آیا محدودیت‌های سفردر تعطیلات آبان رفت‌وآمدها را کاهش داد؟

به گزارش پیوست، ممنوعیت تردد خودروهای غیر بومی ‌از روز ۱۲ آبان در ورودی و خروجی ۲۵ استان کشور به مرحله اجرا گذاشته شد و خودروهای متخلف ۵۰۰ هزار تومان جریمه شدند. دلیل این بود که تعطیلی روز سه‌شنبه ۱۳ آبان ماه، فرصت مناسبی را برای سفر فراهم می‌کرد. اما در تعطیلی هفته اول آبان که هیچ محدودیتی برای تردد اعمال نشد نیز فرصت دیگری برای سفر فراهم شده بود. نقشه و مسیریاب نشان در گزارشی، این دو بازه‌ی زمانی را با هم مقایسه کرده است تا به این سوال پاسخ دهد که وجود محدودیت و جریمه ۵۰۰ هزار تومانی چقدر در جلوگیری از سفر موثر بوده است.

مسیریاب نشان بازه اول سفرهای بین شهری را از ۳۰ مهر تا ۴ آبان و بازه دوم را از ۱۲ تا ۱۶ آبان در نظر گرفته است. نشان اعلام می‌کند که در مقایسه‌ی این دو بازه‌ی زمانی، ترافیک کمتر از ۱۰ درصد در کل جاده‌های کشور کاهش پیدا کرده است. البته به دلیل اینکه ۲۵ استان و نه همه استان‌ها با محدودیت مواجه شده‌اند، و همچنین به دلیل اینکه مرز محدودیت مربوط به استان‌ها بوده نه شهرها، نمی‌توان این درصد را یک رقم کاملا دقیق اعلام کرد. اما در هر صورت همین محاسبه نشان می‌دهد که رعایت محدودیت‌ها ناچیز بوده یا به کلامی ساده‌تر، محدودیت‌ها به گونه‌ای وضع نشده‌اند که اثرگذار باشند.

اما این همه‌ ماجرا نیست. مسیریاب نشان، ترافیک در ۹ محور اصلی کشور را که محدودیت در همه استان‌های مرتبط با آن‌ها اعمال شده را در دو دوره‌ی تعطیلات آبان بررسی کرده است. نتایج به دست آمده  نشان می‌دهد که میانگین ترافیک در این ۹ محور اصلی، صرفاً ۱۶ درصد کاهش داشته است. نکته جالب‌تر اینکه شهروندان تهرانی و کرجی بیشتر از سایر نقاط کشور به این محدودیت‌ها، مخصوصا برای سفر به شمال، توجه کرده‌اند.

در واقع، مقایسه سفرها در هفته اول و هفته دوم آبان ماه نشان می‌دهد که سفر به شمال کشور به شدت کاهش داشته است. برای مثال محور کرج-چالوس در زمان اعمال محدودیت‌ها در مقایسه با هفته قبل، ۶۶ درصد کاهش ترافیک داشته است.

اما در سایر شریان‌های کلیدی، محدودیت و جریمه ۵۰۰ هزار تومانی آنقدرها تاثیرگذار نبوده است. برای مثال گزارش نشان مشخص کرده که این جریمه کمترین تاثیر را محور اصفهان-یزد داشته که تنها ۵ درصد کاهش ترافیک را در هفته دوم آبان نسبت به هفته اول تجربه کرده و پس از آن محور تهران-همدان با ۸ درصد کاهش و سپس مشهد-بابلسر با ۹ درصد کاهش ترافیک، کمترین کاهش ترافیک را در این مقایسه‌ی دوره‌ای داشته‌اند. تغییر حجم سفرها با توجه به محدودیت شدیدی که از آن سخن گفته می‌شد، در این محورها ناچیز است.

در واقع به جز محور کرج-چالوس که ترافیک آن، کاهش شدید ۶۶ درصدی را در هفته دوم آبان داشته، بقیه محورهای کلیدی کشور آنچنان تحت تاثیر اعمال محدودیت‌های کرونایی نبوده‌اند و در ۸ محور اصلی کشور، کمتر از ۲۰ درصد کاهش ترافیک پس از اعمال محدودیت‌ها وجود داشته است. حتی مسیر تهران-قم که یکی از کلیدی‌ترین محورهای کشور برای رسیدن به پایتخت است، در زمان محدودیت‌ها فقط ۱۶ درصد کاهش ترافیک داشته است.

با این آماروارقام  باید دید محدودیت‌های جدید چقدر بازدارنده خواهند بود، چرا که تحلیل رفتار کاربران نشان در زمان محدودیت‌های هفته دوم آبان، گویای آن است که سفر به شمال کاهش شدیدی داشت اما سفرها در سایر نقاط کشور کاهش ناچیزی را تجربه کرده است.