیل به کتاب دیجیتال شده است.
طبق ادعای برادران در ابتدای سال میزان رشد تعداد کاربران فیدیبو ۶ برابر و رشد فروش روی این پلتفرم تا ۴ برابر افزایش یافته است. همچنین کمفروشترین روز سال ۹۹ برای فیدیبو نیز بر اساس گفتههای مدیرعامل فیدیبو، روز بعد از درگذشت علی انصاریان، پیشکسوت فوتبال ایران و بازیگر سینما بوده است. او همچنین از اتفاقات شوکه کننده مانند حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی و شهادت سردار سلیمانی در سال گذشته بهعنوان نقطه افول فروش کتاب دیجیتال یاد میکند و این که در این وقایع ناراحت کننده و حساس کاربران در آن روزها ترجیح میدهند در شبکههای اجتماعی به دنبال اخبار و اتفاقات و محتوا باشند.
سردبیر ماهنامه پیوست با اشاره به شکایتهای متعدد کاربران از تیم مرکز تماس و تیم پشتیبانی فیدیبو در مورد مشکلات پشتیبانی در فیدیبو و کمبود نیروی انسانی پرسید.
برادران با اشاره به این موضوع که در جریان شکایتها و نارضایتیهای کاربران در تیم پشتیبانی قرار دارد، ضمن عذرخواهی از کاربران بابت مشکلات پیش آمده گفت: «شیوع بیماری کرونا موج عظیمی از کاربران جدید را به سمت فیدیبو حرکت داد که ما اصلا آمادگی لازم برای مواجه با آن را نداشتیم و همین امر هم باعث شد تا تعداد نیروی تیم پشتیبانی ۶ برابر افزایش پیدا کند.»
مدیرعامل فیدیبو ضمن قبول مشکلات موجود در بخش پشتیبانی نوید ارائه خدمات بهتر در ماههای آینده داد و گفت: «بخش پشتیبانی فیدیبو در یکی دو ماه آینده با شکل کاملا متفاوتی فعالیت خواهد کرد و بسیاری از مشکلات حل میشود.»
سردبیر ماهنامه پیوست با اشاره به کتابخوان اختصاصی فیدیبو یعنی فیدیبوک در مورد افزایش قیمت ۳ برابری این محصول پس از عرضه اولیه و یک وقفه در تولید پرسید.
مدیرعامل فیدیبو در پاسخ با اشاره به افزایش قیمت دلار و سختافزار بودن این محصول گفت: «قطعات این محصول از خارج از کشور وارد میشود و با قیمت دلاری که چندین برابر شده وارد میشود. ما ناگزیر و ناچار به افزایش قیمت هستیم و اگر روزی قیمت دلار پایین آمد حتما قیمت فیدیبوک هم به همان اندازه پایین میآید.»
سوال دیگری که در مورد این محصول پرسیده شد، میزان تاثیرگذاری آن در گسترش بازار کتابهای الکترونیکی بود. برادران در پاسخ گفت: «فلسفه تولید فیدیبوک گسترش بازار کتابهای الکترونیکی نبود. بلکه فلسفه آن تجربه بهتر افراد کتابخوان در استفاده از کتابهای دیجیتال بود.»
سردبیر ماهنامه پیوست بار دیگر با انتقال نارضایتی کاربران این بار از پشتیبانی محصول فیدیبوک در خصوص پشتیبانی ضعیف درمورد این محصول سوال پرسید.
مدیرعامل فیدیبو در پاسخ اعلام کرد: «بخشی از سری جدید محصول فیدیبوک در اختیار تیم خدمات پس از فروش قرار گرفته تا در برخورد با مشکلات فیدیبوک مخصوصا نسخههای قبلی فروخته شده استفاده شوند. شاید در گذشته و در دوران اتمام موجودی این محصول در بازار این مشکلات وجود داشته اما در حال حاضر هرکسی که فیدیبوک داشته باشد و به مشکلی برخورد کند کاملا توسط تیم پشتیبانی راهنمایی میشود.»
برادران در خصوص اضافه شدن قابلیت کتاب صوتی به دستگاههای فیدیبوک نیز توضیحاتی ارائه کرد و گفت: «خیلی از کاربران درخواست اضافه شدن کتابهای صوتی به فیدیبوک را دارند که این امر مستلزم بهروزرسانی سختافزاری و البته هزینهبر است.» او افزود: «با توجه به ماهیت دستگاه کتابخوان دیجیتال که برای راحتی خوانش کتاب است و کتاب صوتی مستقیما تحت عنوان اپلیکیشن مورد استفاده قرار میگیرد؛ هنوز به این نتیجه نرسیدیم که آیا این موضوع در اولویتهای ما قرار میگیرد یا خیر. چراکه امکان گوش دادن به کتاب صوتی توسط فیدیبوک با توجه به اندازه و قابلیت اصلی آن که ایجاد تجربه واقعی خواندن کتاب الکترونیکی است در مقایسه با دیگر ابزارها موضوع مهمی است.»
مدیرعامل فیدیبو اعلام کرد برای دور بعدی توسعه این محصول، اضافه شدن قابلیت کتاب صوتی مورد بررسی جدی است و همچنین چند قابلیت دیگر را در برنامه کاری فیدیبوک قرار دارد.
سوال دیگری که از مدیرعامل فیدیبو پرسیده شد، همخوانی نسخه الکترونیکی خریداری شده از فیدیبو روی کتابخوانهای دیگری مانند کیندل بود. مدیرعامل فیدیبو ضمن اعلام عملی نبودن این کار توضیح داد: «این کتابها رمزنگاری شده است. اگر این کار شدنی بود نقض کپیرایت اتفاق میافتاد. یکی از برنامههای اصلی ما برای سال جدید تعامل نزدیک با تلگرام و اینستاگرام برای جلوگیری از انتشار کتابهای اسکنشده و غیرمجاز است که حقوق مولف را رعایت نمیکنند .»
برادران ضمن اشاره به ماهیت کسبوکار دیجیتال موضوع حفظ محتوای منتشر شده در پلتفرم فیدیبو را درخواست مشخص ناشران عنوان کرد و توضیح داد: «وقتی محتوا از پلتفرم خارج شود دیگر الزامی به پرداخت هزینه و رسیدن این هزینه به دست ناشر وجود ندارد پس عملا چنین چیزی منطقی و درست نیست.»
مدیرعامل فیدیبو در پاسخ به درخواست کاربران مبنی بر استفاده از کتابهای دیگر پلتفرمها مانند طاقچه روی فیدیبو و برعکس گفت: «وقتی خودمان را جای کاربران میگذاریم، درخواست، منطقی و درست است. اما برای این کار نیاز به یک کنسرسیوم و همکاری میان چند پلتفرم است و در دنیای ایدهآل اتفاق خوبی است اما در واقعیت مگر میشود انتظار چنین چیزی را داشت؟»
سوال دیگری که از مدیرعامل فیدیبو پرسیده شد در خصوص سیاست قیمتگذاری روی نسخههای دیجیتال بود. سردبیر ماهنامه پیوست با اشاره به این موضوع که مشخصا هزینه تولید و انتشار نسخه دیجیتال صفر نیست این سوال را مطرح کرد که آیا منطق حکم نمیکند قیمت نسخه دیجیتال تفاوت قابل توجهی با نسخه چاپی و کاغذی داشته باشد؟
مدیرعامل فیدیبو در پاسخ ضمن تایید این مساله اعلام کرد: «مکانیزم قیمتگذاری در فیدیبو بر عهده ناشر است. ناشر به عنوان صاحب محتوا روی محصول خود قیمتگذاری میکند اما ما نیز همیشه پیشنهاد و راهنمایی خود را عنوان میکنیم.»
به گفته مدیرعامل فیدیبو، میانگین قیمت کتابهای خریداری شده چاپی، سه برابر قیمت کتابهای خریداری شده الکترونیکی است.
برادران در خصوص قیمت کتابهای صوتی نیز گفت: «در کمال تعجب قیمت کتاب صوتی که زحمتی دوچندان دارد هم با کتاب الکترونیکی برابری میکند و وقتی قیمتها اندکی تغییر میکند کاربران شاکی میشوند.»
هزینهای که این پلتفرم روی مارکتینگ و تبلیغات انجام میدهد شاید ده برابر کل بودجه مارکتینگ این صنعت باشد. دلیل آن هم این است که فیدیبو به دنبال ساخت بازار است
ندا برادران، مدیرعامل فیدیبو
مدیرعامل فیدیبو، پشت پرده ماجرای اختلاف قیمت کم میان نسخههای چاپی و دیجیتال کتابهای معروف و پرفروش را اینطور عنوان کرد: «وقتی نسخه چاپی یک کتاب فروش خوبی را تجربه میکند و با استقبال روبرو میشود، ناشر از ترس کم نشدن فروش نسخه چاپی، قیمت نسخه الکترونیکی را هم بالا میگیرد که فروش نسخه چاپیاش قطع نشود.»
برادران در خصوص علت نارضایتی کاربران از قیمت کتابهای دیجیتال توضیح داد: «خیلی از مواقع کاربران کاغذهای یک کتاب چاپی را علت قیمت آن کتاب میبینند و با خود اینطور فکر میکنند که نسخه الکترونیکی این کاغذها را ندارد پس باید خیلی ارزانتر باشد. در صورتی که هزینه یک کتاب هزینه محتوای آن است و قیمت محتوا باید به مراتب بالاتر از قیمت کاغذ تمام شده باشد و این موضوع در نسخه الکترونیکی هم برقرار است.»
به گفته مدیرعامل فیدیبو، این طرز فکر در خصوص نحوه قیمتگذاری در کنار انتشار بیرویه نسخههای رایگان و غیرقانونی کتابها در شبکههای اجتماعی، انتظار کاربران را به اشتباه بالا برده است.
مدیرعامل فیدیبو همچنین از اجرا شدن پروژه خرید اشتراک کتابخوان در فیدیبو از اسفندماه خبر داد و گفت: «این کار را نه بخاطر این که مردم فکر میکنند کتاب گران است بلکه بخاطر این که باعث بزرگتر شدن بازار میشود انجام میدهیم.»
سردبیر ماهنامه پیوست به موضوع سهم از بازار فیدیبو رسید. در این جا پیشبینیهای صورت گرفته در مورد سهم بازار فیدیبو را مطرح و عنوان کرد: «در ابتدا با حمایتی که از سمت شهرکتاب وجود داشته و بعد از آن با سرمایهگذاری دیجیکالا انتظار میرفته که فیدیبو خود را از سطح بازار جدا کند. اما چیزی که در حال حاضر مشاهده میشود در بهترین حالت ۳۰ درصد از سهم بازار است. آیا واقعا فیدیبو در رسیدن به رویای صدرنشینی باز مانده است؟»
مدیرعامل فیدیبو با اعلام این که آمارهای آنها با چیزی که برداشت شده متفاوت است توضیح داد: «ما براساس آمار و ارقامی که داریم سهم از بازار مشخصی برای خود برآورد میکنیم. برآوردی که نه ادعاگونه و نه خیلی غیرقابل باور باشد. در حال حاضر طبق محاسبات ما سهم فیدیبو در کل کتاب الکترونیکی و کتاب صوتی در ایران حدود ۶۵ درصد بازار است. پس از فیدیبو کتابراه و پس از آنها هم طاقچه قرار دارد.»
سردبیر ماهنامه پیوست در خصوص تنوع محتوایی روی فیدیبو نسبت به طاقچه نیز سوال پرسید. او با اشاره به ادعای طاقچه مبنی بر داشتن ۸۰ هزار عنوان کتاب و سایر محتواها و همچنین تعداد ۶۰ هزارتایی محتوای فیدیبو از علت کم بودن محتوا روی پلتفرم فیدیبو پرسید.
برادران در پاسخ اعلام کرد که تحقیقا مطمئن است و ادعا میکند که هیچ کدام از پلتفرمهای دیگر به اندازه فیدیبو محتوا در خود ندارند. او با اشاره به این که موضوع که به سمت بارگذاری سریعتر محتوا در حرکت هستند اعلام کرد: «وقتی شما به عنوان پلتفرم هنوز تبدیل به مرجع نشدهاید نقد کمبود تنوع از سمت کاربران قابل قبول و معتبر است.»
موضوع انحصار یکی دیگر از موارد مورد بحث این گفتوگو بود. سردبیر ماهنامه پیوست با اشاره به همکاری فیدیبو و شهر کتاب به قراردادهای انحصاری آن زمان بین این دو اشاره کرد و گفت: «عدهای بودند که قرارداد انحصاری برای انتشار یک کتاب روی پلتفرم فیدیبو میبستند آیا این سیاست همچنان پابرجاست؟»
مدیرعامل فیدیبو با رد سیاستی دقیقا به این شکل اعلام کرد: «چیزی تحت عنوان انتشار اختصاصی برای یک بازه زمانی محدود روی فیدیبو وجود دارد اما این که قرارداد انتشار یک کتاب منوط بر انتشار تنها روی پلتفرم ما باشد خیر.»
برادران افرود: «در مورد کتابهای صوتی خیلی وقتها کمپینهای بزرگی برگزار میکنیم. برای مثال ما در کمپین موفق کتاب صوتی عادل فردوسیپور برای بازه زمانی قابل توجهی خواستیم که انتشار آن اختصاصی برای فیدیبو باشد به این دلیل که بازی محتوا، محتوای اختصاصی را میطلبد که از بازه زمانی انتشار اختصاصی برای رسیدن به اهداف مارکتینگی استفاده کنید.»
به گفته مدیرعامل فیدیبو، هزینهای که این پلتفرم روی مارکتینگ و تبلیغات انجام میدهد شاید ده برابر کل بودجه مارکتینگ این صنعت باشد. دلیل آن هم این است که فیدیبو به دنبال ساخت بازار است.
سردبیر ماهنامه پیوست با اشاره به تعداد محدود ناشران صوتی اعلام کرد که به نظر میرسد این ناشران علاقهای به بستن قراردادهای انحصاری با یک پلتفرم ندارند. او این سوال را مطرح کرد که آیا این به این معنی نیست که بازار به سمتی حرکت میکند که از بستن قراردادهای انحصاری پرهیز کند؟
برادران در پاسخ اعلام کرد: «اگر بازار به این سمت حرکت کند ما هم با این موضوع منعطف برخورد میکنیم. این موضوع از یک نیاز و راهبرد کسبوکاری میآید. اگر کسبوکار به این نتیجه برسد که این راهبرد جواب نمیدهد قطعا کسبوکار به دنبال راهحلهای دیگر میرود.»
سردبیر ماهنامه پیوست با اشاره به قرادادهایی که فیدیبو و سایر پلتفرمها با ناشران امضا میکنند؛ در خصوص سهم ۵۰ درصدی فیدیبو در مقابل سهم ۳۰ درصدی سایر پلتفرمها پرسید.
مدیرعامل فیدیبو در پاسخ اعلام کرد: «این که شما به عنوان کسبوکار درصد سود بالاتری به ناشر پیشنهاد بدی و او هم این شرایط را بپذیرد پس یعنی این کسبوکار صحیح و درست است.»
آنطور که مدیرعامل فیدیبو اشاره کرد از آنجایی که این پلتفرم یوزربیس بیشتری دارد و هزینه بیشتری برای دیده شدن محتوا انجام میدهد این حق را دارد که درصد بیشتری از قرارداد را از ناشر بگیرد.
مدیرعامل فیدیبو در پاسخ به این سوال که ماجرای تخفیفهای ۹۰ درصدی روی فیدیبو چه بود گفت: «ما پیش از کرونا برنامهای برای عید داشتیم. وقتی کرونا آمد متوجه شدیم کاربران مراجعه زیادی به فیدیبو دارند اما خرید زیادی ندارند. پس از آن هدفگذاری جدیدی انجام دادیم و هدف را روی جامعهای گذاشتیم که تمایل به استفاده رایگان از محتوای دیجیتال دارد. این محتوای درست را تنها از طریق پایین آوردن هزینه میتوانستیم به خورد کاربرانی از این دست بدهیم. هرچند که این تخفیفها تنها روی ۱۰۰ کتاب انتخابی بود. اما در نهایت کاربری که مد نظر ما بود میآمد روی پلتفرم و در نهایت ماندگار میشد.»
به گفته برادران دو مورد از کتابهایی که در کمپین ۹۰ دصد حضور داشتند بهطور اشتباه از سمت تیم فیدیبو انتخاب شده بودند و تایید ناشر را در اختیار نداشتند اما بعدا با مذاکراتی که صورت گرفت از آن ناشران دلجویی شد.
سردبیر ماهنامه پیوست با اشاره به انتقادهای زیاد کاربران از مشکلات اپلیکیشن فیدیبو این موضوع را مطرح کرد که به نظر میرسد راهکارهای نرمافزاری که تیم فیدیبو پیگیری میکند همگام با نیاز و درخواست مخاطب نیست.
مدیرعامل فیدیبو با پذیرش این دیدگاه در پاسخ اعلام کرد: «در راستای استقبال شدید کاربران بعد از شیوع کرونا این انتقادها وارد است و همین حالا روی نسخه iOS مشکلات زیادی وجود دارد که با آپدیت نرمافزاری تا قبل از پایان سال سعی در برطرف کردن آنها داریم. از طرف دیگر امسال اپلیکیشن جدیدی از فیدیبو را منتشر کردیم که آمارها از بررسی رفتار کاربران نشان میدهد پیشرفت زیادی نسبت به نسخه قبلی داشته اما همچنان جای کار زیادی دارد.»
به گفته برادران یک نسخه بهروزرسانی اویل اسفندماه و یک نسخه دیگر پیش از عید منتشر خواهد شد که در آن هم بحث اشتراک رونمایی میشود و هم بهبودهایی روی پروسه هدیه و اشکالات نرمافزاری اتفاق میافتد.
ویدئوی کامل این گفتوگو را از طریق لینک زیر و در اینستاگرام پیوست مشاهده کنید:
قسمت نهم شبانههای پیوست با حضور ندا برادران مدیرعامل فیدیبو
قسمت هشتم شبانههای پیوست با حضور شهاب جوانمردی، مدیرعامل هلدینگ فناپ
قسمت هفتم شبانههای پیوست با حضور ولیالله فاطمی، دبیر بنیاد ققنوس و بنیانگذار توسن
قسمت ششم شبانههای پیوست با حضور علی آجودانیان، مدیرعامل ویرگول
قسمت پنجم شبانههای پیوست با حضور مهدی انجیدنی، مدیرعامل پیامرسان گپ
قسمت چهارم از فصل دوم شبانههای پیوست با حضور محمد فرجود، مدیرعامل سازمان فاوای شهرداری تهران