صنعت ارتباطات و فناوری اطلاعات مانند دیگر صنایع و رشتهها، مملو است از اسناد بالادستی…
۹ مهر ۱۴۰۳
در همین ابتدا موضوع را با یک سوال شروع میکنم که برای پاسخ دادن به آن میتوان از دو مسیر رفت و به پاسخهای درست رسید. بستگی دارد که از کدام منظر به سوال نگاه کنیم؛ قطعاً پاسخ متفاوت خواهد بود ضمن آنکه این سوال را اکنون میتوان برای بسیاری از خدمات و کالاهای مختلف نیز استفاده کرد که از نظر من برای رسیدن به پاسخ، باز لاجرم میتوان از دو زاویه به آن نگاه کرد.
سوال این است: «آیا تعرفههای اینترنت موبایل باید افزایش یابد؟» به عنوان مصرفکننده حرفهای خدمات اینترنت موبایل قطعاً با هرگونه افزایشی مخالف هستم. حتی نیازی نیست که شما مصرفکننده حرفهای یک کالا یا خدمات باشید، قطعاً پاسخ مصرفکننده در هر شرایطی راجع به افزایش قیمت کالا و خدمات منفی است، حال آنکه در شرایط کنونی با توجه به مشقات اقتصادیای که بر شهروندان تحمیل شده افزایش بهای هر کالا یا خدمتی نه تنها مورد قبول مصرفکننده واقع نخواهد شد که گمان و احتمال اعتراض شدید شهروندان و استفادهکنندگان را نیز افزایش میدهد. دیگر بر کسی پوشیده نیست که در این دوران کرونازده عملاً استفاده از اینترنت برای انجام امور و کارها اوجب واجبات شده است برای همه شهروندان؛ از همین رو وقتی استفاده از آن ناگزیر شده است و حذف آن برای بسیاری از قشرهای گوناگون جامعه خصوصاً قشر آسیبپذیر سخت و غیرممکن شده، هرگونه افزایش قیمتی با اعتراض و واکنش مواجه خواهد شد کمااینکه این اعتراضها طی چند هفته اخیر نیز به وضوح در شبکههای اجتماعی نمایان است.
اما اگر از منظر ارائهکننده و عرضهکننده کالا و خدمات به این موضوع نگاه کنیم، قطعاً جزو مدافعان افزایش قیمت اینترنت خواهیم شد، چه شرایط اقتصادیای که اکنون همه از سر میگذرانیم، از افزایش بیمحابای قیمت دلار گرفته و تورم و گرانی و کمبود کالا و غیره، چیزی نیست که بر کسی پوشیده باشد. بنابراین عرضه هر کالا و خدمتی منطقاً با توجه به افزایش هزینههای تولید و عرضه باید افزایش یابد که قیمت اینترنت موبایل نیز یکی از این کالاها و خدمات است.
البته که پاسخ به این سوال و دو جواب فوق در هر شرایطی با توجه به منظرگاه ما متفاوت است و این جوابها اگرچه شدت و حدت و لزومش در سایه وضعیت اقتصادی و سیاسی متفاوت میشود و اکنون نیز در بزنگاه تاریخی این تفاوت هستیم، اما به هر روی مصرفکننده به دنبال کالا و خدمت باکیفیت بهتر و قیمت ارزانتر است و عرضهکننده به دنبال سود بیشتر به هر طریقی.
اما چرا این اتفاق در بازار اینترنت موبایل ایران رخ داده است قطعاً ربطی به حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات ندارد. این شرایط بغرنج ماحصل بههمریختگیای است که در سطح اقتصاد کلان کشور روی داده و همه عرصهها را درگیر کرده، هرچند به نظر میرسد فقدان تنظیمگری اقتصادی مناسب از سوی سازمان تنظیم مقررات نیز در ایجاد وضعیت فعلی بیتاثیر نبوده است. زمانی اپراتورهای موبایل برای تسخیر بازار اینترنت ایران اقدام به کاهش قیمت خدمات خود کردند و یکی از عوامل ضمنی ناکارآمد شدن شبکه اینترنت ثابت کشور شدند و عملاً بخش عمدهای از بازار اینترنت را در دست گرفتند و حال که در شرایط دشوار اقتصادی هستند و هزینهها افزایش یافته، تصمیم گرفتهاند قیمت را بالا ببرند. بنبستی که امروز پیش روی ماست نشان میدهد وقتی در زمان مناسب تصمیم مناسبی گرفته نشود، اثر یک تصمیم اشتباه عملاً تصمیمات درست ما را نیز سرنگون خواهد کرد یا میکوشد که سرنگون کند.