۱۰ آذر ۱۴۰۳
چگونه فناوری اطلاعات میتواند باعث توسعه اقتصاد کلان شود طلای گمشده فناوری
طلای گمشده فناوری
با یک نگاه کوتاه و مقایسه کلی کشورمان با کشورهای در حال توسعه و توسعهیافته دنیای امروز اختلاف فاحش سطح درآمد و میزان حجم مبادلات تجاری و رفاه اجتماعی به وضوح به چشم میآید و قصور و غفلت ما آنجا مشخص میشود که میبینیم کشورهای منطقه و قدرتهای نوظهور اقتصادی آسیای جنوب شرقی زمانی نهچندان دور، در سطح بسیار پایینتری قرار داشتند. برای بزرگترها و نسلهای پیشین ما کره جنوبی فقیر، قطر گمنام و کوچک یا هندوستان دست به گریبان با فقر و بیکاری روزافزون تصویر آشناتری است اما امروزه این کشورها را به عنوان قطبهای اقتصادی و موثر جهان میشناسیم. اکنون دیگر راز این توسعه اقتصادی بر کمتر کسی پوشیده مانده و همه متفقالقول بر این باورند که کلید توسعه اقتصادی در دنیای امروز، توسعه فناوری اطلاعات است.
نفرین نفت برخی از اقتصاددانان قرن بیستم معتقد بودند منابع طبیعی یکی از عوامل کلیدی رشد اقتصادی به شمار میرود؛ اما کندی رشد اقتصادی کشورهای متکی به درآمدهای حاصل از فروش منابع طبیعی و عملکرد بهتر کشورهای فقیر از نظر منابع طبیعی، پدیدهای غیرمنتظره در ادبیات توسعه اقتصادی بود. در واقع عدم مدیریت صحیح درآمدهای حاصل از فروش منابع طبیعی منجر به ایجاد چالشها و مشکلات فراوانی برای برخی از کشورها شد. کشورهایی که ثروت طبیعی زیادی دارند به این منابع وابسته هستند و برای تولید ثروت و درآمد به چیزی غیر از این منابع از جمله نفت نمیاندیشند. نفرین نفت نام پدیدهای است که گریبان این جوامع را میگیرد و آنها را گاهی بیثبات، ناامن و توسعهنیافته نگه میدارد. البته کشورهایی مثل نروژ هم هستند که از این نفرین در امان ماندهاند.در کشور ما اتکا به نفت موجب شده نیاز برای توسعه صادرات غیرنفتی و خلق ثروت به اندازه کافی احساس نشود. هرچند عدم ثبات قیمت نفت و مشکلات بینالمللی برای فروش آن اقتصادمان را هر روز تهدید میکند و بر ارزش پول ملی ما اثر میگذارد اما لذت تن آسودن در سایه این نعمت باارزش سبب شده صنایع دیگر از پیشرفت باز بمانند. توسعه ict میتواند فرصتی باشد که اقتصاد متکی به نفت ایران را از بیثباتی و آسیبهای آن رهایی بخشد؛ فرصتی که کشورهای دیگر با جدی گرفتن آن به پیشرفتهای خوبی دست یافتهاند و شاخصهای اقتصادیشان را با صادرات به خود ما بالاتر بردهاند، در حالی که ما با تمام امکانات غیرقابل تصور برای بسیاری از کشورها، هنوز هم چشم به افق دکلهای نفتی دوختهایم. گفتم من سودازده را کار بساز هرچند نحوه محاسبه بیکاری و آمار شاغلان و بیکاران در دولتهای متفاوت روایتهای متفاوتی داشته اما کمتر کسی در بالا بودن این آمار نسبت به جمعیت فعال کشور و لزوم ایجاد شغلهای پایدار تردید دارد....