انحصار؛ تهدیدی علیه دستاوردهای کسب‌وکارهای آنلاین برای جامعه

صحبت از انحصارگرایی و مضرات آن برای اکوسیستم کسب‌وکارهای آنلاین کشور حرف تازه‌ای نیست. چندین سال است که این موضوع در محافل مختلف کشورمان طرح و به آن پرداخته شده است. حالا دیگر تردیدی نیست که وجود انحصار در اکوسیستم، در بلندمدت به ضرر کاربران و خود اکوسیستم بوده و خطر از بین رفتن کل دستاوردهای این حوزه برای جامعه را به دنبال دارد. بی‌دلیل نیست که قانون‌گذاران در سرتاسر دنیا، قوانین دقیق و سخت‌گیرانه‌ای در این حوزه اتخاذ کرده و نسبت به رفتار شرکت‌های مسلط در بازار بسیار دقیق و حساس‌اند. کسب‌وکارهای آنلاین، از همان ابتدای ظهور خود، توانستند با بهره‌گیری از الگوی اقتصاد مشارکتی از یک‌ سو و استفاده از تکنولوژی از سوی دیگر، بهره‌وری را افزایش داده و کاهش قیمت و افزایش کیفیت را برای کاربران خود به ارمغان بیاورند. دیری نپایید که کسب‌وکارهای سنتی، در رقابت با کسب‌وکارهای آنلاین و منافع متعدد آنها برای کاربران، تضعیف و در برخی حوزه‌ها نیز به طور کامل از بازار حذف شدند. با حذف رقبای سنتی آنچه قادر است روند رشد و توسعه کسب‌وکارهای آنلاین و بهبود خدمات‌شان را پویا نگه دارد رقابت کسب‌وکارهای آنلاین با یکدیگر است. در نبود چنین رقابتی، کسب‌وکارهای آنلاین انگیزه‌ای برای افزایش سطح خدمات، بهینه نگه داشتن قیمت‌ها و ایجاد مزایای رقابتی- که در نهایت به نفع جامعه کاربران است- نخواهند داشت. نتیجه اینکه نبودِ یک رقابت واقعی و وجود انحصار، بزرگ‌ترین خطری است که کل دستاوردهای این اکوسیستم جدید را تهدید می‌کند. یکی از اصلی‌ترین عواملی که می‌تواند مقدمه ایجاد این انحصار شود وضعیت اقتصادی مسلط است. همان‌گونه که اشاره شد، قانون‌گذاران در سراسر دنیا به رفتار بازیگران دارای وضعیت مسلط اقتصادی با حساسیت بیشتری نگاه کرده و سخت‌گیری‌های بیشتری دارند؛ بدین معنا که حتی رفتاری که از سوی یک کسب‌وکار معمولی رفتار ضدرقابتی تلقی نمی‌شود، در صورتی که از سوی یک بازیگر دارای...